Αμφότερες οι πλευρές στη μάχη για το Χαλέπι διέπραξαν εγκλήματα πολέμου, περιλαμβανομένων συριακών κυβερνητικών αεροσκαφών που βομβάρδισαν «σκόπιμα» και πολυβόλησαν ανθρωπιστική αυτοκινητοπομπή, σκοτώνοντας 14 εργαζόμενους σε υπηρεσίες παροχής βοήθειας και σταματώντας επιχειρήσεις αρωγής, ανέφεραν την τετάρτη ερευνητές του ΟΗΕ.
Συριακές και ρωσικές δυνάμεις πραγματοποίησαν «καθημερινές αεροπορικές επιδρομές» στο ανταρτοκρατούμενο ανατολικό Χαλέπι από τον Ιούλιο και την πτώση του έως τις 22 Δεκεμβρίου, σκοτώνοντας εκατοντάδες ανθρώπους και καταστρέφοντας νοσοκομεία, ανέφεραν στην πιο πρόσφατη έκθεσή τους.
Πυρομαχικά διασποράς χρησιμοποιήθηκαν ευρέως και ερρίφθησαν από αέρος σε πυκνοκατοικημένες περιοχές, ανέφερε, πράξεις που αποτελούν εγκλήματα πολέμου ή αδιάκριτες επιθέσεις.
Όμως οι ερευνητές δεν ήταν σε θέση να πουν αν τόσο οι συριακές όσο και οι ρωσικές δυνάμεις χρησιμοποίησαν τα πυρομαχικά αυτά στο Χαλέπι ή αν τα χρησιμοποίησε μόνο η μία πλευρά. Επίσης δεν απέδωσαν κανένα συγκεκριμένο έγκλημα πολέμου από αυτά που διερευνήθηκαν στις ρωσικές δυνάμεις.
«Καθ΄όλη την περίοδο της έρευνας, ο ουρανός πάνω από την πόλη του Χαλεπίου και των περιχώρων του ελέγχονταν από κοινού από τη συριακή και τη ρωσική Πολεμική Αεροπορία… Χρησιμοποιούν κατά κύριο λόγο τα ίδια αεροσκάφη και όπλα, με αποτέλεσμα η απόδοση ευθύνης να είναι αδύνατη σε πολλές περιπτώσεις», αναφέρεται στην έκθεση.
Η έκθεση της Ερευνητικής Επιτροπής του ΟΗΕ –που δόθηκε στη δημοσιότητα καθώς οι ειρηνευτικές συνομιλίες συνεχίζονται στη Γενεύη– καλύπτει την περίοδο Ιουλίου-Δεκεμβρίου και βασίζεται σε 291 συνεντεύξεις με θύματα και μάρτυρες, καθώς και σε ανάλυση ιατροδικαστικών στοιχείων και δορυφορικών εικόνων.
Συριακά ελικόπτερα έριχναν βόμβες τοξικού χλωρίου «καθ΄όλη τη διάρκεια του 2016» στο Χαλέπι, ένα απαγορευμένο όπλο που προκάλεσε εκατοντάδες απώλειες αμάχων εκεί, ανέφερε η έκθεση.
Τουλάχιστον 5.000 φιλοκυβερνητικοί μαχητές περικύκλωσαν επίσης το ανατολικό Χαλέπι χρησιμοποιώντας μια τακτική «παράδοσης ή πείνας», αναφέρεται στην έκθεση.
Οργανώσεις της αντιπολίτευσης βομβάρδισαν το υπό κυβερνητικό έλεγχο δυτικό Χαλέπι, σκοτώνοντας και τραυματίζοντας δεκάδες ανθρώπους, σύμφωνα με την έκθεση. Εμπόδισαν αμάχους να διαφύγουν από το ανατολικό Χαλέπι για να τους χρησιμοποιήσουν σαν «ανθρώπινες ασπίδες» και επιτέθηκαν στην κουρδική κατοικημένη περιοχή Σέιχ Μακσούντ – και τα δύο γεγονότα συνιστούν εγκλήματα πολέμου.
Ο υπό την ηγεσία των ΗΠΑ συνασπισμός δεν πραγματοποίησε οποιεσδήποτε επιθετικές αεροπορικές αποστολές πάνω από το Χαλέπι κατά το δεύτερο εξάμηνο του έτους, ανέφεραν οι ερευνητές.
Συριακά και ρωσικά πολεμικά αεροσκάφη έριξαν μη τηλεκατευθυνόμενα πυρομαχικά που πλήττουν αδιακρίτως στόχους και μη, αντί για έξυπνες βόμβες που έχουν ηλεκτρικούς αισθητήρες προκειμένου να εντοπίζουν τους στόχους τους, σύμφωνα με την έκθεση.
Μεταξύ των πυρομαχικών αυτών περιλαμβάνονται βόμβες που ρίχνονται από αεροπλάνα, πύραυλοι αέρος-εδάφους, πυρομαχικά διασποράς, εμπρηστικές βόμβες, βαρέλια με εκρηκτικά και όπλα που εκλύουν τοξικά βιομηχανικά χημικά.
Οι ερευνητές κατηγόρησαν τη συριακή κυβέρνηση ότι «σχεδίασε σχολαστικά και έφερε ανηλεώς σε πέρας» αεροπορική επιδρομή εναντίον αυτοκινητοπομπής του ΟΗΕ και της Συριακής Ερυθράς Ημισελήνου στο Όρουμ αλ-Κούμπρα, στην ύπαιθρο του δυτικού Χαλεπίου στις 19 Σεπτεμβρίου με αποτέλεσμα να σκοτωθούν 14 εργαζόμενοι σε υπηρεσίες βοήθειας.
Προηγούμενη έκθεση του ΟΗΕ δεν είχε μπορέσει να προσδιορίσει ποιος πραγματοποίησε την επιδρομή.
«Χρησιμοποιώντας πυρομαχικά από αέρος και γνωρίζοντας πως εργαζόμενοι ανθρωπιστικών οργανώσεων επιχειρούσαν στην περιοχή, οι συριακές δυνάμεις διέπραξαν τα εγκλήματα πολέμου της σκόπιμης επίθεσης σε προσωπικό ανθρωπιστικής αρωγής, της άρνησης ανθρωπιστικής βοήθειας, και της επίθεσης σε αμάχους», αναφέρεται στην έκθεση.
Οι επιζώντας περιέγραψαν τρία στάδια επίθεσης.
«Πρώτα ελικόπτερα έριξαν βαρέλια με εκρηκτικά, που έπληξαν την αποθήκη και το σπίτι μιας οικογένειας εκεί κοντά… Στη συνέχεια, αεροπλάνα, που περιγράφονται από πολλούς μάρτυρες ως αεριωθούμενα Σουχόι, πραγματοποίησαν επιθέσεις, σκοτώνοντας πολλούς εργαζόμενους στις υπηρεσίες αρωγής. Στο τέλος το αεροσκάφος άνοιξε πυρ με πολυβόλα κατά των επιζώντων».
Κατά την ανακατάληψη του ανατολικού Χαλεπίου φιλοκυβερνητικές δυνάμεις συνέλαβαν γιατρούς και εργαζόμενους σε υπηρεσίες βοήθειας και διέπραξαν εκτελέσεις σε αντίποινα, σύμφωνα με την έκθεση.
Η ανεξάρτητη ερευνητική επιτροπή του ΟΗΕ δημιουργήθηκε τον Αύγουστο του 2011, μερικούς μήνες μετά την έναρξη της συριακής σύγκρουσης. Με πρόεδρο τον βραζιλιάνο Πάουλο Πινιέιρο έχει ήδη δημοσιοποιήσει πολλές εκθέσεις.
Κατά την παρουσίαση της έκθεσης σε συνέντευξη Τύπου στη Γενεύη ο Πινιέιρο είπε πως οι ερευνητές του ΟΗΕ θα παραδώσουν σε ένα οιωνεί εισαγγελικό σώμα του ΟΗΕ τον κατάλογό τους με τους φερόμενους ως εγκληματίες πολέμου στη Συρία έπειτα από αίτημα της Γενικής Συνέλευσης.
Ο Πινιέρο είπε: «Είμαστε εντελώς ανοικτοί. Οπωσδήποτε ο κατάλογος εκείνων που διέπραξαν τα εγκλήματα θα είναι κοινός».
Απαντώντας σε ερώτηση για την αποτυχία της επιτροπής να αποδώσει την ευθύνη για οποιοδήποτε συγκεκριμένο έγκλημα πολέμου στο Χαλέπι στις ρωσικές δυνάμεις, που χρησιμοποιούν τα ίδια αεροσκάφη με τη συριακή κυβέρνηση για την πραγματοποίηση αεροπορικών επιδρομών, είπε: «θα συνεχίσουμε να ερευνούμε και θα αποδώσουμε την ευθύνη αν και όταν μπορούμε να την αποδείξουμε».
