Τέλος στην πολύμηνη αναμονή για την ψήφιση του αναθεωρημένου πλαισίου λειτουργίας του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, μπαίνει άμεσα. Σύμφωνα με πληροφορίες του insider.gr, το νομοσχέδιο αναμένεται να εισαχθεί σήμερα, εκτός απροόπτου, στη Βουλή για συζήτηση και ψήφιση, εγκαινιάζοντας τη δεύτερη φάση ζωής του Ταμείου, με παράταση έως το 2025 και με νέο ρόλο, αυτόν του απο-επενδυτή από τις ελληνικές τράπεζες.
Η ολοκλήρωση του ανοιχτού θέματος της ψήφισης του νέου νόμου του ΤΧΣ, πέρα από το ότι θα «ξεκλειδώσει» τις εξελίξεις στο σύνολο των συστημικών τραπεζών, έρχεται σε μία κρίσιμη στιγμή και για το μέλλον της Attica Bank. Πληροφορίες του insider.gr αναφέρουν ότι τις επόμενες ημέρες η Τράπεζα της Ελλάδος θα έχει συνάντηση με την Διοίκηση της Attica Bank, προκειμένου να διαπιστώσει την πρόοδο στην υλοποίηση του σχεδίου εξυγίανσης και κυρίως το πού βρίσκεται η διαδικασία για την αποαναγνώριση των τιτλοποιήσεων Omega, Astir 1 και Astir 2 και τη μεταβίβασή τους στον «Ηρακλή ΙΙ».
Τον Απρίλιο, οι βασικοί μέτοχοι της Attica Bank – το ΤΧΣ και η Ellington με το ΤΜΕΔΕ – δεσμεύτηκαν εγγράφως στη Διοίκηση της Τράπεζας και στην ΤτΕ ότι πρόθεσή τους είναι να συνεργαστούν και να προχωρήσουν σε δεύτερη αύξηση – επένδυση στην Attica Bank, μέχρι του ποσού των 365 εκατ. ευρώ. Εφόσον απαιτηθεί, οι βασικοί μέτοχοι δεσμεύτηκαν ότι θα προχωρήσουν και σε τρίτη εισφορά κεφαλαίων, με προοπτική την πλήρη ιδιωτικοποίηση της Τράπεζας.
Ο περαιτέρω σχεδιασμός για την ολοκληρωτική εξυγίανση της Attica Bank είναι άρρηκτα συνδεδεμένος με την ψήφιση του νέου νόμου του ΤΧΣ. Υπενθυμίζεται ότι η προηγούμενη αναθεώρηση του νόμου για το Ταμείο επέτρεψε την διάσωση της Attica Bank, προβλέποντας ότι το ΤΧΣ μπορεί να αποκτά συμμετοχές σε πιστωτικά ιδρύματα.
Η κύρια αποστολή του ΤΧΣ
Πέρα από την περίπτωση της Attica Bank, όμως, η κύρια αποστολή του ΤΧΣ είναι η αποεπένδυση από τις τέσσερις συστημικές τράπεζες, στις οποίες μπήκε τα χρόνια της κρίσης για να τις στηρίξει με κεφάλαια του Ελληνικού Δημοσίου, ελλείψει ιδιωτικού επενδυτικού ενδιαφέροντος. Πλέον, οι τράπεζες έχουν αντιμετωπίσει το πρόβλημα των κόκκινων δανείων, έχουν εξυγιάνει τους ισολογισμούς τους και υλοποιούν έναν ευρείας έκτασης μετασχηματισμό, προσελκύοντας επενδυτικό ενδιαφέρον.
Το άρθρο 10 του σχεδίου νόμου για το ΤΧΣ που αναμένεται να κατατεθεί σήμερα στη Βουλή ορίζει το πώς θα γίνεται η στρατηγική αποεπένδυσης του ΤΧΣ από τις συμμετοχές του στις τράπεζες.
Όπως αναφέρεται, με απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου του Ταμείου καθορίζεται ο τρόπος και η διαδικασία διάθεσης («στρατηγική αποεπένδυσης») του συνόλου ή μέρους των μετοχών ή άλλων χρηματοπιστωτικών μέσων πιστωτικού ιδρύματος που κατέχει το Ταμείο. Η διάθεση μπορεί να γίνεται τμηματικά ή άπαξ, κατά την κρίση του Ταμείου και σε συμμόρφωση με τους κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις.
To Διοικητικό Συμβούλιο του Ταμείου συντάσσει αιτιολογημένη στρατηγική αποεπένδυσης, η οποία περιλαμβάνει το γενικό πρόγραμμα διάθεσης των μετοχών ή άλλων χρηματοπιστωτικών μέσων πιστωτικών ιδρυμάτων τα οποία κατέχει το Ταμείο, καθώς και ειδικότερες κατευθύνσεις ανά πιστωτικό ίδρυμα, για τις οποίες λαμβάνονται υπόψη τα ειδικά χαρακτηριστικά της συμμετοχής του Ταμείου σε αυτό.
Η στρατηγική αποεπένδυσης τηρεί τις αρχές του ανταγωνισμού και διέπεται, ενδεικτικά και όχι περιοριστικά, από τις ακόλουθες αρχές,: (α) την οικονομική και λειτουργική βιωσιμότητα του πιστωτικού ιδρύματος, (β) τις συνθήκες της αγοράς, τις μακροοικονομικές συνθήκες, και τις συνθήκες που διέπουν τον κλάδο των πιστωτικών ιδρυμάτων, (γ) τις ευλόγως αναμενόμενες συνέπειες της στρατηγικής αποεπένδυσης για τον χρηματοπιστωτικό τομέα, την αγορά και την ευρύτερη οικονομία της χώρας, (δ) τον σεβασμό στην αρχή της διαφανούς δράσης, (ε) την αναγκαιότητα κατάρτισης χρονοδιαγράμματος υλοποίησης της στρατηγικής αποεπένδυσης, λαμβάνοντας υπόψη, μεταξύ άλλων, τη διάρκεια του Ταμείου, (στ) την ανάγκη διάθεσης σε εύλογο και έγκαιρο χρονικό διάστημα, (ζ) την ανάγκη επιστροφής του ελληνικού χρηματοπιστωτικού τομέα σε καθαρά ιδιωτική μετοχική σύνθεση.
Η στρατηγική αποεπένδυσης περιλαμβάνει προβλέψεις, ενδεικτικά, για τα ακόλουθα: (α) τις ενδεδειγμένες ανταγωνιστικές διαδικασίες προσφορών και τις προϋποθέσεις συμμετοχής σε αυτές, (β) τις απαιτήσεις διαφάνειας και συμμόρφωσης με την νομοθεσία της κεφαλαιαγοράς, και (γ) τις πιθανές μεθοδολογίες διάθεσης.
Το Διοικητικό Συμβούλιο του Ταμείου δύναται να διαβουλεύεται επί θεμάτων που σχετίζονται με τη στρατηγική αποεπένδυσης με θεσμικούς φορείς που κρίνει κατάλληλους, συμπεριλαμβανομένων των πιστωτικών ιδρυμάτων, διασφαλίζοντας την τήρηση της εμπιστευτικότητας της πληροφορίας. Προκειμένου να λάβει την απόφαση θέσπισης της στρατηγικής αποεπένδυσης, το Διοικητικό Συμβούλιο του Ταμείου αναθέτει τη σύνταξη εκθέσεως σε ανεξάρτητο χρηματοοικονομικό σύμβουλο, ο οποίος διαθέτει διεθνώς αναγνωρισμένο κύρος και πείρα σε αντίστοιχα θέματα («σύμβουλος στρατηγικής αποεπένδυσης»).
Η στρατηγική αποεπένδυσης λαμβάνει την προηγούμενη σύμφωνη γνώμη του Υπουργείου Οικονομικών, το οποίο δύναται να ζητά προηγουμένως γνώμη της Τράπεζας της Ελλάδος. H στρατηγική αποεπένδυσης διατηρείται επικαιροποιημένη. Το Υπουργείο Οικονομικών κοινοποιεί στο Ταμείο σε τετραμηνιαία βάση τις απόψεις του για τη στρατηγική αποεπένδυσης και την υλοποίησή της από το Ταμείο. Το Ταμείο υποχρεούται να ενημερώνει εγγράφως, εντός δέκα (10) εργασίμων ημερών, το Υπουργείο για τις τυχόν επιφυλάξεις του ως προς τις ανωτέρω απόψεις.
Προκειμένου να λάβει την απόφαση περί διάθεσης, το Ταμείο λαμβάνει έκθεση από έναν ανεξάρτητο χρηματοοικονομικό σύμβουλο, ο οποίος διαθέτει διεθνώς αναγνωρισμένο κύρος και πείρα σε αντίστοιχες συναλλαγές («σύμβουλος διάθεσης»). Η έκθεση εκπονείται εν όψει σχεδιαζόμενης διάθεσης για συγκεκριμένο πιστωτικό ίδρυμα και περιλαμβάνει κατ’ ελάχιστον την εισήγηση του συμβούλου διάθεσης προς το Ταμείο για τα ακόλουθα: (α) πρόταση συγκεκριμένης συναλλαγής διάθεσης σύμφωνα με τη στρατηγική αποεπένδυσης, (β) αποτύπωση και αξιολόγηση των συνθηκών που επικρατούν στην αγορά, (γ) αιτιολογημένη πρόταση της πλέον ενδεδειγμένης δομής της συναλλαγής. Η έκθεση συνοδεύεται από χρονοδιάγραμμα αναφοράς για τη διάθεση των μετοχών ή άλλων χρηματοπιστωτικών μέσων. Στην έκθεση αιτιολογούνται επαρκώς οι προϋποθέσεις και ο τρόπος διάθεσης των μετοχών ή άλλων χρηματοπιστωτικών μέσων που κατέχει το Ταμείο, καθώς και οι απαραίτητες ενέργειες για την ολοκλήρωση της διαδικασίας και την τήρηση του χρονοδιαγράμματος. Ο σύμβουλος διάθεσης παρέχει συμβουλευτική υποστήριξη στο Ταμείο και μετά την υποβολή της εκθέσεώς του, καθώς και σε όλα τα στάδια υλοποίησης της συναλλαγής.
Σχετικά με τις τιμές στις οποίες αποεπενδύει το ΤΧΣ, προβλέπεται ότι η διάθεση της συμμετοχής του Ταμείου σε κάθε πιστωτικό ίδρυμα πραγματοποιείται με τρόπο που να συνάδει με τoυς σκοπούς του Ταμείου. Το γεγονός ότι η τιμή διάθεσης των μετοχών που κατέχει το Ταμείο ενδέχεται ή προβλέπεται να υπολείπεται της τρέχουσας χρηματιστηριακής ή της πιο πρόσφατης τιμής κτήσης από το Ταμείο, δεν συνιστά ικανή συνθήκη για τη μετάθεση της υιοθέτησης ή υλοποίησης της στρατηγικής διάθεσης από το Ταμείο. Η τιμή διάθεσης των μετοχών από το Ταμείο και η ελάχιστη τιμή κάλυψης των μετοχών από τους ιδιώτες επενδυτές ορίζονται από το Διοικητικό Συμβούλιο, με βάση την έκθεση αποτίμησης που υποβάλλει στο Ταμείο ο σύμβουλος διάθεσης στο πλαίσιο της υποχρεώσεώς του για την παροχή συμβουλευτικής υποστήριξης στο Ταμείο σε όλα τα στάδια υλοποίησης της συναλλαγής, καθώς και μία ακόμη έκθεση αποτίμησης από ανεξάρτητο χρηματοοικονομικό σύμβουλο με κύρος και εμπειρία σε σχετικά θέματα και ειδικά στην αποτίμηση των πιστωτικών ιδρυμάτων.
Στην περίπτωση πώλησης πακέτων μετοχών από το Ταμείο, ο Υπουργός Οικονομικών λαμβάνει τις σχετικές εκθέσεις και αποτιμήσεις και έχει δικαίωμα αρνησικυρίας, αν η προτεινόμενη τιμή διάθεσης βρίσκεται εκτός του εύρους των αποτιμήσεων αυτών.
Όσον αφορά στη συμμετοχή του Ταμείου σε τράπεζες, το άρθρο 10 του ν/σ λέει ότι αυτή πραγματοποιείται με απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου, η οποία λαμβάνεται μετά από έκθεση δύο ανεξάρτητων χρηματοοικονομικών συμβούλων που επιβεβαιώνουν ότι η σκοπούμενη συμμετοχή στην έκδοση νέων μετοχών ή άλλων τίτλων ιδιοκτησίας συμβάλλει στη διατήρηση, προστασία ή βελτίωση της αξίας της υφιστάμενης συμμετοχής του Ταμείου στο κεφάλαιο του εκδότη ή των προοπτικών αποεπένδυσης από αυτή.
Η εγγραφή, κάλυψη και ανάληψη των μετοχών ή άλλων τίτλων ιδιοκτησίας από το Ταμείο γίνεται σε τιμή κτήσεως όχι υψηλότερη και υπό όρους όχι επαχθέστερους απ’ ό,τι ισχύει για τους λοιπούς μετόχους του εκδότη, χωρίς να επηρεάζονται υφιστάμενα δικαιώματα του Ταμείου που απορρέουν από τις συμφωνίες-πλαίσιο. Οι νέες μετοχές ή άλλοι τίτλοι ιδιοκτησίας, που αποκτώνται από το ΤΧΣ, παρέχουν στο Ταμείο πλήρη μετοχικά ή ιδιοκτησιακά δικαιώματα, περιλαμβανομένων των δικαιωμάτων ψήφου, αλλά δεν παρέχουν τα ειδικά δικαιώματα.
