Τον δρόμο για την αξιοποίηση ενός επιπλέον χρηματοδοτικού εργαλείου ύψους άνω των 700 εκατ. ευρώ, για την «πράσινη στροφή» του ενεργειακού μίγματος της νησιωτικής Ελλάδας, άνοιξε πρόσφατα το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Πιο συγκεκριμένα, το υπουργείο υπέβαλε αίτημα στην Κομισιόν για την ενεργοποίηση της ειδικής ρύθμισης για τη χώρα μας, σχετικά με την εκχώρηση εσόδων από τον εκπλειστηριασμό έως 25 εκατ. δικαιωμάτων εκπομπών CO2, για επενδύσεις απανθρακοποίησης των ελληνικών νησιών.
Σε γραπτή απάντηση σε σχετική ερώτηση βουλευτών, η Διεύθυνση Κλιματικής Αλλαγής & Ποιότητας Ατμόσφαιρας του ΥΠΕΝ σημειώνει πως το αίτημα έγινε καταρχήν αποδεκτό από τις Βρυξέλλες, καθώς τα εν λόγω δικαιώματα παραμένουν ακόμη διαθέσιμα. Έτσι, έχουν ήδη ξεκινήσει οι διερευνητικές επαφές με την αρμόδια Διεύθυνση της Κομισιόν (Γενική Διεύθυνση Δράσης για το Κλίμα) ώστε να πραγματοποιηθεί η προετοιμασία της πρότασης με τα έργα, η οποία θα υποβληθεί προς έγκριση από την ελληνική πλευρά.
Όπως αναφέρει η Διεύθυνση του υπουργείου, με βάση τις τιμές των ρύπων τον Δεκέμβριο του 202, το σύνολο των 25 εκατ. δικαιωμάτων αποτιμάται σε 744 εκατ. ευρώ. Ωστόσο, όλες οι εκτιμήσεις αναλυτών συγκλίνουν στο γεγονός ότι οι τιμές των δικαιωμάτων θα ενισχυθούν περαιτέρω τα επόμενα χρόνια. Επομένως, η ενεργοποίηση αυτού του εργαλείου μπορεί στην πραγματικότητα να «μεταφραστεί» σε κονδύλια ύψους έως και 850 εκ. ευρώ, εντός της τρέχουσας 10ετίας.
Συγχρηματοδότηση έως 60%
Οι συγκεκριμένοι πόροι προβλέπονται από την Οδηγία 2018/410, με την οποία θεσπίσθηκαν παρεμβάσεις στο Ευρωπαϊκό Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών Αερίων του Θερμοκηπίου (ETS), ώστε να προωθηθούν οι επενδύσεις χαμηλού ανθρακικού αποτυπώματος. Έτσι, στην Οδηγία υπάρχει διάταξη που δίνει τη δυνατότητα στην Ελλάδα να διεκδικήσει τα έσοδα από έως και 25 εκατ. δικαιώματα εκπομπών CO2, με σκοπό την κάλυψη των αναγκών των νησιών σε ηλεκτρική ενέργεια με μικρότερες εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου.
Σύμφωνα με αυτή τη ρύθμιση, οι σχετικές επενδύσεις θα μπορούν να συγχρηματοδοτηθούν κατά 60% από τα εν λόγω έσοδα. Επίσης, μία από τις προϋποθέσεις για να «ξεκλειδώσουν» οι πόροι είναι η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ) να επιβεβαιώσει την οικονομική βιωσιμότητα και τα κοινωνικοοικονομικά οφέλη των έργων.
Σύμφωνα με πληροφορίες, ανάμεσα στις επενδύσεις που βρίσκονται υπό εξέταση, ώστε να αξιοποιηθούν τα κονδύλια, είναι κάποιες από τις σχεδιαζόμενες ηλεκτρικές διασυνδέσεις, οι οποίες έως αυτή τη στιγμή δεν έχουν ενταχθεί σε κάποιο ευρωπαϊκό χρηματοδοτικό εργαλείο. Μεταξύ άλλων, «στο κάδρο» έχουν μπει επίσης και έργα κεντρικής αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας, τα οποία θα επέτρεπαν την αύξηση της διείσδυσης των ΑΠΕ στο τοπικό μίγμα ηλεκτροπαραγωγής.
