Της Δήμητρας Καδδά
Τη δεύτερη μεγαλύτερη ανθεκτικότητα ανά την ΕΕ σε επίπεδο διατήρησης των επενδύσεων και της εσωτερικής κατανάλωσης έχει η Ελλάδα, με βάση τα στοιχεία που καταγράφει η Εurostat. Υπέστη όμως και τεράστιους τριγμούς στις εξαγωγές υπηρεσιών, δηλαδή στον τουρισμό. Η Ελλάδα βίωσε το 3ο τρίμηνο την εξαέρωση της μεγαλύτερης αναλογίας του εισοδήματος που δημιουργεί ο κλάδος. Ο λόγος για μία εξαέρωση η οποία οδήγησε, μαζί με άλλους παράγοντες στη γνωστή μείωση του ΑΕΠ κατά 11,7% το 3ο τρίμηνο του 2020.
Τα στοιχεία που προκύπτουν από την ανάλυση των στατιστικών δεδομένων που συλλέγει από τα κράτη μέλη η Eurostat δείχνουν το μέγεθος των προκλήσεων τις οποίες αναμένεται να αντιμετωπίσει η χώρα και τον επόμενο χρόνο. Και τούτο καθώς, όπως επισημαίνουν αρμόδιες πηγές, οι διεθνείς προβλέψεις κάνουν λόγο μόνο για μερική αποκατάσταση των διεθνών τουριστικών ροών το 2021.
Στα δεδομένα του επόμενου έτους προστίθεται - όπως έγραφε χθες στο insider.gr - και το ζήτημα της νομισματικής ανισορροπίας λόγω της ανατίμησης του ευρώ. Έχει δημιουργήσει ένα επιπλέον ισχυρό εμπόδιο για την επανεκκίνηση της τουριστικής αγοράς στην Ελλάδα.
Τα αναλυτικά στοιχεία
Τα στοιχεία της Eurostat δείχνουν ότι η πτώση του ΑΕΠ στο τρίτο τρίμηνο του 2020 ήταν η μεγαλύτερη πανευρωπαϊκά. Με μέσο όρο 4,2% ύφεση στην ΕΕ και 4,3% στην Ευρωζώνη. Τα αναλυτικά στοιχεία που έχει συλλέξει η Εurostat από όλα τα κράτη μέλη δείχνουν και την πηγή προβλήματος.
Σε επίπεδο εσωτερικής τροφοδότησης του ΑΕΠ η Ελλάδα το τρίτο τρίμηνο του 2020 είχε τη δεύτερη καλύτερη επίδοση μετά την Κροατία. Ο δείκτης που περιλαμβάνει την τελική κατανάλωση, τις επενδύσεις και τις εισαγωγές αυξήθηκε κατά 5,1%, έναντι πτώσης κατά 4,1% σε επίπεδο ΕΕ και κατά 4,2% πτώσης σε επίπεδο Ευρωζώνης. Ένα μέρος της ανόδου συνδέεται με την με τη μεγάλη εισαγωγική εξάρτηση της χώρας (δηλαδή λόγω της πτώσης των εισαγωγών που προκάλεσε πανδημία, στηρίχθηκε το ΑΕΠ).
Ωστόσο, σε μεγάλο βαθμό η καλή πορεία της τελικής εσωτερικής ζήτησης συνδέεται και με την εικόνα ανθεκτικότητας στη συνολική τελική κατανάλωση. Ειδικά στην κατανάλωση του δημοσίου.
Αντέχει η κατανάλωση
Η Ελλάδα είχε την τρίτη μεγαλύτερη αύξηση της συνολικής τελικής κατανάλωσης μετά την Κύπρο και τη Βουλγαρία το τρίτο τρίμηνο του 2020 (κατά 1,6%). Και τούτο όταν κατά μέσο όρο στην ΕΕ και στην Ευρωζώνη η κατανάλωση μειώθηκε κατά 2,6% και κατά 2,7% αντίστοιχα.
Ανά πεδίο, στη δημόσια κατανάλωση η αύξηση θα είναι στο 4,4% (στην 5η καλύτερη επίδοση μετά τη Μάλτα, την Κύπρο, την Ιρλανδία και τη Βουλγαρία). Έναντι πτώσης της δημόσιας κατανάλωσης κατά 2,1% στην Ευρωπαϊκή Ένωση και κατά 1,8 στην Ευρωζώνη.
Η ιδιωτική κατανάλωση κατέγραψε την τρίτη μεγαλύτερη αύξηση στην ΕΕ (κατά 1%). έναντι πτώσης κατά 4,3% και 4,6% στην ΕΕ και στην ευρωζώνη αντίστοιχα. Οι επενδύσεις είχαν οριακή πτώση κατά 0,3% μία επίδοση πού είναι η 5η καλύτερη σε πανευρωπαϊκό επίπεδο (με το μέσο όρο πτώσης ανά την Ευρώπη στο 4,6% -4,7%)
Οι τεράστιοι τριγμοί από το εξωτερικό ισοζύγιο
Η εικόνα αλλάζει άρδην όταν στρέφεται στο εξωτερικό τομέα της χώρας. Οι εξαγωγές στην Ελλάδα κατέγραψαν πτώση κατά 44,9%, την μεγαλύτερη σε Πανευρωπαϊκό επίπεδο. Έναντι μέσου όρου πτώσης κατά 8,1% στην ΕΕ και κατά 8,7% στην Ευρωζώνη.
Με την Ιρλανδία να πρωτοπορεί: κατέγραψε άνοδο των εξαγωγών κατά 5,3% λόγω της ισχυρής παραγωγικής της βάσης…
Η αιτία προφανώς στην περίπτωση της Ελλάδος είναι η τεράστια απώλεια εξαγωγών υπηρεσιών, δηλαδή κυρίως τουριστικών εσόδων.
Η πτώση της τάξεως του 80% είναι σχεδόν διπλάσια από αυτή που υπέστη το κράτος με το 2ο μεγαλύτερο πλήγμα. Δηλαδή την Κροατία (πτώση 45,1%).
Ανάμεσα στους τουριστικούς «ανταγωνιστές» της Μεσογείου η Ισπανία έχει μείωση 42,8%, η Κύπρος γνώρισε μείωση κατά 29,4% στις εξαγωγές υπηρεσιών, η Ιταλία πτώση 25,4% και η Μάλτα κατά 4,9%.
Στην Ελλάδα, οι απώλειες υπολογίζονται σε 13 δισ. ευρώ περίπου μόνο μέσα στο 3ο τρίμηνο. Ο τζίρος του ισοζυγίου υπηρεσιών από τα 16,2 δισ. ευρώ το 2019 περιορίστηκε φέτος περίπου στα 3,2 δισ. ευρώ…
Πλέον, εξηγούν αρμόδιες πηγές, γίνεται ακόμη πιο φανερή η σημασία βέλτιστης χρήσης των κονδυλίων του ΕΣΠΑ αλλά και του Ταμείου Ανάκαμψης ώστε να υπάρξει στροφή σε εμπορεύσιμα αγαθά αλλά και να στηριχθεί ο κλάδος των υπηρεσιών.
