Με μοχλό στήριξης την πρώτη απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για παράταση της ρήτρας γενικής διαφυγής για το σύνολο του 2022 που κρίνεται θετική από το ελληνικό ΥΠΟΙΚ, αλλά και με μεγάλο αστάθμητο παράγοντα την έξαρση των κρουσμάτων και την ισχυροποίηση του lockdown (τουλάχιστον έως τα μέσα Μαρτίου), κινείται από σήμερα η κυβέρνηση κατά τη χάραξη του νέου, διπλού, πολυετούς προϋπολογισμού.
Στη μία του μορφή θα πρέπει να κατατεθεί στις Βρυξέλλες έως το τέλος Απριλίου σύμφωνα με τις οδηγίες που δόθηκαν χθες από την Κομισιόν. Το κρίσιμο στοιχείο είναι πως θα περιλαμβάνει 4ετείς προβλέψεις για τα μέτρα στήριξης και για τα περιθώρια μόνιμων δημοσιονομικών ελαφρύνσεων (υπερκαλύπτοντας το χρονικό ορίζοντα των προεκλογικών δεσμεύσεων της κυβέρνησης). Θα καταθέτει τους νέους στόχους για την πορεία του ΑΕΠ, του ελλείμματος και του χρέους έως και το 2024. Αποκαλύπτοντας έτσι εμμέσως και το «αίτημα» του ΥΠΟΙΚ για αλλαγή των δημοσιονομικών κανόνων από το 2023 και μετά που αίρεται η ρήτρα διαφυγής.
Σε μία διαφορετική εκδοχή του (με αποδέκτη τη Βουλή) ο προϋπολογισμός θα διαμορφωθεί με ορίζοντα έως και το 2025. Με στόχο, αφού υπάρξει πρώτα διαβούλευση με τους θεσμούς, να κατατεθεί ως Μεσοπρόθεσμος προϋπολογισμός προς ψήφιση.
Η διαβούλευση ξεκινάει άμεσα. Για την ακρίβεια… σήμερα.
Κατά τη συνεδρίαση του Euroworking Group σε διευρυμένη σύνθεση (EFC), με τη συμμετοχή των εκπροσώπων των υπουργών Οικονομικών όλων των κρατών μελών θα συζητηθεί η κατάσταση στην ΕΕ και για τα μέτρα στήριξης που θα πρέπει και θα μπορούν να λάβουν τα κράτη στο άμεσο μέλλον της πανδημίας και των υγειονομικών περιορισμών.
Αλλά θα τεθεί επί τάπητος και το κρίσιμο διάστημα που θα ακολουθήσει, μετά την επίτευξη ενός ικανοποιητικού βαθμού ανοσίας. Όταν δηλαδή θα πρέπει να γίνουν πιο στοχευμένα και να αντικατασταθούν από τις αναπτυξιακές παρεμβάσεις.
Οι συστάσεις που εκδόθηκαν χθες από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ουσιαστικά δίνουν το περιθώριο για μέτρα στήριξης. Αλλά με ένα ξεκάθαρο στίγμα ότι θα πρέπει να είναι στοχευμένα και να μην διακυβεύουν τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα των δημόσιων οικονομικών. Κάτι που έχει ειδική σημασία για την Ελλάδα λόγω του υψηλού της χρέους.
Επίσης ορίζεται πως θα πρέπει να δίνουν πλέον επιλεγμένα έμφαση στη διατήρηση και στην ενίσχυση των θέσεων εργασίας. Αλλά και στη στήριξη των επιχειρήσεων οι οποίες ναι μεν έχουν προβλήματα ρευστότητας αλλά είναι βιώσιμες. Υπάρχει και «παράθυρο» για παράταση των διευκολύνσεων μετά το 2022 αν υπάρχουν ακόμη ανοικτές πληγές από την πανδημία.
Ουσιαστικά οι θεσμοί περιμένουν τώρα από τα κράτη-μέλη να ανοίξουν τα χαρτιά τους. Να υπολογίσουν τις ανάγκες τους και τις δυνατότητες επιστροφής στους δημοσιονομικούς κανόνες.
Ήδη, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανήγγειλε ότι την τελική της θέση θα τη διαμορφώσει το Μάιο. Μαζί με τις συστάσεις ανά κράτος. Όταν δηλαδή θα έχει καθαρότερη εικόνα και για τους προϋπολογισμούς των κρατών-μελών, αλλά και για το εύρος του πλήγματος. Καθώς και για ένα πιθανό ορίζοντα ολοκλήρωσης της πανδημίας.
Παράλληλα ανοίγει και η πιο σημαντική κουβέντα: για την επόμενη και για το τι θα γίνει από το 2023 και μετά, όταν θα πάψει να ισχύει η ρήτρα διαφυγής.
Η κυβέρνηση προς το παρόν παρατείνει τις οριζόντιες παρεμβάσεις οι οποίες - όπως η ίδια έχει ανακοινώσει - φτάνουν ήδη σε αξία στα 27 δισ. ευρώ. Με τον προϋπολογισμό για το 2021 από τα 7,5 δισ. ευρώ (που είχε υπολογιστεί ότι θα απαιτούν τον Δεκέμβριο), να έχει φτάσει ήδη στα 11,2 δισ. ευρώ σε δημοσιονομικούς όρους ή στα 11,6 δισ. ευρώ μαζί τα χρηματοπιστωτικά εργαλεία.
Ο επόμενος μήνας θεωρείται ιδιαίτερα κρίσιμος όπως ανέφερε χθες ο αναπληρωτής Υπουργός Οικονομικών Θοδωρής Σκυλακάκης, προσθέτοντας ότι εξίσου κρίσιμη είναι και η εκκίνηση του ταμείου ανάκαμψης και μία πολύ καλή πορεία του εντός του 2021.
Επισήμανε επίσης μιλώντας σε ημερίδα του Ιδρύματος Κωνσταντίνος Καραμανλής πως δεν τον ανησυχεί το μεσομακροπρόθεσμο περιβάλλον που θα αντιμετωπίσει η χώρα, γιατί ο Προϋπολογισμός έχει ανθεκτικότητα και πως «τον έχουμε κρατήσει απείραχτο από μόνιμες επιβαρύνσεις».
Αλλά και ο Markus Ferber Συντονιστής ΕΛΚ στην Επιτροπή Οικονομικών και Νομισματικών Υποθέσεων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Πρόεδρος Ιδρύματος Hanns Seidel, ανέφερε πως η Ελλάδα έχει το καλύτερο σχέδιο ανάκαμψης. Είπε επίσης πως δεν ανησυχεί για την Ελλάδα, εκτιμά πως θα πα πάει καλά, αλλά ανησυχεί για την Ιταλία.
