Με την απόφαση 217/2021 που δημοσιεύτηκε σε ΦΕΚ στις 5 Απριλίου 2021 η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας αποφάσισε την οριστική απόσυρση των λιγνιτικών μονάδων Καρδιάς Ι-ΙΙ και Αμυνταίου Ι-ΙΙ, συνολικής μικτής ονομαστικής ισχύος 1200 MW, μειώνοντας έτσι τη συνολική λιγνιτική ισχύ της χώρας κατά 27%.
Κατόπιν σχετικού αιτήματος της ΔΕΗ, η ΡΑΕ αφαίρεσε τις λιγνιτικές αυτές μονάδες από την ενιαία άδεια παραγωγής της ΔΕΗ, σηματοδοτώντας έτσι την επίσημη παύση λειτουργίας τους. Χρειάστηκε να μεσολαβήσουν 21 και 11 μήνες αντίστοιχα, μεταξύ της τελευταίας μέρας πραγματικής λειτουργίας των μονάδων αυτών και της επίσημης, οριστικής απόσυρσής τους.
Κι ενώ οι δύο μονάδες της Καρδιάς σταμάτησαν να λειτουργούν τον Ιούνιο του 2019 όταν εξαντλήθηκαν οι 17.500 ώρες λειτουργίας που δικαιούνταν από την ευρωπαϊκή νομοθεσία, δεν συνέβη το ίδιο και με τον ΑΗΣ Αμυνταίου, του οποίου οι 17.500 ώρες εξαντλήθηκαν τον Νοέμβριο του 2018, ωστόσο ο σταθμός συνέχισε να λειτουργεί ως τις 2 Μαΐου 2020.
Οι επίσημες αποσύρσεις των τεσσάρων μονάδων Αμυνταίου και Καρδιάς είναι οι πρώτες μετά από αυτές της Πτολεμαΐδας III και IV το 2016 και οι πρώτες μετά την απόφαση για πλήρη απεξάρτηση της Ελλάδας από τον λιγνίτη ως το 2028 που ανακοινώθηκε από τον Πρωθυπουργό τον Σεπτέμβριο του 2019.
Πρόκειται για τέσσερις από τις πιο ρυπογόνες μονάδες στην Ευρωπαϊκή Ένωση, η λειτουργία των οποίων επιβάρυνε τη δημόσια υγεία και το περιβάλλον για δεκαετίες. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, μεταξύ 2012 και 2019 Καρδιά Ι και ΙΙ εξέπεμπαν κατά μέσο όρο σχεδόν 15 φορές παραπάνω από τα νέα ευρωπαϊκά όρια εκπομπών για τη σκόνη. Την ίδια περίοδο ο ΑΗΣ Αμυνταίου υπερέβαινε τα αντίστοιχα όρια εκπομπών διοξειδίου του θείου περισσότερο από 6 φορές. Από την έναρξη λειτουργίας του Ευρωπαϊκού Συστήματος Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών το 2005 ως το 2019, ο ΑΗΣ Καρδιάς (μαζί με τις μονάδες III και IV) εξέπεμψε στην ατμόσφαιρα σχεδόν 123 εκατομμύρια τόνους διοξειδίου του άνθρακα, ενώ η αντίστοιχη επιβάρυνση από τον ΑΗΣ Αμυνταίου ήταν σχεδόν 60 εκατομμύρια τόνοι.
«Η επίσημη απόσυρση των τεσσάρων λιγνιτικών μονάδων του Αμυνταίου και της Καρδιάς υπογραμμίζει την επείγουσα ανάγκη για ουσιαστική στήριξη των λιγνιτικών περιοχών της χώρας οι οποίες ήδη αντιμετωπίζουν τις συνέπειες της ραγδαίας απολιγνιτοποίησης. Η Ελλάδα έχει κάθε δυνατότητα να μεταβεί από τον λιγνίτη στην καθαρή ενέργεια με κοινωνικά δίκαιο τρόπο χωρίς τη «μεσολάβηση» του ορυκτού αερίου ως καυσίμου μετάβασης. Η κατασκευή νέων μονάδων ορυκτού αερίου αντίκειται τόσο στον πανευρωπαϊκό στόχο για κλιματική ουδετερότητα όσο και στην Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία. Το «κλείδωμα» για δεκαετίες στη λανθασμένη επιλογή του ορυκτού αερίου θα στερήσει από τη χώρα πόρους και ευκαιρίες για πραγματική στροφή προς ένα βιώσιμο μέλλον», δήλωσε ο Νίκος Μάντζαρης, αναλυτής πολιτικής στο Green Tank με αφορμή την αφαίρεση των λιγνιτικών μονάδων από τη ενιαία άδεια παραγωγής.
