Την χρυσή ισορροπία μεταξύ της αύξησης στο κόστος παραγωγής και της συνεπαγόμενης μετακύλισής της στις τιμές των προϊόντων προς τους πελάτες από τη μια πλευρά, και την προστασία της κατανάλωσης ώστε να περιοριστεί η μείωση των πωλήσεων από την άλλη, καλούνται να βρουν οι επιχειρήσεις στην τρέχουσα συγκυρία. Μια συγκυρία που μπορεί να θέτει πολλές προκλήσεις, αλλά την οποία οι Έλληνες επιχειρηματίες μπορούν να βλέπουν με περισσότερη αισιοδοξία από τους ξένους ανταγωνιστές τους χάρη στις επιδόσεις της ελληνικής οικονομίας. Η τελευταία μπορεί να ξεπεράσει φέτος το 6% σε ρυθμό ανάπτυξης, διατηρώντας ανάπτυξη γύρω στο 2% και το 2023 όπου η ευρωζώνη απειλείται με ύφεση.
Η στρατηγική που χαράσσουν οι επιχειρήσεις για το 2023, οι προσδοκίες τους για την πορεία της οικονομίας, ο ρόλος του Ταμείου Ανάκαμψης, τα σχέδια και τα εμπόδια για τις επενδύσεις τους, παρουσιάστηκαν χθες στην έρευνα της Grant Thornton, στα Growth Awards 2022, που η εταιρεία συνδιοργανώνει με την Eurobank. Η γενική εικόνα δείχνει ότι 9 στις 10 επιχειρήσεις θα δουν αύξηση στο κόστος παραγωγής τους λόγω ενέργειας και οι 5 στις 10 θα προχωρήσουν σε αυξήσεις τιμών των προϊόντων τους, και μάλιστα άνω του 10%.
Οι 7 στις 10 επιχειρήσεις αισιοδοξούν για τα έσοδά τους και οι 6 στις 10 για τα κέρδη τους, ενώ για πρώτη φορά υπάρχει αυξημένη τάση για επενδύσεις σε ανθρώπινο δυναμικό, με τις 5 στις 10 επιχειρήσεις να θεωρούν δεδομένες τις αυξήσεις μισθών.
Όπως δείχνει η έρευνα της Grant Thornton, οι προσδοκίες των επιχειρηματιών για την πορεία της οικονομίας τους επόμενους 12 μήνες παραμένουν αισιόδοξες, αλλά πιο μετριασμένα σε σχέση με το 2021. Το ποσοστό των «αισιόδοξων» επιχειρήσεων φτάνει το 41% φέτος από 63% κατά την προηγούμενα έρευνα.
Οι προσδοκίες των επιχειρηματιών για τις δικές τους επιχειρήσεις είναι επίσης λιγότερο αισιόδοξες από πέρυσι. Το 69% βλέπει αύξηση εσόδων από 81% πέρυσι, το 59% κερδοφορία από 74% πέρυσι, ποσοστό 59% επίσης βλέπει αύξηση εξαγωγών, έναντι 64% το 2021, 47% -από 59% πέρυσι- αναμένει ενίσχυση της απασχόλησης, ενώ για πρώτη φορά, είναι αυξημένο το ποσοστό όσων βλέπουν αυξήσεις μισθών.
Οι στρατηγικές ανάπτυξης των επιχειρήσεων τους επόμενους 12 μήνες έχουν ως πρώτη προτεραιότητα τον ψηφιακό μετασχηματισμό τους. Βελτιστοποίηση των εσωτερικών και λειτουργικών διαδικασιών και ψηφιακός μετασχηματισμός βρίσκονται στην πρώτη θέση των στρατηγικών, με ποσοστό πρόθεσης που ξεπερνά το 85%. Ακολουθούν, η προσπάθεια μείωσης του κόστους (82% από 77% πέρυσι), η επικέντρωση στη βελτίωση της αποτελεσματικότητας του προσωπικού πωλήσεων (70% από 71%), η ανάπτυξη της δραστηριότητας σε αγορές στο εσωτερικό (69% από 74%), η επικέντρωση σε θέματα χρηματοδότησης (64% από 57%), η επένδυση σε εξειδικευμένο προσωπικό και η ανάπτυξη – προσέλκυση ταλέντου (61% από 60%).Ακολουθούν: η αξιοποίηση του ανταπτυξιακού νόμου, το λανσάρισμα νέου προϊόντος – υπηρεσίας, η αξιοποίηση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης, η ανάπτυξη δραστηριοτήτων στο εξωτερικό, η μεγέθυνση μέσω εξαγορών και στρατηγικών συμμαχιών, η απόκτηση άλλης εταιρείας ή νέες στρατηγικές συμμαχίες, σημαντικές αλλαγές στην διοικητική ομάδα και τέλος, πώληση της επιχείρησης – δραστηριότητας.
Τα εμπόδια για επενδύσεις και η αύξηση του κόστους
Ως πιθανά εμπόδια στην ανάπτυξη των επιχειρήσεων προβάλλoυν: Στην πρώτη θέση, η άνοδος των τιμών, ο πληθωρισμός και η μείωση της αγοραστικής δύναμης των καταναλωτών και ακολουθούν: η αύξηση του λειτουργικού κόστους των επιχειρήσεων, η αβεβαιότητα του οικονομικού περιβάλλοντος, η μειωμένη ζήτηση, οι κίνδυνοι στην εφοδιαστική αλυσίδα, η υψηλή φορολογία – αβεβαιότητα φορολογικού καθεστώτος, γεωπολιτικοί κίνδυνοι, η αύξηση των επιτοκίων, η δυσκολία στην εύρεση του κατάλληλου προσωπικού, η αβεβαιότητα για την εξέλιξη της πανδημίας, εμπορικοί πόλεμοι, περιορισμοί σε θέματα χρηματοδότησης, οι διαδικασίες, το κανονιστικό πλαίσιο και η γραφειοκρατία, οι κυβερνοεπιθέσεις, η ταχύτητα των τεχνολογικών αλλαγών, η ανεπαρκής υποδομή και τέλος, το δυσμενές περιβάλλον για Έρευνα & Ανάπτυξη.
Στη δύσκολη τρέχουσα περίοδο, ποσοστό 76% των επιχειρήσεων δηλώνει ότι αυξάνει τις τιμές των προϊόντων/υπηρεσιών σε ευθεία γραμμή με την αύξηση του κόστους τους, το 13% λέει ότι θα προχωρήσει σε ακόμη μεγαλύτερες αυξήσεις, ενώ ποσοστό 11% των επιχειρήσεων θα αυξήσει λιγότερο της αύξησης του κόστους τους.
Τη μεγαλύτερη αύξηση του κόστους την περιμένουν από την ενέργεια και τις υπηρεσίες κοινής ωφέλειας, και αμέσως μετά από τις πρώτες ύλες, τα έξοδα μεταφοράς, τον εξοπλισμό, μισθούς και αποζημιώσεις υπαλλήλων και τέλος, από το τραπεζικό κόστος.
Σημειώνεται ότι μειωμένη σε σχέση με πέρυσι είναι η πρόθεση των επιχειρήσεων για επένδυση σε πρωτοβουλίες ESG. Το 23% των επιχειρήσεων θεωρεί πολύ πιθανή μια κυβερνοεπίθεση, με το 78% των επιχειρήσεων να διαθέτει στρατηγική κυβερνοασφάλειας. Γενικά, πάντως, οι εκτιμήσεις για την πραγματοποίηση επενδύσεων το 2023, είναι μειωμένες σε σχέση με πέρυσι.
Το Ταμείο Ανάκαμψης
Οι επιχειρήσεις εκτιμούν σε ποσοστό 62% (από 71% το 2021) ότι η επίδραση του Ταμείου Ανάκαμψης θα είναι θετική στην ελληνική οικονομία. Ωστόσο, περίπου οι μισές από αυτές (33% από 41% πέρυσι) θεωρούν ότι θα υπάρξει θετική επίδραση και στις ίδιες. Από τα επενδυτικά σχέδια των επιχειρήσεων για το Ταμείο Ανάκαμψης, έτοιμα προς υποβολή είναι το 58% (από 52% πέρυσι), στο στάδιο προετοιμασίας βρίσκεται το 14% όπως και πέρυσι, ενώ σε στάδιο αρχικής σκέψης και αξιολόγησης βρίσκεται το 58% των επενδυτικών σχεδίων (52% πέρυσι).
Αναφορικά με τους πυλώνες του Ταμείου Ανάκαμψης, οι επιχειρήσεις δηλώνουν ως πολύ πιθανή την επένδυση για ψηφιακή μετάβαση (48%) και ακολουθούν ιδιωτικές επενδύσεις και μετασχηματισμός της οικονομίας (35%), πράσινη μετάβαση (33%) και απασχόληση – δεξιότητες – κοινωνική συνοχή (31%).
