Ο πληθωρισμός στην Ελλάδα πέρασε το σημείο καμπής και αναμένεται να αποκλιμακωθεί στο 3% στα τέλη του 2023, από περίπου 8% στα τέλη του 2022, με
πιθανότητα ακόμη ταχύτερης υποχώρησης, αν συνεχιστεί η βελτίωση στις διεθνείς αγορές ενέργειας και πρώτων υλών, τονίζει η Εθνική Τράπεζα.
Η ΕΤΕ τονίζει πως ο πληθωρισμός, βάσει του εγχώριου ΔΤΚ, στην Ελλάδα επιβραδύνθηκε στο 9,1% τον Οκτώβριο, από 12,0% τον Σεπτέμβριο, και αναμένεται να υποχωρήσει περαιτέρω το Νοέμβριο (όπως δείχνουν και οι πρώτες εκτιμήσεις για τον εναρμονισμένο πληθωρισμό στην ευρωζώνη), αντιδρώντας στη διαφαινόμενη κάμψη των τιμών της ενέργειας και άλλων πρώτων υλών, από τα υψηλά που σημειώθηκαν τους προηγούμενους μήνες.
- ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Πληθωρισμός: Βραδύτερη άνοδος 9% στην Ελλάδα τον Νοέμβριο λόγω ενέργειας – Πατάνε γκάζι οι τιμές σε τρόφιμα και βιομηχανία
Ο ελληνικός πληθωρισμός κινήθηκε τόσο τον Οκτώβριο όσο και το Νοέμβριο χαμηλότερα από το μέσο όρο της ευρωζώνης για πρώτη φορά από τον Δεκέμβριο του 2021, καταγράφοντας σημαντική μείωση και σε μηνιαία βάση, και παρέχοντας πρώιμες ενδείξεις ότι έχουμε διέλθει πλέον το σημείο κορύφωσης της πληθωριστικής κρίσης στην ελληνική οικονομία.
Σύμφωνα με την ΕΤΕ, η επιβράδυνση του πληθωρισμού στην Ελλάδα αντανακλά κυρίως την υποχώρηση των τιμών φυσικού αερίου, με τις πρόσφατες προβλέψεις των αγορών ενέργειας να αφήνουν περιθώρια συγκρατημένης αισιοδοξίας αναφορικά με την αποφυγή των πιο δυσμενών ενεργειακών σεναρίων για το χειμώνα, αλλά και για περαιτέρω αποκλιμάκωση των τιμών ενέργειας το 2023.
«Η ελληνική οικονομία είναι περισσότερο ευάλωτη στις διεθνείς πληθωριστικές πιέσεις, κυρίως λόγω της μεγαλύτερης εξάρτησής της από εισαγωγές ενεργειακών αλλά και μη ενεργειακών αγαθών που βρέθηκαν στο επίκεντρο της τρέχουσας κρίσης. Επίσης, λόγω του μικρού σχετικά μεγέθους αγοράς και της περιορισμένης χρήσης μακροχρόνιων συμβολαίων, καθώς και χρηματοοικονομικών μέσων αντιστάθμισης των διακυμάνσεων των τιμών των παραγωγικών εισροών από τις επιχειρήσεις, οι εισαγόμενες πιέσεις ήταν πιο έντονες σε σύγκριση με την ευρωζώνη» τονίζει.
Ωστόσο, διαπιστώνεται ότι ορισμένοι από τους παράγοντες που επιτάχυναν την ανοδική πορεία του πληθωρισμού αρχίζουν να εμφανίζουν σημάδια αποκλιμάκωσης και αναμένεται να διευκολύνουν την επιβράδυνσή του.
Συγκεκριμένα, οι διεθνείς τιμές φυσικού αερίου μειώθηκαν σημαντικά την περίοδο Σεπτεμβρίου-Οκτωβρίου από το ιστορικό υψηλό του Αυγούστου (οι τιμές του ολλανδικού TTF υποχώρησαν κατά 42%, στα 135 €/MWh κατά μέσο όρο το Σεπτέμβριο-Οκτώβριο, σε σύγκριση με τη μέση τιμή των 235 €/MWh τον Αύγουστο), οδηγώντας – με χρονική υστέρηση – χαμηλότερα και τις εγχώριες λιανικές τιμές φυσικού αερίου.
Επιπλέον, οι αυξημένες κρατικές επιδοτήσεις και οι εκπτώσεις των προμηθευτών σε πελάτες τον Οκτώβριο μείωσαν περαιτέρω τη λιανική τιμή του φυσικού αερίου, με τη συνεισφορά του στον πληθωρισμό του Οκτωβρίου να εκτιμάται στις 0,6 ποσοστιαίες μονάδες, από 2,5 ποσοστιαίες μονάδες το Σεπτέμβριο. Η εν λόγω μείωση, σε συνδυασμό με ακόμη μεγαλύτερες κρατικές επιδοτήσεις στα τιμολόγια ηλεκτρισμού των νοικοκυριών, συνέβαλαν σε νέα αποκλιμάκωση του ετήσιου ρυθμού αύξησης των λιανικών τιμών της ηλεκτρικής ενέργειας στο 7,4% ετησίως τον Οκτώβριο, έναντι 46% στην Ευρωζώνη και μέσου όρου 9μήνου στην Ελλάδα 63% ετησίως (προσθέτοντας μόνο 0,3 ποσοστιαίες μονάδες στον πληθωρισμό Οκτωβρίου, από 2,5 ποσοστιαίες μονάδες στο 9μηνο). Οι ανωτέρω τάσεις συνεχίζονται και το Νοέμβριο.
Όσον αφορά την πορεία των ενεργειακών τιμών το 2023, οι προσδοκίες της αγοράς για τις τιμές φυσικού αερίου στην Ευρώπη υποχώρησαν από το ιστορικό υψηλό του Αυγούστου. Το Νοέμβριο, η προβλεπόμενη τιμή του φυσικού αερίου για το επόμενο έτος, με βάση τα ολλανδικά συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης TTF που αποτελούν την τιμή αναφοράς για την Ευρώπη, διαμορφώθηκε σε 125 €/MWh κατά μέσο όρο για το 2023 (σε παρόμοιο επίπεδο με τον εκτιμώμενο μέσο όρο του 2022, συγκριτικά με ετήσια αύξηση 160% που σημείωσαν το 2022 σε σχέση με το 2021).
Άλλες συνιστώσες του πληθωρισμού εμφανίζουν επίμονες ανοδικές τάσεις. Οι τιμές των τροφίμων και των μη αλκοολούχων ποτών παρέμειναν σε έντονα ανοδική τροχιά, αυξανόμενες κατά 14,8% ετησίως τον Οκτώβριο (10,6% στο 9μηνο), έχοντας τη μεγαλύτερη πληθωριστική επίδραση μεταξύ όλων των μη-ενεργειακών κατηγοριών του ελληνικού ΔΤΚ (+3,2 ποσοστιαίες μονάδες τον Οκτώβριο), δεδομένης της σημαντικής στάθμισής τους στο καλάθι του καταναλωτή (20% περίπου).
Ωστόσο, υπάρχουν κάποια ευδιάκριτα σημάδια χαλάρωσης των πιέσεων διεθνώς σε βασικές κατηγορίες εμπορεύσιμων τροφίμων, καθώς και εισροών στην αγροτική παραγωγή, από την κορύφωσή τους που ακολούθησε τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, αν και παραμένουν σε επίπεδο σημαντικά υψηλότερο από το μέσο όρο του 2021.
Η εν λόγω βελτίωση αναμένεται να αρχίσει να αντανακλάται, με κάποια χρονική υστέρηση, στον εγχώριο πληθωρισμό τροφίμων από τα τέλη του 2ου τριμήνου του 2023 και μετά.
Συγκεκριμένα, εκτιμούμε ότι ο πληθωρισμός στα τρόφιμα θα υποχωρήσει σε περίπου 6% ετησίως, κατά μέσο όρο, το 2023 και στο 1,7% τον Δεκέμβριο του ίδιου έτους, από 14,8% τον Οκτώβριο του 2022. Αντίστοιχα, ο αντίκτυπος της συγκεκριμένης κατηγορίας στον πληθωρισμό αναμένεται να μειωθεί κατά μέσο όρο σε 1,5 ποσοστιαίες μονάδες το 2023 (0,4 στο τέλος του 2023), από 2,3 ποσοστιαίες μονάδες που εκτιμάται για το 2022.
