Περίπου 340.000-350.000 τετραγωνικά μέτρα, ή αλλιώς σχεδόν 200 κτίρια, εντός της πρωτεύουσας αναμένεται σε βάθος χρόνου να αλλάξουν χρήσεις και χρήστες, με τον οικιστικό τομέα να είναι εξ αυτών που προσδοκά να απορροφήσει μεγάλο μέρος αυτών των «ελεύθερων χώρων». Η εξέλιξη αυτή θα παίξει σημαντικό ρόλο στην επιστροφή της κατοικίας στο κέντρο της Αθήνας, κάτι που αποτελεί απ’ ότι φαίνεται στόχο της κυβέρνησης αλλά και του Δήμου Αθηναίων ώστε να αναβαθμιστεί και αναζωογονηθεί η πόλη, με τον ιδιωτικό τομέα να στηρίζει το εγχείρημα αυτό.
Όπως αναφέρθηκε χτες στο συνέδριο της Prodexpo (real estate), σε σχετικό πάνελ με τη συμμετοχή του υπουργού Επικρατείας, Άκη Σκέρτσου, του Δημάρχου Αθηναίων, Κώστα Μπακογιάννη και του Ευθύμιου Μπακογιάννη, Γενικού Γραμματέα Χωρικού Σχεδιασμού και Αστικού Περιβάλλοντος (ΥΠΕΝ), το κέντρο των Αθηνών μπορεί να προσελκύσει τη λεγόμενη «κοινωνική κατοικία», δηλαδή σπίτια προσιτά σε νέους και νέες, στην «καρδιά» της πρωτεύουσας.
Ο κ. Σκέρτσος αναφέρθηκε στο γνωστό θέμα της μετεγκατάστασης, σε βάθος χρόνου, 9 υπουργείων και υπηρεσιών τους στον χώρο της πρώην ΠΥΡΚΑΛ (νυν ΕΑΣ) στον Υμηττό (σχεδόν 160 στρέμματα). Όπως είπε ο κ. Σκέρτσος, αυτή τη στιγμή οι υπηρεσίες 19 υπουργείων στεγάζονται σε 191 κτίρια, εκ των οποίων μόνο τα 50 είναι ιδιόκτητα και τα υπόλοιπα μισθωμένα, με το ετήσιο κόστος να ξεπερνά τα 60 εκ. ευρώ. Για αυτό η κυβέρνηση πήρε την απόφαση να μεταφέρει 9 υπουργεία στο κτίριο της πρώην Πυρκάλ, νυν ΕΑΣ, στον Υμηττό. Σύμφωνα με τον υπουργό, το 2022 θα γίνει η προκήρυξη του ΣΔΙΤ, θα ακολουθήσει το masterplan, οι αναγκαίες απαλλοτριώσεις και θα υλοποιηθεί 5ετες πλάνο μετεγκατάστασης της ΕΑΣ σε άλλα κτίρια και αντίστοιχα των υπουργείων στην ΕΑΣ. Εγχείρημα που θα απελευθερώσει κτίρια, κυρίως στο κέντρο της πόλης ή στην ευρύτερη περιοχή της πρωτεύουσας. Αν και ο διαγωνισμός ΣΔΙΤ αναμένεται για το 2022, και αφού προχωρήσουν σχετικές διεργασίες, έχει ήδη ξεκινήσει η συζήτηση για την τύχη των χώρων που θα ελευθερωθούν από την «μετακόμιση» των δημόσιων υπηρεσιών. Επίσης, η κυβέρνηση προχωρά και σε καταγραφή των ακινήτων του ευρύτερου δημόσιου τομέα (ασφαλιστικά ταμεία, Εθνικής Αμυνας, ΔΕΚΟ κ.α.). Ο υπουργός αναφέρθηκε στην ανάγκη συνεργασίας με τον ιδιωτικό τομέα ώστε να «καθαρίσουν» οι εκκρεμότητες στα ακίνητα ώστε να ξεκαθαρίσουν και οι βέλτιστες χρήσεις. Ο κ. Σκέρτσος σημείωσε ότι η Ελληνική Πολιτεία δεν είναι πολύ καλός «νοικοκύρης», χαρακτηρίζοντας απαραίτητο να δημιουργηθεί ένας φορέας μαζί με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς για την αξιοποίηση αυτών των κτιρίων που θα απελευθερωθούν. «Να αφήσουμε πίσω μας το έλλειμμα σχεδίου, να σκεφτούμε κατεδαφίσεις κτιρίων, απόδοση ελεύθερων χώρων, επιστροφή της κατοικίας στο κέντρο της πόλης» είπε ο υπουργός Επικρατείας, προαναγγέλλοντας κοσμογονία έργων για τα επόμενα χρόνια στην ευρύτερη περιοχή της Αττικής (Ελληνικό, ΟΑΚΑ, Διπλή ανάπλαση κλπ.).
Κατά συνέπεια, όπως ανέφεραν οι συμμετέχοντες στο πάνελ αλλά και ο κ. Ανδριόπουλος (επικεφαλής της DIMAND) που ασκούσε χρέη συντονιστή, σχεδόν 350.000 τ.μ. θα απελευθερωθούν, με αποτέλεσμα οι ιδιοκτήτες (δημόσιο ή ιδιώτες) να αναζητήσουν νέους χρήστες ή και νέες χρήσεις, πέρα από τις κλασσικές (τουρισμός, γραφεία, retail). Ολοι οι συμμετέχοντες ανέδειξαν τη σημασία της «επιστροφής» της οικιστικής χρήσης στο κέντρο της πόλης μαζί με άλλες εναλλακτικές επιλογές, ενώ τονίστηκε ότι θα μπορούσαν κάποια ακίνητα να κατεδαφιστούν ώστε να ελευθερωθούν χώροι.
Ο Δήμαρχος Αθηναίων, Κ. Μπακογιάννης, σημείωσε, μεταξύ άλλων, ότι αποτελεί νέα ευρύτερη στρατηγική στην Ευρώπη η επιστροφή της «κοινωνικής κατοικίας» (όχι εργατικές, απλά προσιτές οικονομικά) στις πόλεις και τόνισε ότι το ίδιο πρέπει να γίνει και στην Αθήνα. Αναφέρθηκε στην ανάγκη να προσελκυστούν νέοι και νέες στην πόλη με τριπλό στόχο: την απελευθέρωση δημόσιου χώρου, την ανάδειξη της βιώσιμης κινητικότητας και την προώθηση μικτών χρήσεων (να μην περιοριστεί η Αθήνα ως πόλη που διακρίνεται π.χ. μόνο για τον τουρισμό, τα αρχαία κ.α.). «Ειδικά για το τελευταίο σημείωσε «πως διατρέχουμε έναν κίνδυνο η Αθήνα να γίνει θεματικό πάρκο, μια αρχαιοελληνική Disneyland, γι’ αυτό και οφείλουμε να διαφυλάξουμε και να περιφρουρήσουμε τον χαρακτήρα της πόλης». Αναφέρθηκε τέλος στη έργο της Διπλής Ανάπλασης, λέγοντας πως βγήκε από τα συρτάρια και γίνεται πράξη. Η Αθήνα έχει μελετηθεί όσο καμία, χωρίς ωστόσο να έχουν προχωρήσει έργα και παρεμβάσεις. Πρέπει να μαζευτούμε σε ένα τραπέζι όσοι έχουμε ακίνητη περιουσία στην πόλη. Τα περισσότερα κτίρια δεν έχουν βάρη, πολιτικά βάρη έχουν. Πρέπει να κατεδαφίσουμε κτίρια, να αξιοποιήσουμε άλλα, να δημιουργήσουμε κοινωνική κατοικία» σημείωσε από την πλευρά του ο Κώστας Μπακογιάννης. Έκανε λόγο για τη στιγμή της Αθήνας, καθώς αφενός υπάρχει τεράστιο ενδιαφέρον επενδυτικό, τουριστικό, αφετέρου γίνεται πολύ σοβαρή δουλειά. Τόνισε όμως ότι η Αθήνα θέλει πάρα πολλή δουλειά ακόμα, λέγοντας πως ναι μεν δίνεται έμφαση στα μεγάλα, αλλά η ζωή στις γειτονιές κρίνεται από τα μικρά.
«Μας δίνεται πολύ σημαντική ευκαιρία για τα 100αδες εγκαταλελειμμένα κτίρια στο κέντρο της Αθήνας να υπάρχει αξιοποίηση με όρους δόμησης και χρήσεις που δίνουν δυναμική στην πόλη» υπογράμμισε ο Ευθύμιος Μπακογιάννης. Τόνισε ότι προσπάθεια μεταφοράς των υπηρεσιών στον Υμηττό θα έχει θετικές επιπτώσεις από την επαναχρησιμοποίηση των χώρων που στεγάζουν τα υπουργεία. Στόχος είναι να έρθουν νέες χρήσεις των κτιρίων, κυρίως κοινωνική κατοικία, που θα δώσει ζωντάνια στις περιοχές. Παράλληλα, ο γενικός γραμματέας του ΥΠΕΝ αποκάλυψε ότι σύντομα θα παρουσιαστεί από την πολιτική ηγεσία του υπουργείου νομοσχέδιο για τις αναπλάσεις και τα εγκαταλελειμμένα κτίρια.
Να θυμίσουμε ότι ο πρωθυπουργός, Κ. Μητσοτάκης, από τη ΔΕΘ είχε προαναγγείλει την εθνική στρατηγική για τους νέους που αναμένεται να «χτίσει» η κυβέρνηση το επόμενο διάστημα. Η κυβέρνηση ετοιμάζει σχέδιο προκειμένου οι νέοι να έχουν πρόσβαση στη στέγαση. Στο τραπέζι υπάρχουν συζητήσεις για παραχώρηση-ενοικίαση κατοικιών από τον ΟΑΕΔ ή τον ΕΤΑΔ σε νέα ζευγάρια που αρχίζουν τη ζωή τους.
Μένει να φανεί αν κάποιο σχετικό νομοσχέδιο με το οποίο η κυβέρνηση θα επιδιώξει να στηρίξει τη «στέγαση» των νέων με χαμηλά ενοίκια, σε υφιστάμενα κτίρια ή σε νέες αναπτύξεις (π.χ. με την σύμπραξη Δημόσιου και Ιδιωτικού τομέα να ανεγερθούν σύγχρονες κατοικίες), «κουμπώνει» με όσα αναφέρθηκαν στο συνέδριο για την επιστροφή της κατοικίας. Σε άλλο χθεσινό πάνελ, ο Θανάσης Κοντογεώργης, Γενικός Γραμματέας Συντονισμού της Κυβέρνησης, ανέφερε ότι υπάρχει project που είναι σε εξέλιξη σε σχέση με την κοινωνική στέγη, το οποίο θα ανακοινωθεί τις επόμενες εβδομάδες, με την διαδικασία των ΣΔΙΤ.
