Τις προσδοκίες των «συντελεστών» του ελληνικού νεοφυούς οικοσυστήματος επιβεβαίωσε το πρόσφατο report του Found.ation για τις επιδόσεις των startups, αποδίδοντας κι επισήμως στο 2021 τον τίτλο της «χρονιάς-ρεκόρ». Μάλιστα η τρέχουσα χρονιά φάνηκε να αφήνει το στίγμα της, όχι μόνο από άποψη χρηματοδοτήσεων και exits, αλλά κι από σκοπιάς ελληνικών μονόκερων, με 4 εταιρείες να είναι έτοιμες να κερδίσουν κι επισήμως την αποτίμηση του 1 δισ. ευρώ.
Ειδικότερα και σύμφωνα με το φετινό εκτενές report του Found.ation «Startups in Greece - Venture Financing Report 2020-2021», το οποίο συντάχθηκε σε συνεργασία με το EIT Digital (τμήμα του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου Καινοτομίας και Τεχνολογίας), ο αριθμός των startups που χρηματοδοτήθηκαν φέτος έφτασε, ή και ξεπέρασε τις 70, καταγράφοντας αύξηση της τάξης του 30% σε σχέση με πέρυσι. Οι 70 αυτές ελληνικές νεοφυείς επιχειρήσεις κατάφεραν να σηκώσουν μισό δισ. ευρώ, ποσό υπερ-τριπλάσιο έναντι του 2020 και δεκαπλάσιο έναντι του 2017, όταν οι ελληνικές νεοφυείς εταιρείες είχαν «σηκώσει» μόλις 50 εκατ. ευρώ. Μάλιστα το 84,9% αυτών των κεφαλαίων προήλθε από συμμετοχή διεθνών κεφαλαίων σε επενδυτικούς γύρους των startups, γεγονός που επισφραγίζει την ωριμότητα του ελληνικού οικοσυστήματος, αλλά και τις προοπτικές του.
Οι «πρωταθλητές» του 2021
Όπως και τις προηγούμενες χρονιές έτσι και φέτος τη μερίδα του λέοντος των 500 αυτών εκατ. ευρώ - για την ακρίβεια τα 397 εκατ. ευρώ - μοιράστηκαν 10 ελληνικές νεοφυείς επιχειρήσεις, με τις 3 μάλιστα εξ' αυτών να αντιπροσωπεύουν σχεδόν το 50% του συνολικού ποσού των επενδύσεων.
Η χρυσή δεκάδα των startups μάλιστα, κατάφερε να συγκεντρώσει σχεδόν 4 φορές το ποσό που συγκεντρώθηκε το προηγούμενο έτος (114,3 εκατ. ευρώ) και μάλιστα χωρίς να λογίζεται στη σύγκριση η χρηματοδότηση της Skroutz από το CVC Capital.
Στην κορυφή της λίστας με τις πιο χρηματοδοτούμενες νεοφυείς επιχειρήσεις του 2021, βρέθηκε η Blueground η οποία σήκωσε 154 εκατ. ευρώ, μια από τις μεγαλύτερες χρηματοδοτήσεις που έχει δει ποτέ το ελληνικό οικοσύστημα. Η χρηματοδότηση αυτή έκανε την εταιρεία να αναρριχηθεί και στην κορυφή του top 10 των πιο χρηματοδοτούμενων ελληνικών startups όλων των εποχών.
Ακολούθησε η Viva Wallet η οποία σήκωσε κεφάλαια ύψους 66,3 εκατ. ευρώ και η FlexCar στην οποία επενδύθηκαν 50 εκατ. ευρώ. Η πεντάδα συμπληρώθηκε με την Hellas Direct η χρηματοδότηση της οποίας έφτασε τα 32 εκατ. ευρώ και με την LearnWorlds η οποία σήκωσε το ποσό των 27,6 εκατ. ευρώ.
Στις επόμενες θέσεις βρέθηκαν οι Plum (20,5 εκατ. ευρώ), Byrd (16 εκατ. ευρώ), Causaly (14 εκατ. ευρώ), Intelligencia (10,24 εκατ. ευρώ) και Hack The Box (6,7 εκατ. ευρώ).
Στα σκαριά ελληνικοί μονόκεροι
Πέρα από την υψηλή χρηματοδότηση, η χρονιά ξεχώρισε και για τις εξαγορές της, με 6 ελληνικές νεοφυείς επιχειρήσεις να επιτυγχάνουν το πολυπόθητο «exit». Μάλιστα τρεις από αυτές τις εξαγορές μπήκαν απευθείας στη λίστα των 10 κορυφαίων όλων των εποχών, σε όρους αξίας.
Την δυναμική αλλά και την μοναδικότητα της φετινής χρονιάς υπογραμμίζει κυρίως το γεγονός ότι η Ελλάδα μπαίνει για πρώτη φορά στον αστερισμό «μονόκερων» (σ.σ. μη εισηγμένες νεοφυείς εταιρείες με αποτίμηση 1 δισ.ευρώ). Σύμφωνα με το report, τουλάχιστον τέσσερις εταιρείες, PeopleCert, Blueground, Viva Wallet, Persado, βρίσκονται ήδη ένα βήμα πριν ή έχουν κατακτήσει αυτού του ύψους την αποτίμηση. Αξίζει να σημειωθεί ωστόσο ότι οι δύο εξ αυτών δεν μπορούν να χαρακτηριστούν αμιγώς ως startups (Viva Wallet, Peoplecert), δεδομένου ότι έχουν ξεφύγει εδώ και χρόνια από το ηλικιακό προφίλ των νεοφυών επιχειρήσεων.
Το προφίλ του ελληνικού startup οικοσυστήματος
Όσο για το προφίλ των 10 εταιρειών που κατάφεραν μέσα στο έτος να χρηματοδοτηθούν με τα υψηλότερα ποσά, ο μέσος όρος ηλικίας εντοπίζεται στα 8 έτη, έχουν ολοκληρώσει κατά μέσο όρο 5 επενδυτικούς γύρους κι έχουν κατά μέσο όρο 9 επενδυτές ενώ οι μισές έχουν παρουσία και στις ΗΠΑ.
Επισκοπώντας το σύνολο των εταιρειών που χρηματοδοτήθηκαν την τρέχουσα χρονιά, οι 3 στις 10 ανήκαν στην κατηγορία «series A» και πάνω, το 40% έχει την έδρα του στην Ελλάδα, οι μισές είναι έως 4 ετών, ενώ σχεδόν το 70% αυτών στοχεύουν στο B2B τμήμα της αγοράς.
Όσο για τους τομείς δραστηριότητας που ξεχωρίζουν, το Life Sciences, το Retail και το AgriTech, παραμένουν στο επίκεντρο, ενώ Maritime Tech και Deep Tech βρίσκονται σε ανοδική πορεία την οποία κι εκτιμάται ότι θα διατηρήσουν και στο μέλλον.
Διαφοροποιητικό στοιχείο την φετινή χρονιά αποτελεί και η ευρεία προέλευση των χρηματοδοτήσεων που υποδέχονται πλέον οι ελληνικές startups. Συγκεκριμένα τα κεφάλαια που επενδύθηκαν το 2021 προέρχονται από 13 ελληνικά επενδυτικά σχήματα, από 29 ευρωπαϊκά, από 24 αμερικάνικα και από 20 επενδυτικά κεφάλαια από τον υπόλοιπο κόσμο.
Τέλος, σημάδι ωριμότητας αποτελούν και τα ποσά που ζητούν οι εταιρείες από τα funds, με τις περιοχές των €100.000 έως €200.000 και των €400.000 έως €500.000 να είναι αυτές που καταγράφουν αξιοσημείωτη άνοδο. Για την ακρίβεια το 2021 το 17% των ελληνικών startups ζητούσε κεφάλαια έως 200.000 ευρώ, ενώ το 26% από 300.000 έως 500.000 ευρώ, γεγονός που σηματοδοτεί τη δημιουργία ενός νέου κύματος νεοφυών επιχειρήσεων που αναμένεται να αφήσουν το στίγμα τους από το 2022 κι έπειτα.
Νέα funds και νέα χρηματοδοτικά εργαλεία για το 2022
Η προαναφερθείσα δυναμική της ελληνικής startup σκηνής, αναμένεται να συνεχιστεί, αν όχι διογκωθεί και την επόμενη χρονιά, με αρωγό τα νέα funds αλλά και τα νέα χρηματοδοτικά που ετοιμάζονται για το 2022.
Σύμφωνα με τον υφυπουργό Ανάπτυξης και Επενδύσεων, κ. Γιάννη Τσακίρη, ο οποίος συμμετείχε στην παρουσίαση της μελέτης «το υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων σκοπεύει να διοχετεύσει ένα αρχικό κεφάλαιο πάνω από 200 εκατ. ευρώ από δημόσιους πόρους στην νεοφυή επιχειρηματικότητα, χωρίς να αποκλείεται περαιτέρω αύξηση, χάρη σε κεφάλαια προερχόμενα από το Εθνικό Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Το συνολικό ποσό που θα είναι διαθέσιμο από το κράτος στους διαχειριστές επιχειρηματικών κεφαλαίων ανέρχεται 1,26 δισ. ευρώ» τόνισε ο ίδιος. «Το ελληνικό οικοσύστημα βρίσκεται πλέον σε «μετεφηβικό στάδιο» και εθνικός στόχος είναι να ξεπεράσει εντός της πενταετίας τον ευρωπαϊκό μέσο όρο σε όλα τα επίπεδα (σσ επενδύσεις, exits)» ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Τσακίρης.
Για μόχλευση επενδύσεων που μπορεί να φτάσει και τα 10 δισ. ευρώ έκανε λόγο ο πρόεδρος της EATE Δρ. Χάρης Λαμπρόπουλος τονίζοντας τα υπό διαχείριση κεφάλαια της ΕΑΤΕ μπορούν να οδηγήσουν στη μόχλευση των συνολικών επενδύσεων στην πραγματική οικονομία από 7-10 δισ. ευρώ, συμβάλλοντας σημαντικά στη συνολική αναπτυξιακή προσπάθεια.
Καθώς μάλιστα το μεγαλύτερο μέρος των χρημάτων του Equifund έχει μάλιστα επενδυθεί, οι διαχειριστικές ομάδες που «τρέχουν» τα funds σχεδιάζουν τη σύσταση νέων επενδυτικών σχημάτων σε συνεργασία με το Ευρωπαϊκό Ταμείο Επενδύσεων (ΕΙF), την Ελληνική Αναπτυξιακή τράπεζα Επενδύσεων (HDBI) και ιδιώτες επενδυτές. Για παράδειγμα το VentureFriends II έχει ολοκληρώσει τον κύκλο επενδύσεών του και εντός των ημερών αναμένεται να ανακοινωθεί το VentureFriends III, το οποίο έχει ήδη προχωρήσει σε επενδύσεις εταιρειών όπως Huspy και Agro.Club. Αντίστοιχα το Marathon Venture Capital έχει ανακοινώσει το Marathon Fund II, με αρχικό κεφάλαιο 40 εκατ. ευρώ που συγκέντρωσε από θεσμικούς και ιδιώτες επενδυτές.
