Την αύξηση των πιστώσεων του τακτικού προϋπολογισμού του υπουργείου Οικονομικών κατά 3 δισ. ευρώ, «προκειμένου να χρηματοδοτηθούν δράσεις που σχετίζονται με την υλοποίηση μέτρων αντιμετώπισης των αρνητικών συνεπειών του κορονοϊού», προβλέπει νομοσχέδιο που κατατέθηκε αργά το βράδυ της Δευτέρας στη Βουλή. Η αύξηση της πίστωσης κατά 3 δισ. ευρώ είναι μέρος από τα μέτρα στήριξης των 14 δισ. ευρώ που έχουν ανακοινωθεί και η κίνηση γίνεται ώστε να γίνουν οι πληρωμές στους δικαιούχους, αναφέρουν πηγές του ΥΠΟΙΚ.
Το νομοσχέδιο έχει ως βασικό θέμα την κρατική αρωγή προς επιχειρήσεις και μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα φορείς που πλήττονται από θεομηνίες. Ωστόσο, περιλαμβάνει και επείγουσες ρυθμίσεις για τη στήριξη της οικονομίας, τον συμπληρωματικό κρατικό προϋπολογισμό των 3 δισ. ευρώ και διατάξεις για τη συνταξιοδοτική ρύθμιση.
Στο πεδίο των παρεμβάσεων για τη στήριξη της οικονομίας από την πανδημία θεσπίζει τα μέτρα που έχουν ανακοινωθεί:
- Εξαιρούνται από την υποχρέωση καταβολής του τέλους επιτηδεύματος και για το φορολογικό έτος 2020 (ίσχυε για το φορολογικό έτος 2019), οι αγρότες κανονικού καθεστώτος, για τους οποίους έχουν παρέλθει τα πρώτα πέντε 5 έτη από την ημερομηνία τήρησης βιβλίων και ένταξής τους στο κανονικό καθεστώς ΦΠΑ καθώς και οι αλιείς παράκτιας αλιείας, που εκμεταλλεύονται αλιευτικά σκάφη μέχρι 12 μέτρων.
- Θεσπίζεται η δυνατότητα χορήγησης ενίσχυσης, ως μέτρου στήριξης με τη μορφή «αυξημένης αποζημίωσης ειδικού σκοπού», σε επιχειρήσεις που επλήγησαν οικονομικά λόγω της εμφάνισης και διάδοσης του κορονοϊού (σ.σ. η ενίσχυση 500 ευρώ - 4.000 ευρώ που θα δοθεί για το μήνα Απρίλιο). Ορίζεται ότι η εν λόγω ενίσχυση είναι αφορολόγητη, ανεκχώρητη και ακατάσχετη στα χέρια του Δημοσίου ή τρίτων, κατά παρέκκλιση των κειμένων διατάξεων, δεν υπόκειται σε οποιοδήποτε τέλος, εισφορά ή άλλη κράτηση υπέρ του Δημοσίου, συμπεριλαμβανομένης και της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης, δεν δεσμεύεται και δεν συμψηφίζεται με βεβαιωμένα χρέη.
- Επίσης ορίζεται πως μετατίθεται από την 1η-1-2021, η δυνατότητα συμμόρφωσης των εκδοτών με την υποχρέωση σύνταξης των ετήσιων οικονομικών εκθέσεων σε ενιαίο ηλεκτρονικό μορφότυπο Παρατείνεται ο χρόνος αναστολής έως και τις 31-12-2021 (λήγει στις 30-6-2021), της υποχρέωσης καταβολής στο ελληνικό Δημόσιο ποσοστού 5% των νοσηλίων που εισπράττουν όλες οι ιδιωτικές Μονάδες Χρόνιας Αιμοκάθαρσης και ορίζεται, έως και τις 31-12-2021, ο συντελεστής ΦΠΑ σε ποσοστό 6%, για τα αναγκαία είδη (π.χ. φίλτρα αιμοκάθαρσης, αιμοδιήθισης, αιμοδιαδίθησης).
Συντάξεις
Στο πεδίο των συντάξεων ορίζεται ρητώς ότι τα κατώτατα όρια σύνταξης του ΙΚΑ και του Δημοσίου, όπως είχαν διαμορφωθεί πριν από την έναρξη εφαρμογής του ν.4387/2016 (12-5-2016), εξακολουθούν να ισχύουν τόσο για την απονομή της σύνταξης όσο και για την κρίση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος των μελών των οικογενειών των αγωνιστών της Εθνικής Αντίστασης συνταξιούχων ΟΓΑ και των Λογοτεχνών - Καλλιτεχνών, αντίστοιχα. Ταυτόχρονα, εισάγεται ειδική εξαίρεση, έτσι ώστε οι δικαιούχοι να λάβουν αναδρομικά τη σύνταξή τους, από την ημερομηνία γέννησης του συνταξιοδοτικού τους δικαιώματος.
Κρατική αρωγή
Στο κεφάλαιο για την «κρατική αρωγή» στόχος είναι η επιτάχυνση των διαδικασιών προώθησης των μέτρων ενίσχυσης και αποκατάστασης των πληγέντων, με σχετική προτεραιοποίηση, προκειμένου ο κρατικός μηχανισμός να ενεργοποιείται και να λειτουργεί σε έκτακτες και απρόβλεπτες συνθήκες σε κεντρικό επίπεδο, με ταυτόχρονη αποφυγή αλληλοεπικαλύψεων από την κείμενη νομοθεσία ή νομικών κενών, ώστε να επιτυγχάνεται η άμεση και στοχευμένη οικονομική ενίσχυση των πληγέντων.
Επανακαθορίζεται το θεσμικό πλαίσιο και η διαδικασία χορήγησης κρατικής αρωγής [επιχορήγηση από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ)] προς επιχειρήσεις και μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα φορείς που πλήττονται από θεομηνίες.
Προσδιορίζονται ο σκοπός και το αντικείμενο των προτεινομένων ρυθμίσεων, ορίζεται ότι, η κρατική αρωγή παρέχεται κατά προτεραιότητα στις επιχειρήσεις ατόμων με αναπηρία καθώς και σε αντίστοιχες επιχειρήσεις και φορείς που έχουν ασφαλιστήριο συμβόλαιο, για το ποσό της προκαλούμενης ζημίας που δεν καλύπτεται από το εν λόγω συμβόλαιο. Προβλέπεται ότι σε εξαιρετικές περιπτώσεις, όπου παρατηρούνται σημαντικές και εκτεταμένες ζημίες σε αριθμό πληγεισών επιχειρήσεων ή σε μέγεθος καταστροφής, μπορεί να παρέχεται προκαταβολή έναντι του συνολικού ποσού της επιχορήγησης, σύμφωνα με την οριζόμενη διαδικασία. Θεσπίζεται, επίσης, η δυνατότητα άμεσης χορήγησης έκτακτης εφάπαξ ενίσχυσης, ως πρώτης αρωγής, στις επιχειρήσεις και στους μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα φορείς που πλήττονται από θεομηνίες.
Παράλληλα, συνιστώνται επιτροπές κρατικής αρωγής και προβλέπεται ότι οι διαδικασίες κάθε είδους ενίσχυσης για θεομηνίες, υλοποιούνται μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας κρατικής αρωγής. Εξάλλου, ορίζεται ότι σε εξαιρετικές περιπτώσεις, όπου παρατηρούνται σημαντικές και εκτεταμένες ζημίες σε αριθμό πληγεισών αγροτικών εκμεταλλεύσεων ή σε μέγεθος καταστροφής, μπορεί να παρέχεται, με ΚΥΑ σε φυσικά πρόσωπα που δεν είναι κατά κύριο επάγγελμα αγρότες, αλλά κατέχουν αγροτικές εκμεταλλεύσεις, επιχορήγηση ποσοστού που δεν ξεπερνά το 50% της επιχορήγησης. Τέλος, συστήνεται στη Γενική Γραμματεία Οικονομικής Πολιτικής του υπουργείου Οικονομικών, Διεύθυνση Κρατικής Αρωγής, αρμόδια για τα θέματα κρατικής αρωγής σε επιχειρήσεις και μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα φορείς.
Όπως έχει αναφέρει το ΥΠΟΙΚ, με τη νέα διάταξη διαμορφώνεται ένα συνεκτικό πλαίσιο για την επιχορήγηση των επιχειρήσεων που έχουν πληγεί από θεομηνίες, ώστε να διευκολύνεται η αποκατάσταση της κανονικότητας στην οικονομική ζωή των πληττόμενων επιχειρήσεων το συντομότερο δυνατόν. Θεσπίζεται μια διαδικασία συντονισμού των μέτρων αποκατάστασης και στήριξης, σε συνεργασία με όλα τα εμπλεκόμενα υπουργεία, προκειμένου να διαμορφώνεται πλήρης εικόνα για τις ανάγκες αποκατάστασης και την πορεία υλοποίησης των μέτρων στήριξης. Επίσης, δημιουργούνται εξειδικευμένες υπηρεσιακές δομές, οι οποίες θα αναλάβουν τις διαδικασίες επιχορήγησης των πληγεισών επιχειρήσεων, τη διαμόρφωση ειδικών καθεστώτων και έκτακτων μέτρων στήριξης επιχειρήσεων, καθώς και τον συντονισμό της υλοποίησης των μέτρων αποκατάστασης ζημιών και στήριξης των πληγέντων.
Οι έξι άξονες
Αναλυτικά, το πλαίσιο της κρατικής αρωγής σε φυσικές καταστροφές, αποτελείται σύμφωνα με το ΥΠΟΙΚ από έξι βασικούς άξονες:
1ος. Ιδρύεται η Εθνική Επιτροπή Κρατικής Αρωγής, η οποία συντονίζει και διασφαλίζει σε εθνικό επίπεδο την υλοποίηση του θεσμικού πλαισίου για την κρατική αρωγή. Η Επιτροπή τελεί υπό την προεδρία του Γενικού Γραμματέα Οικονομικής Πολιτικής και αποτελείται από Γενικούς Γραμματείς των συναρμόδιων Υπουργείων, καθώς και τον Διοικητή του ΕΛΓΑ.
2ος. Αναδιαμορφώνεται ο μηχανισμός επιχορήγησης επιχειρήσεων που επλήγησαν από θεομηνίες, ώστε να αντιμετωπιστεί ο κατακερματισμός των αρμοδιοτήτων, να διασφαλιστεί η ταχύτητα και η αποτελεσματικότητα στην υλοποίηση των προβλεπόμενων διαδικασιών, να επιτευχθεί ο συντονισμός στην κινητοποίηση του κρατικού μηχανισμού. Ειδικότερα, προβλέπεται, μεταξύ άλλων, (α) ο ορισμός του Περιφερειακού Συντονιστή Κρατικής Αρωγής για να υπάρχει ένας μόνιμος γνώστης και υπεύθυνος για τη διαδικασία, (β) η δημιουργία Επιτροπών Κρατικής Αρωγής στις Περιφέρειες για τις εκτιμήσεις ζημιάς σε επιχειρήσεις, (γ) η δημιουργία Εθνικού Μητρώου Στελεχών Επιτροπών Κρατικής Αρωγής, στο οποίο εντάσσονται υποψήφιοι που μπορούν να ενταχθούν στις Επιτροπές Κρατικής Αρωγής, τηρώντας συγκεκριμένες προϋποθέσεις και ποιοτικά κριτήρια, (δ) η αποσαφήνιση της διαδικασίας επιχορήγησης των επιχειρήσεων, (ε) η διαμόρφωση εργαλείων – ανάλογα με την περίπτωση – ενίσχυσης των επιχειρήσεων (δηλαδή, πρώτη αρωγή και προκαταβολή), και (ζ) η πρόβλεψη διαδικασίας ελέγχου του εν λόγω σχήματος.
3ος. Διευρύνεται η περίμετρος των δικαιούχων για αποζημίωση λόγω ζημιών από θεομηνία, με την ένταξη τόσο των κατά κύριο επάγγελμα αγροτών, όσο και των ιδιωτών με αγροτικές εκμεταλλεύσεις που δεν είναι κατά κύριο επάγγελμα αγρότες, λαμβάνοντας, ωστόσο, υπόψη τη βαρύτητα που έχει η αγροτική δραστηριότητα στο εισόδημα της κάθε κατηγορίας.
4ος. Ψηφιοποιείται η διαδικασία, με τη δημιουργία ηλεκτρονικής πλατφόρμας κρατικής αρωγής, σε συνεργασία με το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, η οποία θα καθιστά τη διαδικασία της οικονομικής ενίσχυσης γρήγορη, αποτελεσματική, με δυνατότητα ελέγχου και διασταύρωσης των στοιχείων και των σχετικών δηλώσεων.
5ος. Παρέχονται κίνητρα για ιδιωτική ασφάλιση, μέσω σχετικής διάταξης που προβλέπει τη δυνατότητα οι πληγείσες επιχειρήσεις να λαμβάνουν επιχορήγηση επιπλέον της αποζημίωσης που προβλέπεται από την ιδιωτική τους ασφάλιση.
6ος. Διαμορφώνονται οι συνθήκες για την κινητοποίηση της κοινωνίας με τη σύσταση Ταμείου Κρατικής Αρωγής, το οποίο, με αυστηρούς κανόνες λογοδοσίας και με διαφανείς κανόνες λειτουργίας, θα συγκεντρώνει εισφορές ιδιωτών για αποκατάσταση φυσικών καταστροφών. Δεύτερη πηγή χρηματοδότησης για το Ταμείο θα είναι τα ποσά που εισπράττονται ως αχρεωστήτως καταβληθέντα από ενισχύσεις κρατικής αρωγής. Την εποπτεία του Ταμείου αναλαμβάνει η Προεδρία της Κυβέρνησης.
Φωτογραφία: Associated Press