Η πανδημία COVID-19 ανέτρεψε τις ισορροπίες στην παγκόσμια λίστα των φαρμάκων με τις υψηλότερες πωλήσεις, με την εισαγωγή νέων προϊόντων κατά της νόσου να φέρνει ανακατατάξεις.
Το 2021, το Humira της AbbVie έχασε μετά από εννέα συναπτά έτη τη θέση του φαρμακευτικού προϊόντος με τις υψηλότερες πωλήσεις στον κόσμο στην λίστα Drug Discovery & Development, με το εμβόλιο των Pfizer και BioNTech για την COVID-19 (Comirnaty) να παίρνει τη σκυτάλη. Με το Comirnaty να καταγράφει πωλήσεις 36,8 δισεκατομμυρίων δολαρίων το 2021 -τις περισσότερες από οποιοδήποτε προϊόν στην ιστορία του φαρμάκου- το Humira δεν θα μπορούσε να το ανταγωνιστεί, παρόλο που ο «σούπερ σταρ της Ανοσολογίας» -όπως αναφέρεται στα διεθνή μέσα- κατέρριψε το δικό του ρεκόρ των 20 δισεκατομμυρίων δολαρίων.
Ακόμα τρία φαρμακευτικά σκευάσματα κατά της COVID-19 βρέθηκαν στο Top 20. Το εμβόλιο mRNA της Moderna (Spikevax), ήταν το τρίτο προϊόν με τις υψηλότερες πωλήσεις, με 17,7 δισεκατομμύρια δολάρια. Εν τω μεταξύ, η θεραπεία αντισωμάτων των Regeneron και Roche (το REGEN-COV) και το αντιιικό Veklury της Gilead βρέθηκαν στη 13η και 19η θέση, αντίστοιχα, συγκεντρώνοντας περισσότερα από 5 δισεκατομμύρια δολάρια σε πωλήσεις.
Εκτός από τα τέσσερα συνολικά σκευάσματα κατά της COVID-19, ακόμα τρία προϊόντα μπήκαν στη 20άδα, με τις υψηλότερες πωλήσεις πέρυσι. Μετά από μια αύξηση 55% στις πωλήσεις από το 2020 στο 2021, οι Regeneron και Sanofi έφθασαν στη 18η θέση με το Dupixen, ενώ, με μια αύξηση 43% στις πωλήσεις της, η θεραπεία για τον καρκίνο Darzalex, της Johnson & Johnson, εισήλθε στην πρώτη 20άδα (15η θέση). Την ίδια στιγμή, με αύξηση 46% στις πωλήσεις, το φάρμακο για την κυστική ίνωση Trikafta της Vertex βρέθηκε στην 16η θέση.
Σε μια χρονιά άνθησης για τη βιομηχανία φαρμάκου, στην 20η θέση της λίστας βρίσκεται το φάρμακο για τον καρκίνο του μαστού Ibrance της Pfizer, το οποίο κατέγραψε πωλήσεις 5,4 δισεκατομμυρίων δολαρίων.
Οι πωλήσεις των φαρμάκων για την COVID-19 επέφεραν μεγαλύτερη μεταβλητότητα στη λίστα των 20 κορυφαίων προϊόντων του 2021, με την έλευση επτά νέων προϊόντων, όταν από το 2018 έως και το 2019, υπήρχαν τέσσερα new entries στην 20άδα. Ο κατάλογος συγκεντρώνει τον ίδιο τζίρο από το 2019 έως το 2020.
Από τα επτά προϊόντα που «έπεσαν» στην κατάταξη, σε σχέση με το 2020, το μόνο που σημείωσε σημαντική αύξηση στις πωλήσεις ήταν το Tagrisso -για τον καρκίνο του πνεύμονα- της AstraZeneca, το οποίο έφτασε από 4,3 δισεκατομμύρια δολάρια το 2020, στα 5 δισεκατομμύρια δολάρια πέρυσι. Το Rituxan της Roche, το Remicade της J&J και το Enbrel της Amgen μετά από μια δεκαετία, βρέθηκαν εκτός πρώτης 20άδας. Επίσης, έδαφος χάνουν τα εμβόλια Prevnar της Pfizer, το αντικαρκινικό φάρμακο Xtandi των Pfizer και Astellas και το Ocrevus για τη σκλήρυνση κατά πλάκας της Roche.
Όσον αφορά την κατάταξη του 2022, αναμένονται πολλές αλλαγές στη λίστα. Η θεραπεία αντισωμάτων της Regeneron για την COVID θεωρείται σχεδόν βέβαιο ότι θα βρεθεί εκτός 20άδας, και πιθανόν να αντικατασταθεί από το χάπι Paxlovid της Pfizer. Το αντιιικό χάπι της Merck (στην Ευρώπη MSD), μολνουπιραβίρη, αποτελεί επίσης ένα πιθανό υποψήφιο για τις 20 πρώτες θέσεις.
Σύμφωνα με τη λίστα του Drug Discovery & Development, τα 20 φαρμακευτικά προϊόντα με τις περισσότερες πωλήσεις σε παγκόσμιο επίπεδο είναι τα εξής:
1. Comirnaty
Εταιρείες: Pfizer, BioNTech
Πωλήσεις 2021: 36,8 δισεκατομμύρια δολάρια
Ασθένεια: COVID-19
2. Humira
Εταιρεία: AbbVie
Πωλήσεις 2021: 20,7 δισεκατομμύρια δολάρια
Ασθένειες: Ρευματοειδής αρθρίτιδα, ψωριασική αρθρίτιδα, αγκυλοποιητική σπονδυλίτιδα, νόσος του Crohn, ψωρίαση κατά πλάκας κ.ά.
3. Spikevax
Εταιρεία: Moderna
Πωλήσεις 2021: 17,7 δισεκατομμύρια δολάρια
Ασθένεια: COVID-19
4. Keytruda
Εταιρεία: Merck & Co.
Πωλήσεις 2021: 17,2 δισεκατομμύρια δολάρια
Ασθένειες: Μελάνωμα, μη μικροκυτταρικός καρκίνος του πνεύμονα, καρκίνος κεφαλής και τραχήλου, λέμφωμα Hodgkin, ουροθηλιακό καρκίνωμα, καρκίνος στομάχου κ.α.
5. Eliquis
Εταιρείες: Bristol Myers Squibb, Pfizer
Πωλήσεις 2021 : 16,73 δισεκατομμύρια δολάρια
Ασθένειες: Μη βαλβιδική κολπική μαρμαρυγή, εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση και πνευμονική εμβολή
6. Revlimid
Εταιρεία: Bristol Myers Squibb
Πωλήσεις 2021: 12,8 δισεκατομμύρια δολάρια
Ασθένειες: Μυελοδυσπλαστικό σύνδρομο, πολλαπλό μυέλωμα, λέμφωμα, ωοθυλακικό λέμφωμα
7. Imbruvica
Εταιρείες: AbbVie, Johnson & Johnson
πωλήσεις 2021: 9,8 δισεκατομμύρια δολάρια
Ασθένειες: Λέμφωμα κυττάρων μανδύα, χρόνια λεμφοκυτταρική λευχαιμία, μακροσφαιριναιμία Waldenstrom, λέμφωμα οριακής ζώνης, χρόνια νόσος μοσχεύματος έναντι ξενιστή
8. Stelara
Εταιρεία: Johnson & Johnson
πωλήσεις 2021: 9,1 δισεκατομμύρια δολάρια
Ασθένειες: Ψωρίαση κατά πλάκας, ψωριασική αρθρίτιδα, νόσος του Crohn, ελκώδης κολίτιδα
9. Eylea
Εταιρείες: Regeneron Pharmaceuticals, Bayer
2021 πωλήσεις: 8,9 δισεκατομμύρια δολάρια
Ασθένειες: Υγρή ηλικιακή εκφύλιση της ώχρας κηλίδας, διαβητικό οίδημα ώχρας κηλίδας, διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια, οίδημα ώχρας κηλίδας
10. Biktarvy
Εταιρεία: Gilead Sciences
Πωλήσεις 2021: 8,6 δισεκατομμύρια δολάρια
Ασθένεια: HIV
11. Opdivo
Εταιρείες: Bristol Myers Squibb, Ono Pharmaceutical
Πωλήσεις 2021: 8,5 δισεκατομμύρια δολάρια
Ασθένειες: μελάνωμα, μη μικροκυτταρικός καρκίνος του πνεύμονα, κακοήθη μεσοθηλίωμα του υπεζωκότα, καρκίνωμα νεφρού, καρκίνος παχέος εντέρου, ηπατοκυτταρικό καρκίνωμα, καρκίνος οισοφάγου, καρκίνος στομάχου
12. Xarelto
Εταιρείες: Bayer, Johnson & Johnson
Πωλήσεις 2021: 7,5 δισεκατομμύρια δολάρια
Ασθένειες: Μη βαλβιδική κολπική μαρμαρυγή, εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση, πνευμονική εμβολή και στεφανιαία νόσο
13. REGEN-COV/Ronapreve
Εταιρείες: Regeneron, Roche
Πωλήσεις 2021: 7,5 δισεκατομμύρια δολάρια
Ασθένεια: COVID-19
14. Trulicity
Εταιρεία: Eli Lilly
Πωλήσεις 2021: 6,5 δισεκατομμύρια δολάρια
Ασθένειες: Διαβήτης τύπου 2, μείωση καρδιαγγειακού κινδύνου
15. Darzalex
Εταιρεία: Johnson & Johnson
Πωλήσεις 2021: 6 δισεκατομμύρια δολάρια
Ασθένεια: Πολλαπλό μυέλωμα
16. Trikafta/Kaftrio
Εταιρεία: Vertex Pharmaceuticals
Πωλήσεις 2021: 5,7 δισεκατομμύρια δολάρια
Ασθένεια: Κυστική ίνωση
17. Gardasil 9
Εταιρεία: Merck (στην Ελλάδα γνωστή ως MSD)
Πωλήσεις 2021: 5,7 δισεκατομμύρια δολάρια
Ασθένεια: Ιός ανθρώπινων θηλωμάτων
18. Dupixent
Εταιρείες: Sanofi, Regeneron Pharmaceuticals
Πωλήσεις 2021: 5,6 δισεκατομμύρια δολάρια
Ασθένειες: Ατοπική δερματίτιδα, άσθμα, χρόνια ρινοκολπίτιδα με ρινικούς πολύποδες
19. Veklury
Εταιρεία: Gilead Sciences
Πωλήσεις 2021: 5,6 δισεκατομμύρια δολάρια
Ασθένεια: COVID-19
20. Ibrance
Εταιρεία: Pfizer
Τζίρος 2021: 5,4 δισεκατομμύρια δολάρια
Ασθένειες: HR-θετικός, HER-2 αρνητικός καρκίνος του μαστού
Photo: Shutterstock
