Πετυχημένα αποδείχθηκαν τα έκτακτα μέτρα για την ενίσχυση της ευστάθειας του ηλεκτρικού συστήματος κατά την εορταστική περίοδο του Πάσχα, καθώς αντιμετωπίστηκε χωρίς προβλήματα η απειλή μπλακάουτ που θα μπορούσε να προκαλέσει ο συνδυασμός της χαμηλής κατανάλωσης ρεύματος με την υπερπαραγωγή των ΑΠΕ.
Μάλιστα, είναι ενδεικτικό ότι μία από τις βασικές «γραμμές άμυνας» -δηλαδή η κινητοποίηση κατόχων μονάδων ανανεώσιμων πηγών ώστε να απενεργοποιήσουν οι ίδιοι τα έργα τους- δεν χρειάστηκε να επιστρατευθεί όλο το 4ήμερο, από τη Μεγάλη Παρασκευή μέχρι και τη Δευτέρα του Πάσχα. Πάντως, από σήμερα Τρίτη το σύστημα επιστρέφει σε συνθήκες κανονικότητας με την άνοδο της ζήτησης, η οποία θα διαμορφωθεί στις 112 Γιγαβατώρες, με αύξηση 17% σε σχέση με χθες.
Η φετινή πρόκληση ευστάθειας του συστήματος ήταν πολλαπλή, λόγω καιρικών συνθηκών και θερμοκρασιών, αλλά και σύμπτωσης Ορθόδοξου και Καθολικού Πάσχα, όπως αναφερόταν χαρακτηριστικά στο χθεσινό δελτίο Τύπου του ΥΠΕΝ, για την επίσκεψη του υπουργού Σταύρου Παπασταύρου και του Υφυπουργού Νίκου Τσάφου στο Εθνικό Κέντρο Ελέγχου Ενέργειας του ΑΔΜΗΕ. «Τόσο την Κυριακή όσο και τη Δευτέρα, το σύστημα ηλεκτροδότησης της χώρας μας αντιμετώπισε προκλήσεις, λόγω της υψηλής παραγωγής και της χαμηλής κατανάλωσης, που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε υπερφόρτωση. Ωστόσο, αυτό δεν συνέβη χάρη στο συντονισμό όλων των εμπλεκομένων φορέων και στις προσπάθειες των εργαζόμενων σε ΑΔΜΗΕ, ΔΕΔΔΗΕ και ΡΑΑΕΥ», σημείωσε ο υπουργός.
«Κλειδί» ο περιορισμός των εισαγωγών
Αξίζει να σημειωθεί ότι καταλυτικό ρόλο στην ενίσχυση των «αντοχών» του συστήματος έπαιξε και ο δραστικός περιορισμός των εισαγωγών ηλεκτρισμού από τις τέσσερις όμορες αγορές (Βουλγαρία, Αλβανία, Βόρεια Μακεδονία και Τουρκία, καθώς η διασύνδεση με την Ιταλία βρίσκεται εκτός λειτουργίας) κατά τις μεσημβρινές ώρες, από τη Μεγάλη Παρασκευή μέχρι και τη Δευτέρα του Πάσχα.
Όπως έγραψε το insider.gr, με αυτό τον τρόπο διασφαλίστηκε πως εκείνα τα διαστήματα δεν θα καλυπτόταν ενδεχομένως μέρος της εγχώριας ζήτησης από παραγωγή εκτός συνόρων. Όπως είναι φυσικό, σε μία τέτοια περίπτωση, θα χρειάζονταν ακόμη μεγαλύτερες περικοπές ΑΠΕ, για να «κρατηθεί όρθιο» το ηλεκτρικό σύστημα.
Μάλιστα, τόσο τη Μεγάλη Παρασκευή όσο και το Μεγάλο Σάββατο καταγράφηκαν αντίθετα εξαγωγές ηλεκτρικής ενέργειας προς τις γειτονικές αγορές, κατά τις μεσημβρινές ώρες. Το γεγονός αυτό συνδυάστηκε με τη διαμόρφωση της εγχώριας κατανάλωσης σε όχι τόσο χαμηλά επίπεδα – η κατανάλωση ήταν 104 και 109 Γιγαβατώρες, αντίστοιχα. Ως συνέπεια, οι ανάγκες για περικοπές ΑΠΕ ήταν συγκρατημένες, με συνέπεια να καλυφθούν χωρίς την κινητοποίηση των παραγωγών. Είναι ενδεικτικό ότι και τις δύο ημέρες «κόπηκε» το 19% των «πράσινων» Μεγαβατώρων που παράχθηκαν.
Μέγιστο «ψαλίδι» την Κυριακή του Πάσχα
Οι συνθήκες ήταν πιο απαιτητικές την Κυριακή και τη Δευτέρα του Πάσχα, κατ΄ αρχάς γιατί η ζήτηση για ηλεκτρική ενέργεια ήταν ακόμη περισσότερο μειωμένη (στις 98 Γιγαβατώρες την Κυριακή και στις 96 Γιγαβατώρες τη Δευτέρα). Ως συνέπεια, χρειάστηκαν μεγαλύτερες ανάγκες για περικοπές ΑΠΕ, με συνέπεια να ενημερωθούν και οι παραγωγοί για να «κλείσουν τους διακόπτες» οι ίδιοι των πάρκων τους.
Τόσο σε απόλυτα νούμερα όσο και ποσοστιαία, το μεγαλύτερο «ψαλίδι» εφαρμόστηκε την Κυριακή, με 17,2 Γιγαβατώρες «πράσινης» παραγωγής να μένει εκτός συστήματος. Επομένως, τη συγκεκριμένη ημέρα απορρίφθηκε το 30% της παραγωγής ΑΠΕ. Τη Δευτέρα, το αντίστοιχο ποσοστό ήταν 26%.
Σύμφωνα πάντως με πληροφορίες, και τις δύο επίμαχες ημέρες η ανταπόκριση των παραγωγών κινήθηκε σε πολύ υψηλά επίπεδα, με συνέπεια να επιτευχθούν οι απαραίτητες περικοπές. Υπενθυμίζεται ότι οι παραγωγοί αυτοί είναι κάτοχοι μικρών έργων ΑΠΕ (κυρίως φωτοβολταϊκών) συνολικής ισχύος 3.570 MW, τα οποία είναι συνδεδεμένα στο δίκτυο διανομής. Πρόκειται για 5.500 έργα περίπου, που δεν διαθέτουν ακόμη κατάλληλο εξοπλισμό τηλεχειρισμού, ώστε οι απαραίτητες περικοπές να γίνονται από τους Διαχειριστές και από απόσταση.
Προσεχώς νέα «επικίνδυνα» 24ωρα
Αν και από σήμερα λήγει η κατάσταση συναγερμού, στελέχη των εμπλεκόμενων φορέων επισημαίνουν ότι κάθε άλλο παρά απίθανο είναι να χρειαστεί και το επόμενο διάστημα να επιστρατευθούν τα έκτακτα μέτρα. Η επίμαχη περίοδος είναι περίπου μέχρι τις αρχές Ιουνίου (όταν θα ξεκινήσει να αυξάνεται η κατανάλωση ρεύματος λόγω ανόδου της θερμοκρασίας και τουρισμού), με «υποψήφιες» ημέρες τις Κυριακές, όταν η υψηλή παραγωγή ΑΠΕ συνδυάζεται με περιορισμένη ζήτηση.
Μάλιστα, από εδώ και στο εξής δεν θα υπάρχει το «μαξιλάρι ασφαλείας» του περιορισμού των εισαγωγών, καθώς πρόκειται για μία έκτακτη παρέμβαση, η οποία μπορεί να ενεργοποιείται μόνο σε εξαιρετικά επείγουσες περιπτώσεις. Εξάλλου, όπως συμπληρώνουν τα ίδια στελέχη, η κινητοποίηση των παραγωγών ΑΠΕ, ώστε να απενεργοποιήσουν τα πάρκα τους, είχε εφαρμοστεί και τις Κυριακές 6 & 13 Απριλίου, όταν δηλαδή δεν συνέτρεχαν οι ιδιαίτερες συνθήκες του Πάσχα.
Όπως συμπληρώνουν τα ίδια στελέχη, οριστική λύση θα δοθεί όταν θα ολοκληρωθεί η εγκατάσταση τηλεχειρισμού σε αυτό το χαρτοφυλάκιο των 5.500 πάρκων που αυτή τη στιγμή δεν διαθέτουν. Τότε, θα μπορεί να διασφαλιστεί πως θα γίνουν οι απαραίτητες περικοπές, χωρίς αυτό να εξαρτάται από το αν θα «βάλουν πλάτη» ή όχι οι παραγωγοί. Κάτι που δεν μπορεί να προβλεφθεί ακόμη κι αν προβλέπονται τσουχτερά πρόστιμα, στην περίπτωση που αδρανήσουν.