Η επιδότηση από 22 έως 28 λεπτά το λίτρο στα καύσιμα (βενζίνη, πετρέλαιο κίνησης και υγραέριο) για το επόμενο τρίμηνο με στόχο την ανακούφιση των καταναλωτών από τις ανατιμήσεις στοχεύει να δώσει μια ανάσα στα ελληνικά νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις του κλάδου αλλά η αστάθεια των διεθνών τιμών του πετρελαίου επισκιάζει τις εθνικές προσπάθειες των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων για αντιστάθμιση του αυξημένου κόστους αγοράς καυσίμων κίνησης.
Η τιμή του Brent προσέγγισε την Παρασκευή τα 110 δολάρια το βαρέλι εκτροχιάζοντας τις αισιόδοξες προβλέψεις για πτώση της τιμής κάτω από τα 100 δολάρια. Παράγοντες της διεθνούς αγοράς επιβεβαιώνουν ότι η αγορά παραμένει εξαιρετικά ασταθής καθώς η κατάπαυση του πυρός στην Ουκρανία απομακρύνεται χρονικά από τα όρια μέσα στα οποία θα ήταν εφικτή μια λιγότερο επισφαλής πρόβλεψη για την τύχη της παγκόσμια προμήθειας αργού και την πορεία της ζήτησης. Η αναζωπύρωση των κρουσμάτων COVID-19 στην Κίνα ξυπνά επίσης στην αγορά δυσάρεστες μνήμες ενώ τα μεγάλα πετρελαιοπαραγωγά κράτη - μέλη του ΟΠΕΚ+ δεν έχουν πάρει μέχρι στιγμής μια σαφή θέση ως προς την πρόθεσή τους να σώσουν την κατάσταση. Η συμφωνία για τα πυρηνικά του Ιράν καρκινοβατεί επίσης και αποχρωματίζει τις αισιόδοξες έστω και μεσοπρόθεσμες προβλέψεις για επιπλέον ποσότητες αργού στη διεθνή αγορά.
Η αντίδραση της ελληνικής κυβέρνησης στο κύμα ανατιμήσεων έχει όπως είναι λογικό βραχυπρόθεσμο χαρακτήρα. Όπως συνέβη και σε άλλα ευρωπαϊκά κράτη, υιοθετείται η γραμμή «βλέποντας και κάνοντας» με μέτρα τα οποία να είναι ρεαλιστικά και εφαρμόσιμα. Αυτή την πολιτική επιβεβαίωσε άλλωστε και ο υφυπουργός Οικονομικών, Θεόδωρος Σκυλακάκης, ο οποίος κατά την ανακοίνωση της δέσμης μέτρων κατά της ακρίβειας σημείωσε ότι «είμαστε αναγκασμένοι να λαμβάνουμε μέτρα μόνο για το χρονικό διάστημα για το οποίο έχουμε ορατότητα. Τα μέτρα δεν είναι οριζόντια και αυτό γιατί τα οριζόντια μέτρα είναι σπάταλα, ξεπερνούν κατά πολύ τις δυνατότητες της οικονομίας και έχουν μειωμένη κοινωνική απόδοση».
Παράγοντες της αγοράς: Θετικά τα μέτρα αλλά αλλάζει το περιβάλλον
Η επιδότηση καυσίμων που θα τεθεί σε ισχύ από τις αρχές Απριλίου εκτιμάται ότι θα τονώσει τη ζήτηση σε μια περίοδο όπου αναμένεται αύξηση μετακινήσεων λόγω των διακοπών του Πάσχα και της έναρξης της τουριστικής περιόδου. Πρόκειται για μία τονωτική ένεση για την αγορά, η οποία κατά την τελευταία τριετία ταλανίζεται από αλλεπάλληλα lockdown και διεθνείς τιμές οι οποίες οδήγησαν την εγχώρια ζήτηση στο χείλος του γκρεμού. Ο πρόεδρος Βενζινοπωλών Θεσσαλονίκης, Θέμης Κιουρτζής, μιλώντας στο Insider.gr, σχολιάζει τα μέτρα κατά της ακρίβειας των καυσίμων κίνησης σημειώνοντας ότι «τα μέτρα αυτά θα βοηθήσουν σε κάποιο ποσοστό. Ωστόσο, όταν αυξάνονται οι διεθνείς τιμές του πετρελαίου, το σκηνικό αλλάζει και πάλι». Είναι προφανές, ότι αν οι διεθνείς τιμές ακολουθήσουν μια ραγδαία αυξητική πορεία, αυτό ωθήσει ανοδικά και τις τιμές στην ελληνική αγορά με κίνδυνο να εξανεμιστεί το κέρδος των 22 ή 28 λεπτών που θα αποκομίσουν οι δικαιούχοι της επιδότησης.
Ένας ακόμη παράγοντας που δεν πρέπει να υποτιμάται είναι το αυξημένο κόστος στα έξοδα μετακίνησης που εξακολουθούν να επωμίζονται ιδιώτες, ελεύθεροι επαγγελματίες και επιχειρήσεις (logistics κλπ) που δεν δικαιούνται την επιδότηση και αποτελούν αναλογικά την πλειοψηφία.
Τα φαινόμενα αισχροκέρδειας και το πλαφόν στο περιθώριο κέρδους
Ανησυχία ωστόσο, επικρατεί στους πρατηριούχους για τον τρόπο επιβολής του πλαφόν στο περιθώριο κέρδους, για το οποίο η σχετική υπουργική απόφαση εκδόθηκε μέσα στην προηγούμενη εβδομάδα. Με επιστολή που απέστειλε πριν από δύο ημέρες η ΠΟΠΕΚ στον υπουργό Ανάπτυξης, Άδωνι Γεωργιάδη, εκφράζεται ο προβληματισμός των πρατηριούχων για τον τρόπο εφαρμογής της σχετικής διάταξης καθώς όπως αναφέρεται εάν δεν γίνουν διευκρινίσεις, υπάρχει κίνδυνος τα πρατήρια να πουλήσουν με ζημιά.
Όπως σημειώνει, «η ρύθμιση προβλέπει ότι από την τιμή λιανικής πώλησης αφαιρείται η τιμή διυλιστηρίου/ων της προηγούμενης ημέρας του ελέγχου, όπως αυτή δημοσιεύεται στην επίσημη ιστοσελίδα http.//oil.gge.gov.gr, και η διαφορά αυτή δεν πρέπει να είναι μεγαλύτερη από τη διαφορά μεταξύ της τιμής λιανικής πώλησης της 31 Αυγούστου 2021 και της τιμής διυλιστηρίου της προηγουμένης 30 Αυγούστου 2021 για το συγκεκριμένο προϊόν». Ωστόσο, η Ομοσπονδία αντιτάσσει ότι «η τιμή λιανικής πώλησης δεν συγκροτείται μόνο από την τιμή διυλιστηρίου, αφού όπως γνωρίζουν άπαντες παρεμβάλλονται οι εταιρείες εμπορίας και μεταφοράς των προϊόντων στα πρατήρια μας. Συνεπώς, η σύγκριση κατά τον έλεγχο του πρατηρίου πρέπει να γίνει ανάμεσα στη διαφορά της λιανικής τιμής πώλησης της συγκεκριμένης ημέρας του συγκεκριμένου προϊόντος του συγκεκριμένου πρατηρίου, από την τιμή του τελευταίου τιμολογίου αγοράς του συγκεκριμένου προϊόντος, όπως αυτή αναγράφεται στο σχετικό τιμολόγιο της εταιρείας εμπορίας που το προμηθεύει, αφαιρουμένου του Φ.Π.Α».
Αναλύοντας περαιτέρω, η ΠΟΠΕΚ σημειώνει ότι «εάν ισχύσει η σύγκριση με την τιμή διυλιστηρίου της προηγούμενης ημέρας, υπάρχει ο κίνδυνος σε περιόδους μεγάλων μειώσεων στις τιμές χονδρικής, όπως π.χ. καταγράφεται αυτήν την εβδομάδα το πρατήριο καυσίμων να σταματήσει για την ίδια ημέρα την πώληση καυσίμων, εάν η ημερήσια μείωση είναι μεγαλύτερη από το ανώτατο περιθώριο κέρδους -για να μην αναγκαστεί να πωλήσει καύσιμο με ζημία».
«Χρειάζονται διευκρινίσεις από το κράτος, τις οποίες πιστεύω θα τις κάνει», αναφέρει ο πρόεδρος πρατηριούχων Θεσσαλονίκης, Θέμης Κιουρτζής, σχολιάζοντας το θέμα στο Insider.gr.
Σημειώνεται ότι στο τέλος της εβδομάδας που μας πέρασε (17/3/2021), η μέση πανελλαδική τιμή για την αμόλυβδη 95 οκτανίων εξακολούθησε να κινείται πάνω από τα 2 ευρώ το λίτρο, στα 2,081 λεπτά, για το diesel κίνησης στα 1,943 ευρώ το λίτρο ενώ πτώση κατά 10 περίπου λεπτά σε σχέση με ό,τι ίσχυε πριν από μία εβδομάδα καταγράφει το πετρέλαιο θέρμανσης με τη μέση πανελλαδική τιμή να διαμορφώνεται στα 1,544 ευρώ το λίτρο, επιβεβαιώνοντας σχετικό ρεπορτάζ του Insider.gr.
