Η επίσημη έναρξη της αντιπυρικής περιόδου την 1η Μαΐου βρίσκει σε εγρήγορση τους φορείς οι οποίοι ήδη από τον Ιανουάριο έχουν κληθεί να αντμετωπίσουν 3.543 αγροτοδασικές πυρκαγιές ενώ πέρσι την ίδια περίοδο είχαν εκδηλωθεί 2.907. Οι πυρκαγιές φαίνεται να αποτελούν μία καθημερινή απειλή και όπως έχει αναφέρει επανειλημμένως ο υπουργός Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, Βασίλης Κικίλιας, η φετινής αντιπυρική περίοδος αναμένεται να είναι δύσκολη.
Πράγματι, η Πολιτική Προστασία βρίσκεται σε κατάσταση πρόωρου συναγερμού ενώ το νέο επιχειρησιακό δόγμα του Πυροσβεστικού Σώματος έχει αλλάξει προκειμένου να ανταποκριθεί στις νέες συνθήκες της κλιματικής κρίσης και προτεραιοποιεί την αντιμετώπιση της πυρκαγιάς κατά την έναρξη.
Η αντιπυρική θωράκιση της χώρας εστιάζει στην πρόληψη και περιλαμβάνει αλλαγές στο νομικό καθεστώς με τσουχτερά πρόστιμα και ποινές, την επιμόρφωση του προσωπικού, την ενίσχυση της Δασικής Υπηρεσίας και της Πυροσβεστικής (αυξάνονται οι Μονάδες Δασοκομάντος, καθώς συστήνονται 10 επιπλέον ΕΜΟΔΕ ενώ αναμένονται 990 νέες προσλήψεις στο Πυροσβεστικό Σώμα μέσα στο 2024). Φυσικά, από το 2025 αναμένεται και η πρακτική αξιοποίηση πόρων ύψους 2,1 δις ευρώ του προγράμματος ΑΙΓΙΣ.
Τα πρόστιμα και οι ποινές για τους εμπρηστές
Όπως είναι γνωστό, ο ποινικός κώδικας έχει αλλάξει για τους εμπρησμούς και ειδικά για τους εμπρησμούς εξ αμελείας, πλέον δεν είναι πλημμελήματα, είναι κακουργήματα και αν αυτό οδηγήσει στην απώλεια έστω και μιας ανθρώπινης ζωής ή σε μια ενδεχόμενη οικολογική καταστροφή τότε επισείεται ποινή κάθειρξης από 10 έως 20 έτη και χρηματικών προστίμων μέχρι 200.000 ευρώ. Παράλληλα, στο κομμάτι της πρόληψης, βαρύτητα έχει δοθεί στην επιβολή διοικητικών προστίμων αλλά και στην αυστηροποίηση των προστίμων (από 500 έως 50.000 ευρώ). Μάλιστα, όπως ανακοίνωσε πριν από λίγες ημέρες και η Εισαγγελία του Αρείου Πάγου, από την πλευρά τους, οι εισαγγελικές αρχές όλης της χώρας θα συμβάλουν αποφασιστικά στην αντιμετώπιση τυχόν τέτοιων περιστατικών, εφαρμόζοντας τις οικείες διατάξεις του νόμου.
Οι υποχρεώσεις των πολιτών κατά την αντιπυρική περίοδο
Σε επίπεδο ατομικής ευθύνης, οι ιδιοκτήτες ή μισθωτές οικοπέδων και ακάλυπτων χώρων που βρίσκονται σε περιοχές εντός εγκεκριμένων ρυμοτομικών σχεδίων, σε περιοχές εντός ορίων οικισμών, χωρίς εγκεκριμένο ρυμοτομικό σχέδιο, σε εκτάσεις εντός ακτίνας 100 μέτρων από τα όρια αυτών των περιοχών και σε εκτός σχεδίου γηπέδων με κτίσμα, για τις εκτάσεις που δεν υπάγονται στις διατάξεις της δασικής νομοθεσίας, προβαίνουν σε καθαρισμό των συγκεκριμένων χώρων από την 1η μέχρι την 30ή Απριλίου κάθε έτους, και στη συντήρηση αυτού, καθ’ όλη τη διάρκεια της αντιπυρικής περιόδου, δηλαδή από την 1η Μαΐου έως την 31η Οκτωβρίου, για την αποτροπή κινδύνου πρόκλησης πυρκαγιάς ή ταχείας επέκτασής της.
Οι πολίτες που διενεργούν τον καθαρισμό προβαίνουν στην υποβολή υπεύθυνης δήλωσης ως προς την εκπλήρωση των υποχρεώσεων πυροπροστασίας των ιδιοκτησιών τους στο Εθνικό Μητρώο. Μόνο για την φετινή χρονιά, καταληκτική ημερομηνία υποβολής υπεύθυνης δήλωσης στο Μητρώο ορίζεται η 31η Μαΐου 2024 αντί για την 30η Απριλίου που θα ισχύει από την επόμενη χρονιά. Μάλιστα, για τους υπόχρεους που δεν υποβάλλουν δήλωση επιβάλλεται πρόστιμο ύψους 1.000 ευρώ ενώ η υποβολή ψευδούς δήλωσης στο Εθνικό Μητρώο ως προς την τήρηση της σχετικής υποχρέωσης, τιμωρείται με ποινή φυλάκισης τουλάχιστον δύο ετών και χρηματική ποινή από 180 έως 360 ημερήσιες μονάδες.
Τι προβλέπουν οι νέες πυροσβεστικές διατάξεις
Οι νέες πυροσβεστικές διατάξεις προβλέπουν αλλαγές στην πρόληψη πυρκαγιών σε δάση, δασικές, χορτολιβαδικές και αγροτικές εκτάσεις. Όπως αναφέρεται σε ανακοίνωση του Πυροσβεστικού Σώματος, καθ' όλη τη διάρκεια της αντιπυρικής περιόδου θα πραγματοποιούνται εκτεταμένοι έλεγχοι και περιπολίες προς αποφυγή της έναρξης και εξάπλωσης πυρκαγιών, αλλά και προς διαπίστωση της τήρησης των προβλεπόμενων μέτρων.
Παράλληλα το Πυροσβεστικό Σώμα έχει απευθύνει συγκεκριμένες συστάσεις προς τους πολίτες οι οποίες συνοψίζονται στις εξής:
• Να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί και να αποφεύγουν οποιαδήποτε υπαίθρια δραστηριότητα που μπορεί να προκαλέσει πυρκαγιά.
• Να συμβουλεύονται τις κατά τόπους Πυροσβεστικές Υπηρεσίες σχετικά με:
-τις απαγορευτικές ή/και επιτρεπόμενες υπό όρους και προϋποθέσεις, ενέργειες, δραστηριότητες και εργασίες στην ύπαιθρο,
-τη λήψη των προβλεπόμενων μέτρων και μέσων πυροπροστασίας,
-την κατηγορία κινδύνου πυρκαγιάς, σύμφωνα με τον εκδιδόμενο από την Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας ημερήσιο χάρτη πρόβλεψης κινδύνου πυρκαγιάς καθώς και για οποιαδήποτε άλλη σχετική πληροφορία.
• Να παρακολουθούν σχετικές ανακοινώσεις για τις δασικές πυρκαγιές στην ιστοσελίδα του Πυροσβεστικού Σώματος στην ηλεκτρονική διεύθυνση www.fireservice.gr
• Να αναζητούν οδηγίες αυτοπροστασίας από τους κινδύνους των δασικών πυρκαγιών στην ιστοσελίδα του υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας στην ηλεκτρονική διεύθυνση www.civilprotection.gr
Τέλος, εάν δουν καπνό, φλόγες ή οτιδήποτε μπορεί να οδηγήσει σε πυρκαγιά οι πολίτες θα πρέπει να τηλεφωνήσουν αμέσως στο 199 ή στο 112 και δώσουν σαφείς πληροφορίες για: την τοποθεσία και το ακριβές σημείο που βρίσκονται, το ακριβές σημείο και την κατεύθυνση της πυρκαγιάς, την ένταση του ανέμου στην περιοχή και το είδος της βλάστησης που καίγεται.
