της Νένας Μαλλιάρα
Στρατηγική άμυνας για την «απόκρουση» νέων μη εξυπηρετούμενων δανείων, με διάρκεια όλο το επόμενο έτος, χτίζουν οι τράπεζες. Ο σχεδιασμός καταστρώνεται ενόψει της λήξης των μορατόριουμ πληρωμών δανείων στο τέλος του τρέχοντος έτους και διευκολύνεται πλέον από την παράτασή τους μέχρι και το τέλος του α΄ τριμήνου 2021.
Όπως αποκάλυψε χθες το insider.gr, η Ευρωπαϊκή Τραπεζική Αρχή (European Banking Authority, EBA) αποφάσισε να επιτρέψει στις τράπεζες πανευρωπαϊκά την παράταση των προγραμμάτων αναστολής πληρωμών δανείων μέχρι τις 31 Μαρτίου 2021. Προϋπόθεση για την παράταση αυτή είναι ότι το συνολικό χρονικό διάστημα που ένας δανειολήπτης έχει «παγώσει» το δάνειό του δεν πρέπει να ξεπερνάει τους εννέα μήνες. Επιπλέον, εφόσον οι τράπεζες αποφασίσουν να κάνουν χρήση της παράτασης των αναστολών πληρωμής για τους πελάτες τους, θα πρέπει να υποβάλουν στοιχειοθετημένα πλάνα στον SSM για τα μέτρα που θα λάβουν προκειμένου τα δάνεια αυτά να μην εξελιχθούν σε αβέβαιης είσπραξης.
Οι νέες κατευθύνσεις της ΕΒΑ, πάντως, έχουν αφήσει με απορίες τις ελληνικές τράπεζες. Σύμφωνα με τις πληροφορίες του insider.gr, χθες μετά την ενημέρωσή τους για την παράταση στα moratoria πληρωμών, οι ελληνικές τράπεζες έστειλαν διευκρινιστικό ερώτημα στην EBA για τον τρόπο με τον οποίο μπορούν να κάνουν χρήση της παράτασης (π.χ. αν υπάρχει δυνατότητα διακοπής προγραμμάτων μη καταβολών και επανεκκίνησής τους αργότερα, έτσι ώστε να αξιοποιηθεί το διάστημα μέχρι το τέλος Μαρτίου χωρίς να έχει «φαγωθεί», εν τω μεταξύ, το 9μηνο που προβλέπεται ως μάξιμουμ χρόνος για το «πάγωμα» της οφειλής).
Κρατική «Γέφυρα» και προγράμματα step up
Σε κάθε περίπτωση, οι ελληνικές τράπεζες σχεδιάζουν ήδη την στρατηγική για την αντιμετώπιση των δανείων που βρίσκονται σε καθεστώς αναστολής μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2020 και κατόπιν θα πρέπει να γυρίσουν σε κανονική αποπληρωμή. Η τρίμηνη παράταση που δίνει η EBA μπορεί να εξυπηρετήσει τις ανάγκες κάποιων δανειοληπτών με δυσκολίες αποπληρωμής, στο μέτρο που δεν θα υπερβαίνει το εννεάμηνο που τίθεται ως όριο για το «πάγωμα» των δανείων.
Ωστόσο, αρκετοί δανειολήπτες που έχουν μπει σε καθεστώς αναστολής από τον Απρίλιο δεν θα μπορέσουν να επωφεληθούν από την παράταση των μορατόριουμ και κάποιοι που μπήκαν αργότερα θα έχουν μικρότερη, του τέλους Μαρτίου 2021, «περίοδο χάριτος».
Στο πλαίσιο αυτό και έχοντας ως δεδομένο ότι τα moratoria θα έπαυαν να ισχύουν από την 1η/1/2021, οι τράπεζες έχουν αρχίσει να καταστρώνουν τη στρατηγική αντιμετώπισης των δανειοληπτών.
Η στρατηγική αυτή περιλαμβάνει τον σχεδιασμό των λεγόμενων προϊόντων step up για την «βήμα – βήμα» επάνοδο των δανειοληπτών στην κανονική αποπληρωμή της μηνιαίας δόσης.
Ο σχεδιασμός ποικίλλει ανά τράπεζα, ωστόσο γενική κατεύθυνση είναι η ταμειακή διευκόλυνση των δανειοληπτών για ολόκληρο το 2021, ή ακόμη και μέχρι τα μέσα του 2022 αναλόγως του πώς θα εξελιχθούν τα πράγματα για κλάδους ειδικής βαρύτητας στην απασχόληση, οι οποίοι πλήττονται καίρια από την πανδημική κρίση (επιχειρήσεις και εργαζόμενοι σε τουρισμό, εστίαση, ψυχαγωγία κ.λπ.).
Στο πλαίσιο αυτό, τα step up προγράμματα που θα λανσάρουν οι τράπεζες από 1ης/1/2021 θα προβλέπουν ενδεικτικά, μειωμένη στο μισό δόση για τα στεγαστικά δάνεια και για όλο το έτος, μηδενική δόση για κάποιο διάστημα και μετά καταβολή της π.χ. στο ¼, στο ½ κλιμακωτά στη διάρκεια του έτους (π.χ. για τρεις μήνες μηδενική καταβολή και από τον 4ο μέχρι τον 9ο μήνα καταβολή του 50% της δόσης).
Τα προγράμματα αυτά, πάντως, θα αποτελέσουν εναλλακτική για τις περιπτώσεις δανειοληπτών που δεν θα μπορέσουν να καλυφθούν από το πρόγραμμα κρατικής επιδότησης «Γέφυρα», με το οποίο τα δάνεια που συνδέονται με την πρώτη κατοικία θα μπορούν να επιδοτηθούν για τρία τρίμηνα. Για το λόγο αυτό, η πρώτη «μάχη» που θα δώσουν οι τράπεζες θα περνάει από την κρατική «Γέφυρα» πριν καταλήξει στα προϊόντα «βήμα – βήμα» επιστροφής σε κανονικότητα πληρωμών μετά τα moratoria.
