Στο κλαμπ του μονοψήφιου δείκτη NPE βρίσκονται πλέον και οι τέσσερις συστημικές τράπεζες, με το «καρέ» να συμπληρώνει, μετά την Alpha Bank, η Τράπεζα Πειραιώς, ο – μόλις προ διετίας – μεγάλος ασθενής στο τραπεζικό σύστημα πανευρωπαϊκά.
Η καθολική κατάκτηση μονοψήφιου δείκτη μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων (ΜΕΑ/NPE) έρχεται ένα εξάμηνο νωρίτερα από την καταληκτική προθεσμία που είχαν θέσει ως στόχο οι τράπεζες (τέλος 2022) και πλέον η «κούρσα» διεξάγεται σε νέα «πίστα» και με ορίζοντα δείκτες ΜΕΑ στον μέσο ευρωπαϊκό όρο (3%). Το τέρμα της διαδρομής αναμένεται το αργότερο το 2024, ενώ για τις τράπεζες που προηγήθηκαν στη μείωση του δείκτη ΜΕΑ κάτω του 10% ήδη από το 2021 (πρώτη το κατάφερε η Eurobank και ακολούθησε η Εθνική), η σύγκλιση του δείκτη με τον μέσο ευρωπαϊκό όρο θα έρθει νωρίς το 2023.
Η κατακόρυφη μείωση των κόκκινων δανείων επετεύχθη μέσα στην τελευταία διετία – και μάλιστα υπό τις αντίξοες συνθήκες της πρωτόγνωρης πανδημικής κρίσης – και ήταν το αποτέλεσμα της μεταρρύθμισης του «Ηρακλή» που προώθησε η Κυβέρνηση και ο πρώην Υφυπουργός Οικονομικών στον οποίο είχαν ανατεθεί οι μεταρρυθμίσεις στον χρηματοπιστωτικό τομέα, Γιώργος Ζαββός. Χάρη στο Σχήμα Προστασίας Ενεργητικού με κρατικές εγγυήσεις, το οποίο επέτρεψε τις τιτλοποιήσεις μη εξυπηρετούμενων δανείων και την μεταβίβασή τους σε τρίτους επενδυτές, οι τράπεζες μπόρεσαν, χωρίς κόστος για τους Έλληνες φορολογούμενους, να μειώσουν τον δείκτη μη εξυπηρετούμενων δανείων από 43,6% στα τέλη Ιουνίου 2019, σε 6,8% στα τέλη Ιουνίου 2022. Ως αποτέλεσμα, μπόρεσαν να στραφούν στην βασική εργασία τους που είναι η χρηματοδότηση της οικονομίας, αλλά και να αναβαθμίσουν την πιστοληπτική τους ικανότητα, επιστρέφοντας στις αγορές για την άντληση κεφαλαίων.
Ενθαρρυντική για τη διαφύλαξη του μονοψήφιου δείκτη NPE και την περαιτέρω μείωσή του είναι η διαπίστωση που έκαναν και οι τέσσερις συστημικές τράπεζες, κατά τις παρουσιάσεις αποτελεσμάτων β΄ τριμήνου, ότι τα δανειακά τους χαρτοφυλάκια εμφανίζουν πολύ ισχυρές αντιστάσεις στη νέα γεωπολιτική/ενεργειακή/πληθωριστική κρίση, με μηδενικές νέες επισφάλειες ή ακόμη και ισχυρό αρνητικό σχηματισμό τους στο β΄ τρίμηνο 2022.
Αναλυτικά, οι τέσσερις συστημικές τράπεζες ανακοίνωσαν τα εξής:
Eurobank
Ο δείκτης NPE μειώθηκε στο 5,9% στο τέλος Ιουνίου 2022 (και προβλέφθηκε περαιτέρω υποχώρηση στο 5,8% στο τέλος του έτους), με τα συνολικά NPEs να υποχωρούν στα 2,5 δισ. ευρώ ή 700 εκατ. ευρώ μετά από προβλέψεις. Από τα 2,5 δις. των NPEs, τα 2,1 δις. αφορούν στην Ελλάδα και τα υπόλοιπα στις θυγατρικές εξωτερικού. Ο σχηματισμός νέων NPEs ήταν αρνητικός κατά 6 εκατ. το α΄ εξάμηνο 2022. Η κάλυψη των Μη Εξυπηρετούμενων Δανείων από προβλέψεις ανέρχεται σε ποσοστό 71,5% και θα μειωθεί στο 64% στο τέλος του έτους καθώς θα εξυγιαίνεται περαιτέρω το χαρτοφυλάκιο. Το κόστος των προβλέψεων αναμένεται στις 65 μονάδες βάσης στο τέλος του 2022.
Εθνική Τράπεζα
Ο δείκτης NPE μειώθηκε στο 6,1% (προβλέφθηκε περαιτέρω μείωση στο 6%), με τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια στην Ελλάδα να υποχωρούν σε 1,9 δισ. ευρώ ή 400 εκατ. ευρώ μετά από προβλέψεις. Παρά τη μειωμένη πλέον περίμετρο ρυθμισμένων ΜΕΑ, οι οργανικές ροές παρέμειναν σε αρνητικά επίπεδα το β’ τρίμηνο 2022 (-0,1δισ. σε τριμηνιαία βάση), αντανακλώντας τις επιτυχημένες αναδιαρθρώσεις δανείων. Το 1/3 των εγχώριων NPEs ύψους 1,9 δις. ευρώ, είναι δάνεια με καθυστέρηση μικρότερη των 90 ημερών και άρα με πολύ αυξημένες πιθανότητες να ανακτηθούν. Ο δείκτης κάλυψης ΜΕΑ από σωρευμένες προβλέψεις ύψους 80,8% στην Ελλάδα, που το β’ τρίμηνο 2022 ενισχύθηκε κατά 320 μ.β. περίπου σε σχέση με το τέλος του 2021, παρά την αποκλιμάκωση του κόστους πιστωτικού κινδύνου, αντικατοπτρίζει τη διατήρηση των οργανικών ροών ΜΕΑ σε αρνητικά επίπεδα.
Alpha Bank
Ο δείκτης ΜΕΑ διαμορφώθηκε στο 8,2% το β΄ τρίμηνο 2022 (από 12% στο τέλος Μαρτίου 2022), μέσω συναλλαγών ύψους 1,6 δισ. ευρώ, με το εναπομείναν απόθεμα NPE να ανέρχεται σε 3,2 δις. ευρώ (μειωμένο κατά 89% από το τέλος του 2017). Tο 78% των ΜΕΑ που απομένουν είναι εξασφαλισμένα, το 86% δάνεια λιανικής εκ των οποίων 48% στεγαστικά (δάνεια 2,2 δις.), ενώ το 43% του στοκ των ΜΕΑ είναι δάνεια με καθυστέρηση μικρότερη των 90 ημερών.
Η Τράπεζα αναμένει μηδενικό σχηματισμό νέων κόκκινων δανείων και στο β΄ εξάμηνο του έτους και περαιτέρω μείωση των αποθέματος ΜΕΑ στα 3 δις. ευρώ.
Το κόστος πιστωτικού κινδύνου για το α’ εξάμηνο 2022, μη συμπεριλαμβανομένων των συναλλαγών ΜΕΑ, ανήλθε σε 75 μονάδες βάσης, κατ’ εφαρμογήν του στόχου που είχε τεθεί για το 2022.
Ο Δείκτης Κάλυψης Μη Εξυπηρετούμενων Ανοιγμάτων του Ομίλου μειώθηκε σε 40%, λόγω της αναταξινόμησης της περιμέτρου των χαρτοφυλακίων ΜΕΑ στα «Στοιχεία Ενεργητικού προς Πώληση».
Τράπεζα Πειραιώς
Ο δείκτης NPE υποχώρησε στο 9% από 25% έναν χρόνο πριν. Η Τράπεζα αναθεωρεί την πρόβλεψη για τον δείκτη NPE στο τέλος του έτους στο 8% από 9% που είχε προβλέψει αρχικά. Στόχος είναι ο δείκτης να υποχωρήσει στο 5% το 2023 και 3% το 2024. Οι τιτλοποιήσεις NPE Sunrise 3 και Solar, συνολικής μεικτής λογιστικής αξίας 0,9 δισ. ευρώ, για τις οποίες έχουν εγγραφεί ήδη οι προϋπολογισμοί ζημιών, βρίσκονται σε προχωρημένη φάση και αναμένεται να ολοκληρωθούν έως το τέλος του 2022, ενώ έχουν κατατεθεί οι σχετικές αιτήσεις ένταξης στο πρόγραμμα «Ηρακλής».
Στο β΄ τρίμηνο 2022 η Πειραιώς είχε ισχυρά αρνητικό σχηματισμό νέων NPEs (-250 εκατ. ευρώ) που της επιτρέπει περαιτέρω οργανική μείωση των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων της. Η Διοίκηση προβλέπει μηδενικό σχηματισμό νέων κόκκινων δανείων στο β' εξάμηνο.
Οι οργανικές προβλέψεις δανείων διαμορφώθηκαν σε 46 εκατ. ευρώ, σχεδόν στο ίδιο επίπεδο με το προηγούμενο τρίμηνο, λόγω της μεγάλης μείωσης των NPEs το 2021, καθώς και της σημαντικής βελτίωσης νέων εισροών σε ΝPE. Το οργανικό κόστος κινδύνου επί των καθαρών δανείων παρέμεινε σε χαμηλό επίπεδο για ακόμα ένα τρίμηνο, στις 52 μ.β. από 73 μ.β. ένα χρόνο πριν.