Με παρεμβάσεις και έργα που ξεπερνούν τα 270 εκατ. ευρώ ενισχύεται η θωράκιση των δασών και των κατοικημένων περιοχών της χώρας έναντι πυρκαγιών και εν γένει των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής. Οι νέες τεχνικές προδιαγραφές για τις διαχειριστικές μελέτες των δασών και τα προληπτικά μέτρα πυροπροστασίας στους δήμους αποτελούν το επόμενο βήμα για την προστασία των δασικών οικοσυστημάτων και των οικισμών στο πλαίσιο ενός ευρύτερου πλέγματος παρεμβάσεων οι οποίες προσαρμόζονται στα νέα κλιματικά δεδομένα.
Σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε την Δευτέρα, ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Θόδωρος Σκυλακάκης, επεσήμανε ότι παρά τις προσπάθειες που γίνονται για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, για το άμεσο μέλλον θα έχουμε ενδεχομένως όλο και πιο έντονα καιρικά φαινόμενα, καθώς διανύσαμε των θερμότερο χειμώνα και τη θερμότερη άνοιξη των τελευταίων δεκαετιών. Τα δασικά οικοσυστήματα στη χώρα, η Ανατολική Ελλάδα, τα νησιά Αιγαίου από πλευράς διαθεσιμότητας νερού, αλλά και όλη η χώρα όσον αφορά στους κινδύνους πλημμύρας και ακραίων φαινομένων είναι ευάλωτα και όπως σημείωσε, οποιαδήποτε μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου θα έχει επίδραση και στην μείωση των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής μετά από 30 χρόνια.
Στόχος του ΥΠΕΝ είναι να εφαρμόσει ένα ολοκληρωμένο σχέδιο για την προστασία των δασών βασικός πυλώνας του οποίου είναι το πρόγραμμα Antinero, συνολικού ύψους 225 εκατομμυρίων, που χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, που έχει να κάνει με τη δημιουργία αντιπυρικών ζωνών, τον καθαρισμό των δασών και τη δημιουργία δασικών δρόμων.
Όπως είναι γνωστό, φέτος, το AntiNero έχει μεγαλύτερη χρηματοδότηση και επικεντρώνεται στις συνδυαστικές αντιπυρικές ζώνες, δηλαδή στην δημιουργία μεικτών ζωνών που θα συνδυάζουν δασικούς δρόμους και γυμνές ζώνες με δημιουργία εκατέρωθεν των επικίνδυνων οικισμών που είναι στις ζώνες μείξης δάσους οικισμού ζωνών με πλατύφυλλα είδη κλπ ώστε να επιβραδύνεται ο ρυθμός και η ένταση της πυρκαγιάς για να επέμβουν πιο αποτελεσματικά οι επίγειες δυνάμεις.
Για το 2024, τρέχει το AntiNero III με προϋπολογισμό 257 εκατ. ευρώ, το οποίο αφορά σε καθαρισμούς δασών 71.058 στρεμμάτων, στη βελτίωση και στη συντήρηση δασικού οδικού δικτύου 103.741 στρεμμάτων όπως επίσης στη βελτίωση και στη συντήρηση αντιπυρικών ζωνών 21.197 χλμ., αλλά και στη δημιουργία μικτών αντιπυρικών ζωνών 65.357 στρεμμάτων.
Τι θα προσφέρουν οι επικαιροποιημένες τεχνικές προδιαγραφές των διαχειριστικών μελετών
Σημαντική τομή αποτελεί η δασική μεταρρύθμιση που ψηφίστηκε τον Απρίλιο ύψους 17 εκατ. ευρώ και την εκπόνηση των διαχειριστικών μελετών για τα δάση της χώρας το σύνολο των οποίων αναμένεται να ολοκληρωθεί μέσα σε 3,5 μήνες.
Χαρακτηριστικό του προγράμματος είναι ότι για πρώτη φορά θα εκπονηθούν στην Ελλάδα μελέτες διαχείρισης δασών με επικαιροποιημένες τεχνικές προδιαγραφές με στόχο να ανταποκρίνονται στις σύγχρονες ανάγκες και απαιτήσεις της δασοκομίας, καθώς και στις νέες επιστημονικές γνώσεις και τεχνολογίες. Αυτό θα επιτευχθεί με την υιοθέτηση των τεχνολογιών τεχνητής νοημοσύνης και τηλεπισκόπησης, όπου προσφέρεται η δυνατότητα αποτελεσματικής επεξεργασίας μεγάλων όγκων δεδομένων με αυξημένη ακρίβεια και ταχύτητα.
Οι νέες προδιαγραφές θα εφαρμοστούν στις μελέτες που έχουν ήδη ανατεθεί και σε αυτές που θα ανατεθούν. Συγκεκριμένα, ήδη έχουν ανατεθεί 19 διαχειριστικές μελέτες για ισάριθμα δασικά οικοσυστήματα, συνολικής έκτασης 1.395.259 στρεμμάτων, οι οποίες αφορούν περιοχές αρμοδιότητας δασαρχείων Καπανδριτίου, Πεντέλης, Αιγάλεω, Πάρνηθας, Μεγάρων, Λιβαδειάς, Βυτίνας, Τρίπολης, Πύργου και Ολυμπίας. Όσον αφορά στις προτάσεις για 135 νέες μελέτες για κάλυψη 13.227.297 στρεμμάτων, 47 μελέτες αφορούν στην Ήπειρο και Δυτική Μακεδονία (για κάλυψη 3.114.392,81 στρεμμάτων), 27 στην Δυτική την Πελοπόννησο, την Δυτική Ελλάδα και το Ιόνιο (για κάλυψη 2.892.379,8 στρεμμάτων), 19 στην περιοχή Μακεδονίας-Θράκης (για κάλυψη 3.825.323,3 στρεμμάτων) και οι 42 για την Θεσσαλία και την Στερεά Ελλάδα (για την κάλυψη 3.395.200,9 στρεμμάτων).
Οι υπό εκπόνηση μελέτες προσδοκάται ότι θα οδηγήσουν στην αποτελεσματική προστασία των δασικών οικοσυστημάτων έναντι των φυσικών καταστροφών, στην προστασία του τοπίου, στη διατήρηση της βιοποικιλότητας και στην θωράκιση των δασών και του ευρύτερου φυσικού περιβάλλοντος..
Αντιπυρικές ζώνες για την προστασία των οικισμών και των δασών
Σε εξέλιξη είναι και η πρωτοβουλία για τη λήψη προληπτικών μέτρων πυροπροστασίας κατοικημένων περιοχών σε δήμους με περιαστικά δάση, η οποία αφορά στη δημιουργία αντιπυρικών ζωνών, πλάτους 10 μέτρων, περιμετρικά οικισμών που βρίσκονται εντός ή πλησίον δασών και δασικών εκτάσεων υψηλής επικινδυνότητας για την εκδήλωση πυρκαγιών.
Τα διαθέσιμα κονδύλια είναι 30 εκατ. ευρώ και ήδη έχει εκδηλωθεί ενδιαφέρον από κάποιους δήμους - δυνητικούς δικαιούχους. Εντός των επόμενων ημερών αναμένεται η μαζική κατάθεση προτάσεων από τους περισσότερους δήμους. Από τη συμμετοχή του συνόλου των δήμων που καλύπτει το πρόγραμμα (από 196 που προβλεπόταν αρχικά, αυξήθηκαν σε 217) εκτιμάται πως θα καλυφθεί περίπου το 60% του συνόλου των περιμετρικών ζωνών που περιβάλλουν οικισμούς που βρίσκονται εντός ή πλησίον δασικών οικοσυστημάτων, σύμφωνα με τα στοιχεία των δασικών χαρτών. Η προθεσμία προκειμένου οι δήμοι να καταθέσουν τις προτάσεις τους για συμμετοχή στην παραπάνω πρωτοβουλία λήγει στις 20.06.2024 και σύμφωνα με όσα προβλέπονται οι προτάσεις αξιολογούνται άμεσα και υλοποιούνται με σειρά χρονικής προτεραιότητας.