Η ψηφιοποίηση όλων των φυσικών αρχείων και εγγράφων που αφορούν τις απαλλοτριώσεις δημόσιων έργων του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, όπως και απαλλοτριώσεις επιλεγμένων Δήμων και περιφερειών και λοιπών φορέων της χώρας και τη μεταφορά των ψηφιακών δεδομένων στα σχετικά πληροφοριακά συστήματα φαίνεται να αποτελεί μία από τις προτεραιότητες της κυβέρνησης στο πλαίσιο του ψηφιακού μετασχηματισμού του κράτους, ώστε να αντιμετωπιστούν μεγάλα προβλήματα και καθυστερήσεις στον τομέα απαλλοτριώσεων - αξιώσεων. Προς την κατεύθυνση αυτή θα συνδράμει και το Ταμείο Ανάκαμψης μέσω χρηματοδοτικής συμβολής της δράσης «Σχεδιασμός, Υλοποίηση και θέση σε λειτουργία : Ολοκληρωμένου Γεωγραφικού Πληροφοριακού Συστήματος Ενιαίου ψηφιακού Χάρτη Απαλλοτριώσεων και Διεκδικήσεων της χώρας (e-apallotriosis)», η οποία μόλις πρόσφατα μπήκε επισήμως στο πλαίσιο του RRF, μετά από σχετική απόφαση του αναπληρωτή ΥΠΟΙΚ, Θ. Σκυλακάκη.
Το έργο αφορά πλήθος υπηρεσιών του δημοσίου τομέα που σχετίζονται με τις διαδικασίες των απαλλοτριώσεων. Με δεδομένη τη στρατηγική σημασία της εξωστρέφειας του συστήματος, το έργο αφορά το σύνολο των πολιτών που εμπλέκονται στις αντίστοιχες διαδικασίες και των επιχειρήσεων που εκπονούν αντίστοιχες μελέτες, ενώ θα βοηθήσει τις αρμόδιες αρχές στην επιτάχυνση διεργασιών με στόχο την προώθηση έργων και επενδύσεων δισεκατομμυρίων ευρώ αθροιστικά.
Πόροι 20,225 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης
Η δράση επίσης περιλαμβάνει και την προμήθεια όλων των απαραίτητων υποδομών λογισμικού. Το πληροφοριακό σύστημα και τα δεδομένα του έργου θα εδράζονται στο G-Cloud. Μέσω της δράσης αυτής, θα πραγματοποιηθεί η ψηφιοποίηση, η λεπτομερής καταγραφή και η γεωχωρική αρχειοθέτηση έως και 17.000.000 κυρίως σελίδων (A0, A1, A3) για την ενίσχυση της επάρκειας του Ενιαίου Ψηφιακού Χάρτη. Το έργο ανήκει στον πυλώνα ψηφιακής μετάβασης, στον άξονα ψηφιακού μετασχηματισμού του κράτους (σχεδόν 600 εκατ. ευρώ συνολικά στο ΤΑ), στην δράση Ψηφιοποίηση των αρχείων απαλλοτριώσεων με φορέα υλοποίησης το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών. Ο προϋπολογισμός ξεπερνά τα 25 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων πόροι 20,225 εκατ. ευρώ θα προέλθουν από το Ταμείο Ανάκαμψης, με ορίζοντα ολοκλήρωσης το τέλος του 2025, με ενδιάμεσα στάδια στο Q4 2023 για το 30% του έργου και στο τέλος 2024 για το 50%.
Ποιο είναι το αντικείμενο
Όπως αναφέρθηκε, η δράση αφορά την ψηφιοποίηση όλων των φυσικών αρχείων/εγγράφων που αφορούν τις απαλλοτριώσεις του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, όπως και επιλεγμένων Δήμων και περιφερειών και λοιπών φορέων της Χώρας και τη μεταφορά των ψηφιακών δεδομένων στα σχετικά πληροφοριακά συστήματα. Περιλαμβάνει την προμήθεια όλων των απαραίτητων υποδομών λογισμικού. Το πληροφοριακό σύστημα και τα δεδομένα του έργου θα εδράζονται στο G-Cloud.
Περιλαμβάνει τη δημιουργία ενός σύγχρονου και ολοκληρωμένου Συστήματος Γεωγραφικών Πληροφοριών του Ενοποιημένου Ψηφιακού Χάρτη Απαλλοτριώσεων και Αξιώσεων της χώρας με χαρτογραφικό υπόβαθρο, σε επιλεγμένες περιοχές μελέτης, οι οποίες θα χρησιμοποιηθούν, και για την καταγραφή έργων και απαλλοτριώσεων του νέου μητρώου απαλλοτριώσεων και αξιώσεων της χώρας.
Η επιτάχυνση έργων και επενδύσεων
Οι πληροφορίες αυτές θα οδηγήσουν στον ορθό σχεδιασμό της κεντρικής κυβέρνησης, στην επιτάχυνση της ανάπτυξης έργων και επενδύσεων, στον καθορισμό των διοικητικών τελών και στον προσδιορισμό πληροφοριών σχετικά με τυχόν απαλλοτριώσεις και στη διαφάνεια και αντικειμενικότητα της Διοίκησης όσον αφορά την επικοινωνία και τη συνεργασία με τους πολίτες, τους επαγγελματίες, τις επιχειρήσεις και τις συναφείς Δημόσιες Υπηρεσίες. Το ΣΓΠ (GIS) και ο ενιαίος Ψηφιακός Χάρτης Απαλλοτριώσεων θα επιτύχουν τη συνολική καταγραφή και συνεχή παρακολούθηση ανά στάδιο της διαδικασίας απαλλοτρίωσης, την κατάσταση του κάθε ακινήτου την καταγραφή των συνολικών απαλλοτριώσεων ανά είδος και ανά ίδρυμα, την επεξεργασία και διαχείριση των δεδομένων από εξουσιοδοτημένους χρήστες, την παροχή συγκεντρωτικών αποτελεσμάτων αλλά και ειδικών δεδομένων που απαιτούνται από τη διαχείριση κάθε υψηλότερου επιπέδου.
Στο σύστημα θα καταγραφούν και θα διαχειρίζονται οι Απαλλοτριώσεις Δημοσίων Έργων καθώς και οι Απαλλοτριώσεις Δημόσιων Χώρων - δρόμων σε όλη τη χώρα και σε όλους τους φορείς. Στελέχη της Κεντρικής Κυβέρνησης και τα Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου (ΕΣΠΑ) καθώς και Εποπτευόμενα Νομικά Πρόσωπα (Νομικά Πρόσωπα) θα καταγράφονται, θα εγγράφονται. Επιλεγμένοι Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Τοπικές Αρχές Α' και Β' Βαθμού) με σημαντικές απαλλοτριώσεις Δημόσιων Χώρων - δρόμων θα καταγραφούν και λοιποί ενδιαφερόμενοι θα έχουν τη δυνατότητα εγγραφής στο σύστημα. Μέσω του έργου αυτού προτείνεται η ολοκληρωμένη γεωχωρική και αναλυτική καταγραφή σε κεντρικό, περιφερειακό/τοπικό επίπεδο των χώρων και ακινήτων που έχουν ή πρόκειται να απαλλοτριωθούν για έργα υποδομής και για έργα κοινόχρηστων χώρων και οδών οικισμών.
Το φυσικό αρχείο απαλλοτριώσεων έργων και απαλλοτριώσεων του Δημοσίου, δημόσιων χώρων και δρόμων αποτελείται από εκατομμύρια σελίδες (μεγέθους Α4 - Α3) και εκατομμύρια σχέδια (μεγέθους έως Α0), ταξινομημένα σε φακέλους και φακέλους σχεδιασμού που ομαδοποιούνται από το Έργο ή νομό ή νομό ή το Υπουργείο, ή τη Δημόσια Επιχείρηση και Οργανισμό που φυλάσσονται σε διάφορους αποθηκευτικούς χώρους που συχνά ενέχουν κινδύνους απώλειας ή βλάβης σημαντικών εγγράφων.
Σύμφωνα με το Τεχνικό Δελτίο, προτείνεται η προετοιμασία τεκμηριωμένης καταγραφής ολόκληρου του αρχείου, ο καθορισμός των κατάλληλων προδιαγραφών για την ολοκλήρωση της ψηφιοποίησης και της μετατροπής από φυσικό σε ψηφιακό, με υπηρεσίες σάρωσης σε κατάλληλους σαρωτές (τροφοδότης / επίπεδος) και τη γεωχωρική του απεικόνιση στις Πληροφορίες Γεωγραφικού Συστήματος (GIS), εξασφαλίζοντας αφενός τη διάσωση του file και αφετέρου διευκολύνοντας την έρευνά του, ανάκτησης και διαχείρισης στο σύνολό της. Μέσω της δράσης αυτής, θα πραγματοποιηθεί η ψηφιοποίηση, η λεπτομερής καταγραφή και η γεωχωρική αρχειοθέτηση έως και 17.000.000 κυρίως σελίδων A0, A1, A3 για την ενίσχυση της επάρκειας του Ενιαίου Ψηφιακού Χάρτη. Όσον αφορά το πληροφοριακό σύστημα, θα αναδείξει και θα προδιαγράψει το σύνολο των λειτουργικών και τεχνολογικών παραμέτρων για τη διαχείριση και παρακολούθηση της διαδικασίας των απαλλοτριώσεων που αφορούν Δημόσια Έργα και έργα απόκτησης εκτάσεων για δημιουργία κοινοχρήστων χώρων και οδών οικισμών.
Οι απαλλοτριώσεις εξπρές
Να σημειωθεί πάντως ότι η υπαγωγή έργων που χαρακτηρίζονται γενικότερης σημασίας για την οικονομία, στο άρθρο 7Α του Κώδικα Αναγκαστικών Απαλλοτριώσεων προκειμένου να προχωρήσουν με μεγαλύτερη ταχύτητα, είναι ένα από τα θέματα που συχνά απασχολούν ατζέντα του υπουργικού συμβουλίου, βάσει σχετικών εισηγήσεων του αρμόδιου υπουργού Υποδομών και Μεταφορών, Κ. Καραμανλή. Η εν λόγω διαδικασία εξπρές επιλέγεται προκειμένου να ξεπεραστεί το πρόβλημα των γραφειοκρατικών αλλά και δικαστικών δυσλειτουργιών. Υπάρχουν «διαδικασίες που κρατούν μέχρι και 18 μήνες, με αποτέλεσμα να κινδυνεύουν να χαθούν οι πιστώσεις από ευρωπαϊκές χρηματοδοτήσεις» είχε δηλώσει παλιότερα ο υπουργός αναφερόμενος στα προβλήματα που υπάρχουν και τους χρόνους που απαιτούνται όταν ακολουθείται η κλασική διαδικασία μιας απαλλοτρίωσης. Σε τέτοιο καθεστώς έχει μπει πλήθος έργων, όχι μόνο κλασσικά οδικά, αλλά και από άλλους τομείς υποδομών.
