«Η Ευρώπη πρέπει να παράγει, η Ευρώπη πρέπει να «ξυπνήσει» σε ό,τι έχει να κάνει με την πρωτογενή παραγωγή, πρέπει να υπερασπιστεί τους υδάτινους πόρους που δεν θα έχουμε σε λίγο, πρέπει να κινητοποιηθεί για τις συνέπειες των μεγάλων φυσικών καταστροφών τις οποίες οι εθνικές οικονομίες δεν μπορούν να σηκώσουν. Και εσείς, οι τεχνοκράτες, οι ειδικοί, οι άνθρωποι της επιστήμης, οι άνθρωποι που μπορείτε να το μετρήσετε αυτό, πρέπει να βοηθήσετε έτσι ώστε οι εφαρμοσμένες πολιτικές να κινούνται προς αυτή την κατεύθυνση».
Τα παραπάνω ανέφερε μεταξύ άλλων ο Υπουργός Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, Βασίλης Κικίλιας στο συνέδριο «Εighth Sustainability Summit for SE Europe & the Mediterranean - Re-inventing green leadership: Collectivity vs fragmentation?» του Economist Impact, σύμφωνα με επίσημη ανακοίνωση.
Όπως τόνισε, μετά την έλευση της πανδημίας COVID-19, η κλιματική κρίση είναι το μεγαλύτερο θέμα που αντιμετωπίζει πλέον η ανθρωπότητα και θα απασχολεί τον πλανήτη τα επόμενα χρόνια. «Τα τελευταία δύο 24ωρα, πλημμυρίζει η έρημος Σαχάρα. Οι εικόνες είναι δυστοπικές, φαίνεται σαν να είναι βγαλμένες από ταινίες του Χόλυγουντ, που πιστεύαμε ότι δεν μπορούν να συμβούν ποτέ. Περισσότεροι από δώδεκα άνθρωποι έχουν πνιγεί. Και στους αμμόλοφους της ερήμου πλέον υπάρχουν λίμνες» είπε χαρακτηριστικά, σημειώνοντας πως όποια μέτρα και να λάβουν οι χώρες, καμία δεν μπορεί να εξαλείψει εντελώς τις συνέπειες των φυσικών καταστροφών που προκαλεί η ολοένα και εντεινόμενη κλιματική κρίση.
Ο κ. Κικίλιας αναφέρθηκε επίσης στις τομές που έγιναν φέτος στη χώρα μας σε επίπεδο πρόληψης αλλά και διαχείρισης δασικών πυρκαγιών, επισημαίνοντας ότι εξακολουθούμε να διανύουμε μια μακρά και πολύ δύσκολη αντιπυρική περίοδο, η οποία συνεχίζεται λόγω της παρατεταμένης ανομβρίας. Μάλιστα, όπως είπε τις επόμενες ημέρες οι θυελλώδεις άνεμοι θα πυροδοτήσουν περαιτέρω τις συνθήκες για εκδήλωση επικίνδυνων πυρκαγιών.
Ακολουθεί η ομιλία του Υπουργού ΚΚΠΠ, Βασίλη Κικίλια:
«Tα τελευταία έξι χρόνια διαχειρίζομαι μόνο κρίσεις. Τα δύο χρόνια της θητείας μου στο Υπουργείο Υγείας αντιμετωπίσαμε τη μεγαλύτερη κρίση δημόσιας υγείας των τελευταίων 100 χρόνων. Και μετά την πανδημία, εκεί που πιστεύαμε ότι ενδεχομένως θα έρθουμε σε ένα δρόμο κανονικότητας, η κλιματική κρίση εμφανίζεται με επιστημονικά τεκμηριωμένα στοιχεία ως το μεγαλύτερο θέμα το οποίο απασχολεί και θα απασχολεί τον πλανήτη κατά την άποψη μου για τα επόμενα 100 χρόνια.
Τα τελευταία δύο 24ωρα, πλημμυρίζει η έρημος Σαχάρα. Οι εικόνες είναι δυστοπικές, φαίνεται να είναι βγαλμένες από ταινίες του Χόλυγουντ, που πιστεύαμε ότι δεν μπορούν να συμβούν ποτέ. Περισσότεροι από δώδεκα άνθρωποι έχουν πνιγεί. Και στους αμμόλοφους της ερήμου πλέον υπάρχουν λίμνες. Δεν είχαμε ποτέ στη συγκεκριμένη περιοχή αντιμετωπίσει τέτοιες συνθήκες. Πάνω από 20 νεκροί από τις πλημμύρες του Μπόρις, λίγες ημέρες νωρίτερα.
Στο μισό κομμάτι της χώρας μας εξακολουθούμε να έχουμε απόλυτη λειψυδρία, που σημαίνει ξεκινώντας από τον Έβρο, κατεβαίνοντας στα νησιά του Αιγαίου, στην Ανατολική Αττική, στα πόδια της Πελοποννήσου μέχρι τα Κύθηρα και μέχρι την Κρήτη. Έχει βρέξει από ελάχιστα έως σχεδόν καθόλου τους τελευταίους, νομίζω πλέον 6-8 μήνες. Και οι συνθήκες είναι τέτοιες, που έχουμε το χάρτη στο δείκτη 3, ανομβρία και θα έχουμε και 7-8 και τοπικά 9 μποφόρ τις επόμενες μέρες. Αυτές είναι οι συνθήκες που αντιμετωπίζουμε από την 1η Μαΐου, που βρίσκομαι νυχθημερόν και ασταμάτητα μαζί με τους συνεργάτες στο War Room της Πολιτικής Προστασίας. Είναι ένα επίτευγμα των τελευταίων χρόνων η διαλειτουργικότητα των Ενόπλων Δυνάμεων, της Πολιτικής Προστασίας, του Λιμενικού, της Αστυνομίας, της Πυροσβεστικής, του ΔΕΔΔΗΕ, του ΑΔΜΗΕ, του 112, μαζί με τεχνητή νοημοσύνη, δίνοντας άλλες πλέον δυνατότητες στη χώρα.
Ήταν δραματική εμπειρία για όλη την ελληνική κοινωνία από το Μάτι, που νομίζω αποτέλεσε σημείο καμπής για να αλλάξουν τα δεδομένα στην ιεράρχηση των κινδύνων από φυσικές καταστροφές στην χώρα. Πρώτα και πάνω απ' όλα μακράν του δευτέρου είναι η ανθρώπινη ζωή. Σε μια τεράστια και πάρα πολύ δύσκολη αντιπυρική περίοδο φέτος, οι καθηγητές λένε ότι τα τελευταία 40 χρόνια είναι η χειρότερη από πλευράς πυρομετεωρολογικών συνθηκών, έχουμε προασπίσει και προσπαθήσει πολύ-πολύ σκληρά να προστατεύσουμε την ανθρώπινη ζωή. Νομίζω ότι αυτό είναι από μόνο του είναι ένα επίτευγμα. Δεν είναι μόνο αυτό όμως. Η θεωρία σε ένα βαρύ συνέδριο όπως το Economist πρέπει να έρθει να ακουμπήσει με την πράξη. Και η δική μου δουλειά είναι αυτή. Η θεωρία και η επιστήμη και τα στοιχεία να έρθουν να ακουμπήσουν με την εφαρμοσμένη πολιτική.
Άρα τι κάναμε τη φετινή σεζόν; Χρησιμοποιήσαμε τη νέα τεχνολογία. Καταλάβαμε και είδαμε ότι τα 35-45 λεπτά τα οποία χρειάζονταν τα μέσα της πυροσβεστικής ή τα εναέρια για να κάνουν detect, να βρουν το σημείο έναρξης μιας πυρκαγιάς και να φτάσουν σ' αυτό ήταν πάρα πολλά πλέον για τις mega πυρκαγιές που αντιμετωπίζουμε. Άρα τα πάνω από 50 drones, τα οποία εξακολουθούν να πετούν, 24/7 πάνω από την Αττική, στους τρεις ορεινούς όγκους, στην Πάρνηθα, την Πεντέλη και τον Υμηττό, αλλά και σε υπόλοιπες περιοχές και σε όλη την Ελλάδα, από τη Δαδιά, τον Έβρο, τη Χαλκιδική, το Άγιο Όρος, τη Θεσσαλονίκη, την Εύβοια, την Κάρυστο, την περιοχή γύρω-γύρω από το Λουτράκι, μας δίνουν εικόνα από το πρώτο δευτερόλεπτο. Η αλλαγή της κουλτούρας έτσι ώστε να πετούν έμφορτα τα εναέρια μέσα τα οποία έχουμε, κάνοντας περιπολίες πάνω από την Αττική κι αλλού, είτε με νερό, είτε με επιβραδυντικό υγρό. Και άρα συνδυάζοντας τα δύο, έτσι ώστε να μπορέσουμε να φτάσουμε στο πεδίο στα 5, 6, 7 λεπτά, έδωσε άλλες επιχειρησιακές δυνατότητες σε αυτό το σχήμα το οποίο σας ανέφερα.
Η επιμονή μας και η πίστη μας στο να πάμε κόντρα στην αρχική άποψη της κοινής γνώμης και να πείσουμε τους συμπολίτες μας να καθαρίσουν τα οικόπεδά τους, οδήγησε σε 840.000 καθαρισμένα οικόπεδα φέτος στη χώρα. Αυτό είναι ένα τεράστιο επίτευγμα, αν σκεφτεί κανείς, πως ό,τι καθαρίζεται και είναι «ξυρισμένο» ή καθαρισμένο δεν βοηθάει την πυρκαγιά να επεκταθεί. Το αντίθετο: Εδώ και πέντε δεκαετίες, μέσα στα δάση μας έχουμε 1,5 με 2 μέτρα καύσιμης ύλης που δεν έχει καθαριστεί ποτέ, που κάποιοι έλεγαν ότι είναι ταμπού και δεν πρέπει να μπορούμε εκεί μέσα. Αυτό, όμως, είναι η κινητήριος δύναμη της πυρκαγιάς.
Αλλάξαμε το δόγμα της αντιμετώπισης των δασικών πυρκαγιών και πλέον επιχειρούν μαζί με τους πυροσβέστες αυτοί που κάποτε ήταν σε εισαγωγικά «εχθροί». Δηλαδή, διεκδικούσαν την πυρόσβεση οι αξιωματικοί της Πυροσβεστικής και οι πυροσβέστες με τους δασάρχες και δασεργάτες. Από κοινού πλέον με βάση το νέο δόγμα της αντιμετώπισης των δασικών πυρκαγιών, επιχειρούμε όλοι αυτοί μαζί, η τοπική αυτοδιοίκηση ο πρώτος και ο δεύτερος βαθμός, με μηχανήματα έργου στο πεδίο, ενημερώνονται και είναι εκεί από την πρώτη στιγμή. Οι Ένοπλες Δυνάμεις, με τα βαριά χωματουργικά μηχανήματα που έχουν για τη διάνοιξη αντιπυρικών ζωνών. Πολλές ζώνες έγιναν από αυτούς μέσα στο καλοκαίρι, αλλά και από το ΔΕΔΔΗΕ και του ΑΔΜΗΕ που επιτέλους με νόμο τους επιτρέψαμε, να μπουν μέσα στα δάση και να κάνουν ζώνες δεξιά και αριστερά από τα καλώδια υψηλής τάσης και να μπορούν να φτάσουν τα πυροσβεστικά μας, αλλά και αυτοί να συντηρούν τους μετασχηματιστές και τα δίκτυά τους.
Η μετατροπή του εμπρησμού εξ αμελείας από πλημμέλημα σε κακούργημα με τον νέο ποινικό κώδικα. Είτε εξ’ αμελείας είτε επί τούτου αυξήθηκαν πάνω από 100% οι συλλήψεις και λυπάμαι που το λέω, οι προφυλακίσεις και οι ποινές σε όλους αυτούς οι οποίοι δεν σεβάστηκαν τις ζωές των συμπολιτών τους στα νησιά μας, στα χωριά μας, στις κωμοπόλεις μας, κυρίως στις ημιαστικές και ημιδασικές περιοχές. Όταν ο καθηγητής κύριος Συνολάκης, σε ένα δύσκολο timing, ανέφερε ότι η πραγματικότητα για εμάς τα τελευταία 50 χρόνια της Μεταπολίτευσης είναι ότι επεκτείναμε τον αστικό ιστό μέσα στα δάση μας και άρα υπάρχουν εκατομμύρια καλώδια, δίκτυα και ανθρώπινη παρέμβαση. Κάποιοι έπεσαν να τον φάνε. Δεν ξέρω αν το timing ήταν καλό ή κακό, αλλά αυτή είναι η απόλυτη αλήθεια. Η ελληνική πολιτεία τα νομιμοποίησε όλα αυτά τις τελευταίες πέντε δεκαετίες και εμείς είμαστε υποχρεωμένοι αντιμετωπίζοντας τις κρίσεις και προσπαθώντας να μειώσουμε, να λειάνουμε τις επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης, δηλαδή τη ραγδαία επέκταση των πυρκαγιών και τις καταρρακτώδεις βροχές και πλημμύρες στη μονάδα του χρόνου, μας υποχρεώνει να υπερασπιζόμαστε όλους αυτούς. Φυσικά. Αλλά δεν μπορούμε να παραγνωρίζουμε, είμαστε ειλικρινείς, ότι αντιμετωπίζουμε αυτό στην Αττική, κατά κύριο λόγο, πλέον, με τη βούλα της Ελληνικής Πολιτείας, αυτές τις τελευταίες πέντε δεκαετίες, και οφείλουμε να ζήσουμε με αυτό και να αντιμετωπίσουμε αυτό. Όπως επίσης και στην άλλη πλευρά, είναι μπαζωμένα πολλά ρέματα και ποτάμια μέσα στην Αττική, στον Κηφισό στο πάνω κομμάτι, το οποίο είναι μη οριοθετημένο και μέσα βρίσκονται δύο εργοστάσια και περίπου 50 σπίτια. Είδα μια προσπάθεια καθαρισμού του κλειστού κομματιού του Κηφισού από την Περιφέρεια Αττικής μόλις πριν από λίγες εβδομάδες, μετά από μεγάλη προσπάθεια για συντονισμό που κάναμε όλο το καλοκαίρι με όλους αυτοδιοικητικούς σε όλη τη χώρα.
Έγιναν πολύ σημαντικά έργα μαζί με το AntiNero του Υπουργείου Ενέργειας και Περιβάλλοντος. Εκατοντάδες χιλιάδες στρέμματα καθαρίστηκαν. Όλοι αυτοί συνεργαστήκαμε μαζί. Προσπαθήσαμε πάρα-πάρα πολύ. Τα στοιχεία είναι αδιάψευστα. Πέρυσι κάηκαν πάνω από 1,7 εκ. στρέμματα στην Ελλάδα. Φέτος, είμαστε κάτω από το μέσο όρο των καμένων της τελευταίας 20ετίας. Στο 10% καμένων στρεμμάτων δάσους σε σχέση με το μέσο όρο της 20ετίας. Πολύ κάτω από αυτό το οποίο θα περίμενε κανείς στην πιο δύσκολη αντιπυρική περίοδο την οποία αντιμετωπίσαμε. Και αυτό νομίζω είναι εμφανές σε όλη την Ελλάδα.
Μπορεί η Πολιτική Προστασία, το οργανωμένο κράτος, να τα περιορίζει όλα, να τα εξαλείφει όλα ή να τα λειαίνει όλα; Όχι φυσικά. Φυσικά και δεν μπορεί. Είναι εμφανές, είναι πασιφανές ότι τα στοιχεία της φύσης είναι πολύ πιο ισχυρά από μας. Να πάτε να το πείτε στον κυβερνήτη της Φλόριντα, που μετά από τέσσερις μέρες βγήκε από το bunker του, για να επιθεωρήσει εναερίως την Πολιτεία. Και είπε, I'm sorry to see that. Θέλω να φανταστείτε την αντίστοιχη σκηνή και να έλεγα εγώ ενδεχομένως κάτι τέτοιο στη χώρα, μετά από μια τέτοια συνθήκη. Και μετά από λίγες μέρες ξαναπροέκυψε τυφώνας βαθμού 5. Η πραγματικότητα που θα αντιμετωπίζουμε είναι αυτή. Άκουσα στο προηγούμενο πάνελ ότι οι εκλογές στην Αμερική θα καθορίσουν και ποια θα είναι πολιτική, ας υποθέσουμε ότι η Αμερική αποφασίζει all in 100% να επιτύχει όλους τους στόχους, τώρα που οι Δημοκρατικοί είναι κυβέρνηση έχουν για το κλίμα, αυτό θα αφορούσε το 14% του πλανήτη. Το υπόλοιπο ποσοστό που είναι; Πού είναι η Κίνα, που είναι η Ινδία, που είναι η Βραζιλία, που είναι ο υπόλοιπος πλανήτης. Για να συνεννοηθούν για τις πολιτικές, τις ευρωπαϊκές και τις οποίες μιλάμε και αφορούν, πιστεύω, 100% Law in carbon emission κλπ. Τα οποία όμως αφορούν τα υπόλοιπα 30-35 χρόνια. Καλό αυτό ήταν οι φίλοι μας οι Ευρωπαίοι, να καταλάβαιναν όπως τους έλεγαν και στην πανδημία και το κατάλαβαν αργά. Εμείς μπορέσαμε να προμηθευτούμε μέσα ατομικής προστασίες από την Κίνα, που ήταν η μόνη η οποία παρήγαγε, και να σωθεί η χώρα, άλλες χώρες όχι. Και κατέρρευσαν 2 και 3 φορές. Η Ευρώπη πρέπει να παράγει, η Ευρώπη πρέπει να «ξυπνήσει» σε ό,τι έχει να κάνει με την πρωτογενή παραγωγή, πρέπει να υπερασπιστεί τους υδάτινους πόρους που δεν θα έχουμε σε λίγο, πρέπει να κινητοποιηθεί για την αποπληρωμή των μεγάλων καταστροφών τις οποίες οι εθνικές οικονομίες δεν μπορούν να σηκώσουν. Και εσείς, οι τεχνοκράτες, οι ειδικοί, οι άνθρωποι της επιστήμης, οι άνθρωποι που μπορείτε να το μετρήσετε αυτό, πρέπει να βοηθήσετε έτσι ώστε οι εφαρμοσμένες πολιτικές να κινούνται προς αυτή την κατεύθυνση».
