Ροή
Στάση αναμονής στην υποβολή επενδυτικών σχεδίων στις τράπεζες, τηρούν πολλές επιχειρήσεις, καθώς ο πόλεμος στην Ουκρανία, η ενεργειακή κρίση και η εκτίναξη του πληθωρισμού «ακυρώνουν» τους μέχρι πρότινος σχεδιασμούς. Οι ανατροπές στον σχεδιασμό των business plan και η αβεβαιότητα για την εξέλιξη της κρίσης και τον χρονικό ορίζοντα της διάρκειάς της, επηρεάζουν κυρίως τα projects μεσαίου μεγέθους επιχειρήσεων, ενώ κανονικά συνεχίζουν τα επενδυτικά τους σχέδια οι μεγάλες επιχειρήσεις.
Όπως αναφέρουν τραπεζίτες στο insider.gr, οι εξελίξεις με τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία έχουν βάλει στο pause αιτήματα για χρηματοδότηση επενδυτικών έργων. Και αυτό διότι τα business plans που είχαν καταρτίσει τον προηγούμενο χρόνο οι επιχειρήσεις ενόψει της εκκίνησης των δανειοδοτήσεων του Ταμείου Ανάκαμψης («Ελλάδα 2.0»), έχουν αλλάξει δραματικά από τις εξελίξεις. Επενδυτικά σχέδια που οι επιχειρήσεις είχαν κοστολογήσει π.χ. στα 20 εκατ. ευρώ, υπολογίζοντας ότι στη χρηματοδότηση θα συνέβαλε με 10 εκατ. ευρώ το Ταμείο Ανάκαμψης, η επιχείρηση θα συμμετείχε με 4 εκατ. και τα υπόλοιπα θα έβαζε η τράπεζα, τώρα το αρχικό κόστος υλοποίησή τους έχει ανέβει στα 25 εκατ. ευρώ, αλλάζοντας τα δεδομένα για την υποχρεωτική ίδια συμμετοχή της επιχείρησης.
Την ανατροπή στα επενδυτικά σχέδια των επιχειρήσεων έχουν φέρει οι μεγάλες ανατιμήσεις που επηρεάζουν το κόστος κατασκευής και παραγωγής (ενδεικτικά σίδερο και μπετόν έχουν αυξηθεί κατά 50%), οι οποίες ξεκίνησαν σταδιακά εδώ και εννέα μήνες, αλλά εξακοντίστηκαν με τον πόλεμο στην Ουκρανία και τις παρενέργειες στο μέτωπο του ενεργειακού κόστους και των πληθωριστικών πιέσεων. Ενδεικτικό του εκτροχιασμού του κόστους και της αδυναμίας υπολογισμού του για την υποβολή business plan προς χρηματοδότηση από την τράπεζα είναι και το ότι πλέον κανένας προμηθευτής δεν δίνει τιμές πέραν της μίας εβδομάδας. Προ της κρίσης που ξέσπασε με τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, οι προμηθευτές έδιναν στις επιχειρήσεις τιμές για τρίμηνο.
Όπως αναφέρουν οι τραπεζίτες, οι επιχειρήσεις δεν βρίσκονται αντιμέτωπες μόνο με το αυξημένο ενεργειακό κόστος και την αύξηση των πρώτων υλών, αλλά περιμένουν νομοτελειακά και αύξηση στο εργασιακό κόστος. Όπως αναφέρουν χαρακτηριστικά από τα όσα τους μεταφέρουν οι επιχειρήσεις – πελάτες τους, οι επιχειρήσεις αναγνωρίζουν ότι θα βρεθούν σε πίεση για αυξήσεις μισθών.
Η στάση αναμονής και η επανεξέταση των επενδυτικών πλάνων ή ακόμα και τα σχέδια επικαιροποίησής τους, αφορούν κυρίως τις μεσαίου μεγέθους επιχειρήσεις. Στις επιχειρήσεις αυτές που έχουν projects των 10 έως 50 εκατ. ευρώ, παρατηρείται «αρρυθμία» στην υποβολή business plans στις τράπεζες. Και αυτό, διότι στην παρούσα φάση οι επιχειρήσεις αυτές έχουν ως κύριο μέλημα το πώς δεν θα βγουν «χτυπημένες» από την τρέχουσα κρίση, παρά το να σπεύσουν να μην χάσουν την ευκαιρία των δανείων του Ταμείου Ανάκαμψης. Στο πλαίσιο αυτό, θα σκεφτούν και μία, και δύο και τρεις φορές το εάν θα υποβάλουν αίτηση χρηματοδότησης στην τράπεζά τους.
Οι μεγάλες επιχειρήσεις, αν και βιώνουν επίσης την αύξηση στο κόστος υλοποίησης των επενδυτικών τους σχεδίων, αυτά προχωρούν κανονικά. Και αυτό έχει να κάνει με το γεγονός ότι η υλοποίηση των επενδυτικών τους πλάνων δεν εξαρτάται κυρίως από το Ταμείο Ανάκαμψης. «Οι μεγάλες επιχειρήσεις δεν περίμεναν από το RRF και το επιτόκιο 0,35% με το οποίο χρηματοδοτεί στην δεκαετία. Στο σκέλος της χρηματοδότησης από την τράπεζα, αν η επιχείρηση πληρώνει επιτόκιο 3%, συνδυαστικά με το επιτόκιο του Ταμείου Ανάκαμψης, το τελικό κόστος για τη χρηματοδότησή της διαμορφώνεται στο 1,70%. Τα επιτόκια με τα οποία χρηματοδοτούν οι τράπεζες τις μεγάλες επιχειρήσεις κινούνται και χαμηλότερα του 3%. Αν μια μεγάλη επιχείρηση παίρνει από την τράπεζα επιτόκιο 2,50%, τότε το επιτόκιο του 0,35% του Ταμείου Ανάκαμψης ανεβαίνει στο 0,55% ώστε η χρηματοδότηση της επιχείρησης να μην εμπίπτει στις απαγορεύσεις περί κρατικών ενισχύσεων», αναφέρουν τα τραπεζικά στελέχη για να δείξουν ότι οι μεγάλες επιχειρήσεις μπορούν να εξασφαλίσουν φθηνό δανεισμό ακόμη και υπό τις τρέχουσες συνθήκες, ο οποίος δεν αποκλίνει σημαντικά από το χαμηλό επιτόκιο του Ταμείου Ανάκαμψης, αποτελώντας καταλύτη για το «πάγωμα» επενδυτικών έργων.
Όσο για τις μικρές επιχειρήσεις, αυτές προσανατολίζονται στα οφέλη του Αναπτυξιακού Νόμου.
Όπως εκτιμούν οι τράπεζες, ο σκεπτικισμός των μεσαίων επιχειρήσεων για την υποβολή επενδυτικών πλάνων προς υλοποίηση μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης θα παραμείνει μέχρις ότου κατασταλάξει η αναταραχή στις αγορές από τον πόλεμο στην Ουκρανία, την ενεργειακή κρίση και τον πληθωρισμό. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις τους, επιτάχυνση των αιτήσεων και των χρηματοδοτήσεων δεν αναμένεται πριν από τον Σεπτέμβριο. Επίσης του παρόντος, οι τράπεζες κάνουν λόγο για σχετική ροή αιτήσεων για τα δάνεια του Ταμείου Ανάκαμψης και ενδιαφέρον που εκδηλώνεται κυρίως για έργα ενέργειας, τουρισμού και μεταποίησης.
Οι τράπεζες έχουν πάρει από 500 εκατ. ευρώ η καθεμία για να χρηματοδοτήσουν επενδυτικά έργα του «Ελλάδα 2.0» και μόλις φτάσουν στις υπογραφές (συμβασιοποιήσεις) του 60% του ποσού και σε εκταμιεύσεις ίσες με το 5% αυτού, τότε θα αιτηθούν την επόμενη δόση για νέες χορηγήσεις.
