Οι νέοι περιορισμοί που ισχύουν από σήμερα στην αγορά, αλλά και η διαπίστωση πως η υγειονομική ρευστότητα είναι τόσο μεγάλη που τα δεδομένα θα μετρούνται καθημερινά και οι περιορισμοί είναι πιθανό να αλλάζουν επί τα χείρω, διαμορφώνουν τον σχεδιασμό του οικονομικού επιτελείου της κυβέρνησης για τα μέτρα στήριξης της αγοράς και της εργασίας.
Το σίγουρο είναι πως η «έξοδος» δεν είναι ορατή και πως ο χρονικός σχεδιασμός αλλάζει: τα μέτρα στήριξης θα πρέπει να διατηρηθούν για μεγαλύτερο διάστημα. Θα πρέπει και να εξειδικευθούν σε κάποιες περιπτώσεις, τόσο για να καλύψουν «αστοχίες» σε περιπτώσεις πληττόμενων που δεν ήταν άμεσα «ορατοί», όσο και για να διασφαλισθεί πως τα κρατικά ταμεία θα «αντέξουν».
Ο «ορίζοντας» των μέτρων στήριξης σε συνθήκες έντονων περιορισμών ξεπερνά πλέον τουλάχιστον τον Μάρτιο. Επιπλέον χθες ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης εξήγγειλε παρατάσεις μέτρων έως και τον Σεπτέμβριο- Δεκέμβριο (για τον ΦΠΑ). Με γνώμονα, όπως εξηγούν αρμόδιες πηγές, πως ακόμη και στο πιο καλό υγειονομικό σενάριο αφενός κάποιες δραστηριότητες θα «ανοίξουν» τελευταίες (πχ συναυλίες, γήπεδα κλπ), αφετέρου πως το τουριστικό πακέτο έχει προς το παρόν ως το πιο καλό σενάριο τζίρου για φέτος την επιστροφή στο 50% των επιδόσεων του 2019.
Η τακτική
Έως ότου αρθούν οριστικά – και όχι με τη τακτική του ακορντεόν που τώρα ακολουθείται – τα περιοριστικά μέτρα σε έναν κλάδο, αυτός θα δέχεται μέτρα στήριξης με την μορφή που τώρα έχουν (σ.σ. σταδιακά πιο στοχευμένα). Μετά, θα πρέπει να δώσουν τα μέτρα αυτά «σκυτάλη» στις παρεμβάσεις στήριξης του «ανοίγματος». Ο λόγος για παρεμβάσεις που υπάρχουν ως σχεδιασμός, αλλά με την εξαίρεση του μέτρου στήριξης Δαπανών πάνε προς τα… πίσω λόγω των δυσμενών υγειονομικών εξελίξεων στην Ελλάδα αλλά και διεθνώς.
Το πακέτο των μέτρων στήριξης των επόμενων εβδομάδων/μηνών περιλαμβάνει από άμεσες επιδοτήσεις και δάνεια για τις εταιρείες έως τις παρεμβάσεις για τη στήριξη της απασχόλησης και των ανέργων:
*Ο 6ος κύκλος Επιστρεπτέας Προκαταβολής έχει προγραμματιστεί για τον Μάρτιο έρχεται ταχύτερα όπως ανέφερε σήμερα ο υπουργός Ανάπτυξης Άδωνις Γεωργιάδης. Προανήγγειλε την καταβολή του τον Φεβρουάριο με βάση την πτώση τζίρου Ιανουαρίου. Θα περιλαμβάνει ειδικές προβλέψεις για κλάδους που δέχθηκαν μεγάλο πλήγμα, αλλά και θα δέχεται αιτήσεις από νέες επιχειρήσεις. Δεν αποκλείονται νέοι γύροι, έως ότου ανοίξει οριστικά και πλήρως η αγορά, αναφέρουν αρμόδιες πηγές.
*Ξεκινά πιθανότατα τον Μάρτιο η νέα δράση στήριξης παγίων δαπανών εταιρειών με πτώση τζίρου 30% που ήταν ζημιογόνες το 2020 και μετά τη λήψη μέτρων στήριξης. Η δράση είναι εκ των πραγμάτων πολύ πιο στοχευμένη. Την επόμενη εβδομάδα θα γίνει διαβούλευση με την αγορά για την οριστικοποίηση των όρων. Με προσπάθεια έστω μέρος του ποσού να είναι επιδότηση.
* Διατηρείται ο μειωμένος Φ.Π.Α. σε καφέ και μη αλκοολούχα ποτά έως τις 30 Σεπτεμβρίου του 2021 και επεκτείνεται στις μεταφορές, στα θέατρα, στους κινηματογράφους, όταν αυτοί θα λειτουργήσουν, αλλά και στο τουριστικό πακέτο ως και το Δεκέμβριο.
*Διατηρείται και για τον Μάρτιο η πλήρης απαλλαγή από την καταβολή ενοικίων για επιχειρήσεις που ήταν κλειστές με κρατική εντολή. Με καταβολή του 80% του μηνιαίου συμφωνημένου μισθώματος στους εκμισθωτές από το κράτος (60% για νομικά πρόσωπα).
*Ενεργοποιείται η διευκόλυνση για την πληρωμή επιταγών, συναλλαγματικών και γραμματίων σε διαταγή για επιχειρήσεις που έχουν κλείσει με κρατική εντολή.
*Προς το παρόν παραμένει το όριο του Απριλίου στις αναστολές φορολογικών και ασφαλιστικών υποχρεώσεων νοικοκυριών και επιχειρήσεων και η ρύθμισή τους σε 12 άτοκες δόσεις ή σε 24 δόσεις με χαμηλό επιτόκιο. Με πιθανή νέα παράταση αφού η κρίση επεκτείνεται χρονικά και σχεδιασμό για την αποπληρωμή των χρεών στη συνέχεια.
* Δίδονται επιδοτήσεις μέσω του ΕΣΠΑ σε πληττόμενες εταιρείες από τα Περιφερειακά Προγράμματα και άλλες δράσεις όπως αυτή για τα e-shop. Επιπλέον δράσεις δρομολογούνται μέσα από αναθεώρηση του ΕΣΠΑ.
* Προχωρά η επιδότηση των τόκων των δανείων μικρομεσαίων επιχειρήσεων για το διάστημα από 1η Ιανουαρίου έως 31 Μαρτίου 2021, αλλά και ο σχεδιασμός του προγράμματος Γέφυρα 2 για τα επιχειρηματικά δάνεια.
*Προωθείται νέος κύκλος εγγυοδοτικού της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας για χαμηλότοκα δάνεια κεφαλαίων κίνησης. Θα έχει αξία 460 εκατ. ευρώ και θα αφορά στις πολύ μικρές επιχειρήσεις
*Διατηρείται η αναστολή πληρωμής δόσεων τραπεζικών δανείων, σε συνεννόηση με την Ελληνική Ένωση Τραπεζών, για τις επιχειρήσεις που υπέστησαν ζημία λόγω της πανδημίας.
*Προωθείται η επέκταση της αποζημίωσης ειδικού σκοπού χρονικά αλλά και σε άλλους επαγγελματικούς κλάδους που δεν καλύπτονται μέχρι σήμερα και πλήττονται από τις επιπτώσεις της πανδημίας παράλληλα με την οικονομική ενίσχυση βραχυχρόνιας εργασίας του μηχανισμού «ΣΥΝ-ΕΡΓΑΣΙΑ» .
* Σε εξέλιξη είναι η καταβολή έκτακτης οικονομικής ενίσχυσης 400 ευρώ στους ασφαλισμένους του τέως ΕΤΑΑ και τους οικονομολόγους και γεωτεχνικούς που ασφαλίζονται στον e-EΦKA που επλήγησαν από την πανδημία του κορονοϊού κατά το 2020
* Προαναγγέλθηκε η προώθηση 3 νέων προγραμμάτων επιδοτούµενης απασχόλησης και επιχειρηµατικότητας για συνολικά 15.000 ανέργους από τον ΟΑΕΔ. Παράλληλα με τα υφιστάμενα αλλά και με τη δράση για 100.000 νέες θέσεις εργασίας του αρμόδιου υπουργείου
Ο σχεδιασμός και τα κρατικά διαθέσιμα
Χθες, ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης σε σύναντησή του με επαγγελματίες της εστίασης δεν απέκλεισε και άλλες στοχευμένες παρεμβάσεις, ενώ επανέλαβε τη δέσμευση της κυβέρνησης να προσπαθήσει κάποια από τα προσωρινά μέτρα (σ.σ. με ισχύ για φέτος) μετά το τέλος της πανδημίας να έχουν μόνιμο χαρακτήρα. Επιπλέον, κυβερνητικές πηγές ανέφεραν πως μόνιμα μέτρα ελαφρύνσεων είναι μόνο οι μειώσεις φόρων και εισφορών που υλοποιήθηκαν προ της πανδημίας του κορονοϊού και περιλαμβάνονταν στο κυβερνητικό πρόγραμμα. «Οι μειώσεις που έγιναν κατά την περίοδο της πανδημίας, προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι δύσκολες συνθήκες που δημιούργησε η υγειονομική κρίση, δεν μπορεί να έχουν μόνιμα χαρακτηριστικά όπως έχει επισημανθεί από την πρώτη στιγμή» επισήμαναν. «Η κυβέρνηση θα επιδιώξει, όταν κλείσει η παρένθεση της υγειονομικής κρίσης, να εξετάσει κάποιες μειώσεις φόρων και ασφαλιστικών εισφορών» ανέφεραν. Επιπλέον προαναγγέλθηκε μέσα από το νέο ΕΣΠΑ ένα πρόγραμμα επικεντρωμένο στην εστίαση με στόχο να ενεργοποιηθεί κατά το άνοιγμα της αγοράς.
Η κυβέρνηση παράλληλα με τα μέτρα στήριξης προσπαθεί να δημιουργήσει και τον «κουμπαρά» που να διασφαλίσει την πληρωμή τους χωρίς να κινδυνεύσει η δημοσιονομική ανθεκτικότητα της χώρας. Για το λόγο αυτό πληθαίνουν και οι «φωνές» κυβερνητικών στελεχών για πιο στοχευμένη χρήση τους.
Ο ΥΠΟΙΚ Χρήστος Σταϊκούρας παραδέχθηκε πως υπάρχουν μεγάλες πιέσεις στα έσοδα του Ιανουαρίου, επισημαίνοντας πως τα 7,5 δισ. ευρώ παρεμβάσεων που είχαν προβλευθεί στον προϋπολογισμό θα ξεπεραστούν. Επίσης χθες ο αναπληρωτής ΥΠΟΙΚ Θεόδωρος Σκυλακάκης μιλώντας στο ΣΚΑΙ επανέλαβε ότι το δημόσιο αντέχει να στηρίζει τις επιχειρήσεις όσο χρειαστεί, αλλά όσο περνάει ο χρόνος θα πρέπει να το κάνει με όλο και πιο στοχευμένα μέτρα. «Σε κάθε περίπτωση επειδή έχουμε μπροστά μας και τα μέτρα τη ανάκαμψης γιατί δεν τελειώνει η υπόθεση το Μάρτιο ή τον Απρίλιο ή αρχές Μαΐου, θα πρέπει να μπορούμε να χρηματοδοτήσουμε και την έξοδο» είπε.
Η έξοδος στις αγορές είναι η βασική πηγή άντλησης διαθεσίμων, ειδικά καθώς δεν είναι ακόμη δεδομένο πότε θα έρθουν τα πρώτα κονδύλια από το Ταμείο Ανάκαμψης. Τούτο επιχειρείται και με τον χρόνο της πρόωρης αποπληρωμής μέρους του δανείου του ΔΝΤ. Έχει, σύμφωνα με πηγές της ΕΕ, προεγκριθεί από τον ESM και σε μεγάλο βαθμό «αποτιμηθεί» από τις αγορές. Αλλά θεωρείται πλέον πιθανό να δρομολογηθεί επισήμως, αφού ξεκαθαρίσει το υγειονομικό τοπίο.
