«Καμπανάκι» για αναποτελεσματική λειτουργία των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών έκρουσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στην τρίτη μεταμνημονιακή έκθεση που δημοσιοποίησε εχθές, Τετάρτη, για την Ελλάδα, τονίζοντας ότι μόνο 1 στους 3 πλειστηριασμούς είναι επιτυχής.
Στις παρατηρήσεις που διατυπώνει για τον χρηματοοικονομικό κλάδο, και συγκεκριμένα τις προσπάθειες απομείωσης των κόκκινων δανείων, η ΕΕ διαπιστώνει επιβράδυνση των πλειστηριασμών μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας από την αρχή του έτους και υπογραμμίζει ότι 2 στους 3 πλειστηριασμούς περίπου ματαιώνονται, αναστέλλονται ή αποβαίνουν άκαρποι. «Προς το παρόν, δεν έχει ληφθεί καμία ενέργεια για να αντιμετωπιστούν αυτά τα προβλήματα», αναφέρουν οι συντάκτες της έκθεσης.
Πηγές του τραπεζικού κλάδου εξηγούν στο insider.gr ότι μια πρακτική που ευθύνεται σε μεγάλο βαθμό για την αναποτελεσματικότητα αυτή είναι οι αμφισβητήσεις τιμών από τους ιδιοκτήτες των υπό πλειστηριασμό ακινήτων. Αυτό που συμβαίνει κατά κόρον είναι την τελευταία ημέρα πριν τον πλειστηριασμό, ο εκτιμητής του οφειλέτη να καταθέτει μια σημαντικά υψηλότερη εκτίμηση, με αποτέλεσμα η διαδικασία να ανακόπτεται. Για το φαινόμενο αυτό θα πρέπει να δοθεί λύση μέσω του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, αναφέρουν οι ίδιες πηγές, καθώς θα πρέπει να ορίζεται μια συγκεκριμένη προθεσμία πριν τον πλειστηριασμό έως την οποία θα μπορεί να αμφισβητηθεί η τιμή εκκίνησης.
Όπως αναφέρει η τρίτη έκθεση, οι αρμόδιες αρχές σε συνεργασία με την Ελληνική Ένωση Τραπεζών έχουν συνθέσει μια ομάδα εργασίας για το ζήτημα αυτό, η οποία αναμένεται να καταρτίσει ειδική έκθεση τον Σεπτέμβριο.
Καθυστρήσεις από την πλατφόρμα πρώτης κατοικίας
Εκφράζει δε έντονες ανησυχίες ότι τη διαδικασία ρευστοποίησης των «κόκκινων ακινήτων» θα παρακωλύσουν και οι καθυστερήσεις στο νέο πλαίσιο προστασίας της πρώτης κατοικίας, αφού η πλατφόρμα υποβολής αιτήσεων αναμένεται να λειτουργήσει τελικώς στα τέλη Ιουλίου, αντί για τον Ιούνιο όπως είχε αρχικά σχεδιαστεί, «λόγω της πολυπλοκότητας του εγχειρήματος», όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά. «[Οι καθυστερήσεις] ενδέχεται να επηρεάσουν αρνητικά τη διαδικασία των πλειστηριασμών το δεύτερο και τρίτο τρίμηνο του 2019», σημειώνουν οι Βρυξέλλες.
Πράγματι, από τις αρχές του έτους έχουν αναρτηθεί στην πλατφόρμα 10.368 πλειστηριασμοί, εκ των οποίων έχουν ολοκληρωθεί οι 7.128 πλειστηριασμοί. Ο αριθμός αυτός, όμως, δεν περιλαμβάνει μόνο τα ακίνητα που «άλλαξαν χέρια», αλλά και τους άγονους πλειστηριασμούς, περίπου σε ποσοστό 50-50. Ενδεικτικά, σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασε η Alpha Bank για το α΄ τρίμηνο του έτους, μόνο το 32% των πλειστηριασμών που διενέργησε ήταν γόνιμοι, έναντι ποσοστού 54% το δ΄ τρίμηνο του έτους. Από αυτά τα ακίνητα που μεταβιβάστηκαν, το 83% αγοράστηκε από την ίδια, ενώ μόλις το 17% αποκτήθηκε από τρίτους.
Χιλιάδες «κόκκινα ακίνητα» στο ενεργητικό των τραπεζών
Η ίδια εικόνα ισχύει και για τις υπόλοιπες συστημικές τράπεζες, γεγονός που εγείρει «έντονες ανησυχίες» σύμφωνα με την Κομισιόν. Ο λόγος των αυστηρών παρατηρήσεων από τις Βρυξέλλες σχετικά με τη λειτουργία της ηλεκτρονικής πλατφόρμας εδράζεται στο γεγονός ότι οι τράπεζες συσσωρεύουν στο ενεργητικό τους χιλιάδες «κόκκινα ακίνητα» (REOs), αφού αναγκάζονται να αγοράζουν οι ίδιες 8 στα 10 που πωλούνται στους πλειστηριασμούς. Σε πρόσφατες δηλώσεις του ο CEO της Πειραιώς Real Estate Γιώργος Κορμάς διαμήνυσε ότι η Τράπεζα Πειραιώς θα αγοράζει πλέον πολύ επιλεκτικά ακίνητα από τους πλειστηριασμούς και ότι η εποχή που η τράπεζα «σκούπιζε» τα ακίνητα από τους πλειστηριασμούς τελείωσε.
Όπως έχει αναφέρει το insider.gr, εδώ και λίγους μήνες κάποιες τράπεζες έχουν πάρει την πρωτοβουλία να δημιουργήσουν μια παράλληλη ηλεκτρονική πλατφόρμα, πιο φιλική στους υποψήφιους αγοραστές, προκειμένου να «ξεκλειδώσουν» τις πωλήσεις ακινήτων μέσω των πλειστηριασμών. Ο ιστότοπος landea.gr λειτουργεί εδώ και κάποιους μήνες, ωστόσο, οι τράπεζες δεν φαίνεται να έχουν διαθέσει τους αναγκαίους πόρους για να προωθήσουν δυναμικά αυτή τους την πρωτοβουλία.
Στους αναθεωρημένους στόχους που κατέθεσαν όμως στον SSM τον Μάρτιο οι συστημικές τράπεζες, δεσμεύονται για συγκεκριμένες απομειώσεις των REOs και θα κριθούν για το κατά πόσο έχουν πετύχει τους στόχους αυτούς. Στην παρουσίαση του Σχεδίου Μετασχηματισμού της, η διοίκηση της Εθνικής Τράπεζας υπογράμμισε ότι στόχος της είναι, κάθε χρόνο, να πουλά τον ίδιο αριθμό ακινήτων με αυτόν που αποκτά από τους πλειστηριασμούς. Οι πωλήσεις αυτές διενεργούνται είτε μεμονωμένα, για τα ακίνητα υψηλότερης αξίας, όπως καταστήματα και ακριβά διαμερίσματα/κατοικίες επιλεγμένων περιοχών, είτε μαζικά. Τέτοιες πωλήσεις δρομολογεί η Eurobank, η οποία έβγαλε προς πώληση το τελευταίο διάστημα 1.100 «κόκκινα ακίνητα».