Έναν χρόνο «συστηματικής προσέγγισης και δουλειάς» χρειάστηκε σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές η χθεσινή συμφωνία -έστω και αρχική- που επετεύχθη μεταξύ κυβέρνησης και εκκλησίας.
Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές η προσέγγιση ξεκίνησε περίπου πριν ένα χρόνο, με αντικείμενο κυρίως «την καταγραφή και αξιοποίηση της εκκλησιαστικής περιουσίας». Κεντρικός χειριστής από την πλευρά της κυβέρνησης, ήταν ο Αλέξης Χαρίτσης, πρώτα από την θέση του αναπληρωτή υπουργού Οικονομίας και έπειτα ως υπουργός Εσωτερικών.
Καθ' όλη τη διάρκεια της συγκεκριμένης προσέγγισης, ο κ. Χαρίτσης είχε αλλεπάλληλες συναντήσεις με τον Αρχιεπίσκοπο και τον πρωτοσύγκελο της Αρχιεπισκοπής. Σε αυτές τις συνεργασίες, προέκυψε το ειδικό πρόγραμμα «Καταγραφή & Αξιολόγηση της Εκκλησιαστικής Περιουσίας» με χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ μέσα από το οποίο θα γίνει για πρώτη φορά η συστηματική καταγραφή και αξιολόγηση της εκκλησιαστικής περιουσίας σε πανελλαδικό επίπεδο. Το έργο καλύπτει ήδη 22 Μητροπόλεις σε όλη τη χώρα.
Σύμφωνα με τις κυβερνητικές πηγές, το πρόγραμμα βρίσκεται ήδη σε φάση ωρίμανσης με την πρόσληψη εξειδικευμένου συμβούλου και κατά τη διάρκεια του Σεπτεμβρίου καταρτίστηκε ερωτηματολόγιο για τη συλλογή των απαραίτητων στοιχείων για τις ανάγκες της καταγραφής της Εκκλησιαστικής Περιουσίας και της ψηφιοποίησης του σχετικού αρχειακού υλικού.
Επιπλέον, θα εκτιμηθούν τυχόν πρόσθετες εξειδικευμένες υπηρεσίες, που θα απαιτηθούν και κρίνονται απαραίτητες για την καταγραφή των ακινήτων, όπως για παράδειγμα ο εντοπισμός και τοπογράφηση ανεντόπιστων ακινήτων, ο νομικός έλεγχος σε υποθηκοφυλακεία για την ανεύρεση εμπράγματων δικαιωμάτων, η νομική διερεύνηση διεκδικούμενων ακινήτων κλπ.
Οι σχετικές εργασίες αναμένεται να τελειώσουν σύντομα και στις αρχές του χρόνου θα ακολουθήσει ανοικτή προκήρυξη και διαγωνισμός για την επιλογή του αναδόχου που θα υλοποιήσει το έργο. Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, το Ταμείο Αξιοποίησης της Εκκλησιαστικής Περιουσίας, δεν θα μπορούσε να δημιουργηθεί χωρίς αυτή την καταγραφή.
Σε ό,τι αφορά το Ταμείο τώρα, σύμφωνα με τις κυβερνητικές πηγές θα υπάρξει αξιοποίηση της εκκλησιαστικής περιουσίας καθώς και των αμφισβητούμενων περιουσιών μεταξύ Δημοσίου και Εκκλησίας που τώρα παραμένουν αναξιοποίητες και επιβαρύνουν το δημόσιο ταμείο με σημαντικά δικαστικά έξοδα. Στόχος είναι η ετήσια επιδότηση του Κράτους προς την Εκκλησία να υπερκαλύπτεται από τα έσοδα του εν λόγω Ταμείου, χωρίς επιβάρυνση του προϋπολογισμού.
Oπως έχει δηλώσει σε συνεργάτες του ο κ. Χαρίτσης: «Εδώ και περισσότερο από ένα χρόνο έχουμε μια πολύ στενή συνεργασία με τον Αρχιεπίσκοπο και την Εκκλησία η οποία έβαλε τα θεμέλια για τη χθεσινή ιστορική συμφωνία. Δουλέψαμε από κοινού ώστε να δημιουργηθεί το σχήμα που θα αναλάβει την ολοκληρωμένη καταγραφή της εκκλησιαστικής περιουσίας, για πρώτη φορά στην ιστορία της χώρας, ανοίγοντας το δρόμο για την αποτελεσματική αξιοποίησή της.
Πάνω σε αυτή τη δουλειά θα στηριχθεί η δημιουργία του νέου Ταμείου Αξιοποίησης Εκκλησιαστικής Περιουσίας που ανακοίνωσαν ο Πρωθυπουργός και ο Αρχιεπίσκοπος και το οποίο αναμένεται να υπερκαλύψει την ετήσια επιδότηση που θα καταβάλει το Κράτος στην Εκκλησία. Το επόμενο διάστημα θα εντείνουμε τη συνεργασία μας για την άμεση υλοποίηση της συμφωνίας η οποία ανοίγει ένα νέο κεφάλαιο στις σχέσεις Κράτους – Εκκλησίας με σεβασμό στην ιστορία και τους διακριτούς ρόλους των δύο πλευρών.»
Οι κυβερνητικές πηγές, αντέκρουαν μάλιστα και την οικειοποίηση του Ταμείου από τη Νέα Δημοκρατία, λέγοντας πως αυτό στο οποίο συμφώνησαν Αλέξης Τσίπρας και Ιερώνυμος, δεν έχει καμία σχέση με την «Εταιρεία Αξιοποίησης Εκκλησιαστικής Ακίνητης Περιουσίας ΑΕ» που είχε συσταθεί επί κυβέρνησης Σαμαρά.
Σύμφωνα με τις κυβερνητικές πηγές «η συγκεκριμένη πρωτοβουλία είχε πολύ περιορισμένο αντικείμενο. Αφορούσε τη διαχείριση μη αμφισβητούμενων ακινήτων υψηλής αξίας, αποκλειστικά της Αρχιεπισκοπής Αθηνών, όπως αυτά που υπάρχουν στην Πεντέλη, στη Βουλιαγμένη και στην περιοχή της Φασκομηλιάς από τη λίμνη της Βουλιαγμένης έως τη Βάρκιζα».
Αντίθετα, η κυβέρνηση υποστηρίζει πως η συμφωνία Τσίπρα – Ιερώνυμου, αφορά το σύνολο της εκκλησιαστικής περιουσίας σε ολόκληρη την Ελλάδα, με στόχο να αξιοποιηθούν οι αμφισβητούμενες και από τις δύο πλευρές, περιουσίες.
Κεντρικό ρόλο στην υλοποίηση της συμφωνίας, θα έχει και πάλι ο Αλέξης Χαρίτσης, ο οποίος το πρωί της Τετάρτης είχε σύσκεψη στο γραφείο του στο Υπουργείο Εσωτερικών με τον υπουργό Κώστα Γαβρόγλου και τον Πρωτοσύγκελο Συμεών για την εκκίνηση της διαδικασίας.
