Σε δύο άξονες κινούνται οι πιθανές εξελίξεις ύστερα από τη δολοφονία του ηγέτη της Χαμάς Ισμαήλ Χανίγια, ύστερα από χτύπημα στην Τεχεράνη το οποίο ναι μεν χρεώνεται στο Ισραήλ, αλλά ακόμα δεν έχει αναλάβει την ευθύνη.
Σύμφωνα με κάποιες απόψεις που διακινούνται στο ισραηλινό στρατόπεδο, ο θάνατος του Χανίγια αποτελεί μια μεγάλη οπισθοδρόμηση για τα τρομοκρατικά κινήματα που υποστηρίζει η Τεχεράνη στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής.
Διαβάστε ακόμα: Χανίγια: Διεθνείς καταδίκες για τη δολοφονία του ηγέτη της Χαμάς
Ο θάνατος του έρχεται σχεδόν 10 μήνες από μετά την επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου και μόλις μια μέρα μετά τη δολοφονία του διοικητή της Χεζμπολάχ Φουάντ Σουκρ στον Λίβανο. Σύμφωνα με κάποιες απόψεις στο Τελ Αβίβ, πρόκειται για δύο γεγονότα που θα αποσταθεροποιήσουν τον ιρανικό «άξονα».
Μάλιστα οι ίδιοι κύκλοι αντιλαμβάνονται τη δολοφονία Χανίγια ως ένα «μίνιμουμ δικαιοσύνης» για την 7η Οκτωβρίου.
Λίγες ώρες πριν τη δολοφονία του, ο Χανίγια συναντήθηκε με τον ανώτατο ηγέτη του Ιράν, αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ- στις 30 Ιουλίου σε μια συνάντηση που δημοσιοποίησε το ιρανικό καθεστώς. Στο πλευρό του Χανίγια βρέθηκε ο αρχηγός της παλαιστινιακής Ισλαμικής Τζιχάντ Ζιγιάντ Ναχαλέ.
Διαβάστε ακόμα: Ρωσία: Η Μέση Ανατολή ισορροπεί στο χείλος του πολέμου
Επίσης, στην Τεχεράνη βρέθηκε για την ορκωμοσία του νέου προέδρου Ιρανού, του Μασούντ Πεζεσκιάν και ο αναπληρωτής γενικός γραμματέας του κινήματος της Χεζμπολάχ του Λιβάνου, Σεΐχης Ναΐμ Κασέμ, ο οποίος είχε συνάντηση με τον Πεζεσκιάν.
Για την ισραηλινή πλευρά αυτή η συνάθροιση ήταν «κόκκινο πανί», κυρίως καθώς τα σχόλια του Ιρανού ηγέτη επικεντρώθηκαν στην ανάγκη ενοποίησης των μουσουλμανικών χωρών ενάντια στο Ισραήλ.
Η ορατή πιθανότητα κλιμάκωσης
Ο δεύτερος άξονας που ενδέχεται να κινηθούν οι εξελίξεις είναι αυτός της κλιμάκωσης. Ένα σενάριο που ναι μεν, φαντάζει πιο «ρεαλιστικό», αλλά θα κριθεί εν πολλοίς από την ιρανική αντίδραση.
Ήδη η κατάσταση στα σύνορα Ισραήλ - Λιβάνου έχει χτυπήσει «κόκκινο» ύστερα από το χτύπημα στα υπό ισραηλινή κατοχή υψίπεδα του Γκολάν, που ακολουθήθηκε από τη δολοφονία του υψηλόβαθμού στελέχους της Χεζμπολάχ Φουάντ Σουκρ στη Βηρυτό.
Την ώρα που όλα τα βλέμματα ήταν στραμμένα στο Λίβανο και στην προοπτική να ξεκινήσει μια χερσαία στρατιωτική επιχείρηση στα βόρεια σύνορά του, η δολοφονία Χανίγια ήρθε να περιπλέξει μια ήδη χαοτική κατάσταση.
Διαβάστε ακόμα: Ιράν: Τριήμερο εθνικό πένθος στη χώρα μετά τον θάνατο του Ισμαήλ Χανίγια
Πλέον είναι ορατή μια επανάληψη των γεγονότων του περασμένου Απριλίου, με μια νέα πυραυλική επιδρομή στο Ισραήλ που οδήγησε στα περιορισμένης έκτασης ισραηλινά αντίποινα επί ιρανικού εδάφους.
Στη συγκεκριμένη περίπτωση, η έντονη και συχνά παρασκηνιακή διπλωματική δραστηριότητα απέτρεψε τα χειρότερα, καθώς Τελ Αβίβ και Τεχεράνη έληξαν εκεί το θέμα της πρώτης μεταξύ τους ανοιχτής σύγκρουσης.
Διαβάστε ακόμα: Στρατιωτικό σκέλος Χαμάς: Η δολοφονία Χανίγια θα φέρει τον πόλεμο σε νέο επίπεδο
Το Ανώτατο Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας του Ιράν συνεδρίασε άμεσα για να αποφασίσει την αντίδραση της Τεχεράνης στη δολοφονία Χανίγια. Παρότι δεν έγιναν ανακοινώσεις, δεν θα αποτελέσει έκπληξη αν ενταθούν οι επιθέσεις της Χεζμπολάχ στο ισραηλινό έδαφος, καθώς η σιιτική οργάνωση του Λιβάνου έχει στην κατοχή της ένα μεγάλο οπλοστάσιο ιρανικών όπλων.
Όμως μια τέτοια προοπτική θα ενέπλεκε άμεσα το Λίβανο στον πόλεμο, την ώρα που η χώρα αντιμετωπίζει τεράστια οικονομικά προβλήματα. Η πιθανότητα μιας σύρραξης Ισραήλ - Χεζμπολάχ είναι κάτι που απεύχονται οι πάντες γιατί οι επιπτώσεις του στον Λίβανο θα ήταν συντριπτικές.
Πάντως η πλευρά της Χεζμπολάχ φέρεται έτοιμη να «σηκώσει το γάντι». Ο Αλί Αμάρ μέλος της κοινοβουλευτικής ομάδας της σιιτικής οργάνωσης, δήλωσε ότι η Χεζμπολάχ είναι έτοιμη για σύγκρουση με το Ισραήλ. «Αυτός ο εχθρός απαιτεί πόλεμο και είμαστε έτοιμοι για αυτόν, αν θέλει ο Θεός, είμαστε έτοιμοι», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Μια άλλη πιθανότητα είναι η περαιτέρω δραστηριοποίηση των Χούθι της Υεμένης, που και αυτοί υποστηρίζονται και εξοπλίζονται από την Τεχεράνη, ώστε να συνεχίσουν τις προσπάθειες να πλήξουν το Ισραήλ. Βέβαια, η αποτελεσματικότητά τους είναι ιδιαίτερα περιορισμένη και οι απόπειρες τους μένουν κυρίως σε επίπεδο εντυπώσεων.
Πάντα υπάρχουν και οι διάφορες συριακές ένοπλες ομάδες που υποστηρίζονται από το Ιράν, αλλά το Ισραήλ με συχνά αεροπορικά πλήγματα έχει μειώσει δραστικά τις επιχειρησιακές τους δυνατότητες.
Πιθανώς να δούμε μια συνδυαστική δράση όλων αυτών των παραγόντων, αν και σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να αποκλειστεί ένα άμεσο ιρανικό χτύπημα, καθώς αποτελεί θέμα γοήτρου για το ιρανικό καθεστώς.
Στον αέρα οι προσπάθειες εκεχειρίας στη Γάζα
«Παράπλευρη απώλεια» της δολοφονίας Χανίγια, είναι οι πολύμηνες διαπραγματεύσεις για την επίτευξη κατάπαυσης του πυρός στη Λωρίδα της Γάζας. Σύμφωνα με τη Χαμάς, ο ηγέτης της πέθανε «ως αποτέλεσμα μιας προδοτικής σιωνιστικής επιδρομής» και αυτή η ανακοίνωση δεν προδιαθέτει σε τίποτα ότι θα συνεχίσουν οι προσπάθειες για κατάπαυση του πυρός.
Αντίθετα, το κλίμα συνοψίζεται στην δήλωση του ανώτατου θρησκευτικού ηγέτη του Ιράν, Αλί Χαμενεΐ: «Είναι καθήκον της Τεχεράνης να εκδικηθεί τον θάνατο του».
