Σε νομοσχέδιο, με επισπεύδων το Υπουργείο Υγείας, που κατετέθη αργά προχθές το βράδυ, περιλαμβάνονται διατάξεις του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών. Ανάμεσα σε αυτές, και πέραν της σύμβασης για τον οδικό άξονα Πάτρα-Πύργος, υπάρχει και η «παράταση διάρκειας ισχύος σύμβασης Υποχρέωσης Δημόσιας Υπηρεσίας (ΥΔΥ) ΤΡΑΙΝΟΣΕ», η οποία σχετίζεται με τα «άγονα δρομολόγια».
Όπως αναφέρεται από το υπουργείο, σήμερα οι υποχρεώσεις δημόσιας υπηρεσίας της ΤΡΑΙΝΟΣΕ (δηλαδή τα αποκαλούμενα «άγονα δρομολόγια») καθορίζονται από την συμφωνία που υπογράφθηκε στις 17.12.2015 και παρατάθηκε κατά ένα έτος με τον 3891/2010. Η σύμβαση είχε συναφθεί μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου και της ΤΡΑΙΝΟΣΕ πριν την ιδιωτικοποίηση της εταιρίας το 2017. Το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, έχει ξεκινήσει τις διαπραγματεύσεις για την υπογραφή της νέας Σύμβασης, κατά εφαρμογή και του Κανονισμού 1370/2007.
Μιας νέας σύμβασης, σκοπός της οποίας θα αποτελεί η εξασφάλιση προσφοράς υπηρεσιών, που θα είναι – μεταξύ άλλων – πολυπληθέστερες, ασφαλέστερες, υψηλότερης ποιότητας ή λιγότερο δαπανηρές, από εκείνες που θα μπορούσαν να προσφέρουν από μόνες τους οι δυνάμεις της αγοράς. Η προτεινόμενη νέα σύμβαση, μάλιστα, θα εισάγει για πρώτη φορά πρόβλεψη ουσιαστικών επενδύσεων στις επιβατικές σιδηροδρομικές μεταφορές, τροποποιεί τον μηχανισμό αποζημίωσης δίνοντας έμφαση στην αποτελεσματικότητα, δίνοντας κίνητρα στην ΤΡΑΙΝΟΣΕ.
Παράλληλα, με την νέα ΥΔΥ το Ελληνικό δημόσιο αποκτά τουλάχιστον 15 νέα πλήρη τραίνα υδρογόνου μηδενικών ρύπων χωρίς καμία δαπάνη (60% από ΓΑΙΑΟΣΕ και 40% από την Ε.Ε.). Από την νέα ΥΔΥ, το συνολικό όφελος του ελληνικού δημοσίου αναμένεται – με συντηρητικές εκτιμήσεις – να αγγίζει το 1 δισ. ευρώ.
Το κείμενο της Σύμβασης αυτής αναμένεται να υπογραφεί εντός του Ιανουαρίου του 2022. Ως εκ τούτου με την εν λόγω διάταξη παρατάθηκε το ισχύον καθεστώς μέχρι τη σύναψη της νέας Σύμβασης.
Στις τροπολογίες περιλαμβάνονται και 2 ρυθμίσεις για την παράταση διάρκειας ισχύος του ακατάσχετου της χρηματοδότησης του διαχειριστή υποδομής, δηλαδή του ΟΣΕ, καθώς και για την παράταση αναστολής πληρωμών, συμψηφισμού και διαδικασιών είσπραξης χρεών του Οργανισμού Σιδηροδρόμων Ελλάδος (ΟΣΕ) Α.Ε. έναντι του Δημοσίου που προέρχονται από καταπτώσεις εγγυήσεων δανείων.
Με την προτεινόμενη ρύθμιση σχετικά με το ακατάσχετο της κρατικής χρηματοδότησης του διαχειριστή υποδομής (Ο.Σ.Ε.) εξασφαλίζεται η οικονομική βιωσιμότητα και η απρόσκοπτη λειτουργία του Ο.Σ.Ε., με την θέσπιση της παράτασης διάρκειας ισχύος του ακατάσχετου των τραπεζικών του λογαριασμών στα χέρια του Δημοσίου ή τρίτων, της απαγόρευσης συμψηφισμού των χρηματοδοτήσεων αυτών για οφειλές του Ο.Σ.Ε. προς το Δημόσιο, ασφαλιστικά ταμεία κλπ., καθώς και της απαλλαγής του από την υποχρέωση έκδοσης και προσκόμισης ασφαλιστικής και φορολογικής ενημερότητας, μέχρι την 30η.6.2022.
Για τον ίδιο λόγο, δηλαδή για την αντιμετώπιση της παντελούς έλλειψης ρευστότητας του ΟΣΕ και την αποφυγή καταστροφικών συνεπειών για τον φορέα αλλά και για το Ελληνικό Δημόσιο, το υπουργείο παρατείνει έως 30.6.2022 τη διάρκεια ισχύος της διάταξης περί αναστολής πληρωμής, συμψηφισμού και διαδικασίας είσπραξης χρεών του ΟΣΕ έναντι του Δημοσίου, βεβαιωμένων ή μη, που προέρχονται από καταπτώσεις εγγυήσεων δανείων. Όπως σημειώνεται, έτσι ο Ο.Σ.Ε. θα μπορέσει να εισπράξει τη μηνιαία κρατική χρηματοδότηση και εν γένει χρήματα ώστε να εκτελεί τις οικονομικές του συναλλαγές, όπως πληρωμή μισθοδοσίας προσωπικού, κάλυψη λοιπών αναγκών άκρως ανελαστικών και απτόμενων της ασφάλειας κυκλοφορίας των αμαξοστοιχιών, υπό συνθήκες κανονικότητας.