Σε επίπεδο αυξήσεων των επιτοκίων καταθέσεων θα γίνουν οι επόμενες κινήσεις των τραπεζών, μετά το σχέδιο στήριξης των ευάλωτων δανειοληπτών απέναντι στην αύξηση των επιτοκίων που συμφώνησαν οι CEOs των τεσσάρων συστημικών τραπεζών με τον Υπουργό Οικονομικών, Χρήστο Σταϊκούρα.
Σύμφωνα με πληροφορίες του insider.gr, την Δευτέρα 19 Δεκεμβρίου η Alpha Bank πρόκειται να λανσάρει την διάθεση ενός νέου προϊόντος προθεσμιακής κατάθεσης με διάρκεια 24 μηνών και επιτόκιο που θα φτάνει στο 1,80%. Το επιτόκιο αυτό αφορά σε ποσά άνω των 100.000 ευρώ.
Όπως αναφέρουν τραπεζικές πηγές, οι αυξήσεις των επιτοκίων στις προθεσμιακές καταθέσεις θα συμβαδίσουν με αύξηση της διάρκειας των καταθέσεων. Αυτή τη στιγμή υπολογίζεται ότι από τα 185 δισ. ευρώ των καταθέσεων, ποσοστό της τάξεως του 18% αντιστοιχεί σε προθεσμιακές καταθέσεις. Το ποσοστό αυτό αναμένεται να αυξηθεί στο 30% - 40% το 2023, δηλαδή από τα περίπου 33,5 δισ. ευρώ προθεσμιακών καταθέσεων σήμερα, οι καταθέσεις προθεσμίας θα ενισχυθούν στα 55,5 – 74 δισ. ευρώ του χρόνου.
Όπως αναφέρουν οι ίδιες πηγές, οι τράπεζες θα προχωρήσουν σε αυξήσεις στα επιτόκια των προθεσμιακών καταθέσεων και κατά περίπτωση, αξιολογώντας και την σχέση που έχει ο καταθέτης με την τράπεζα. Όσο ευρύτερη η πελατειακή σχέση, τόσο υψηλότερο επιτόκιο θα μπορεί να λαμβάνει ο πελάτης στην κατάθεσή του. Και πρέπει να γίνει κατανοητό στους καταθέτες ότι το ταμιευτήριο δεν μπορεί να λειτουργήσει ως αποταμίευση – συμπλήρωμα σύνταξης για τα γεράματα. Οι καταθέτες πρέπει να στραφούν σε μεγαλύτερης διάρκειας τοποθετήσεις που μπορούν να τους προσφέρουν υψηλότερα επιτόκια.
Η στήριξη στους ενήμερους ευάλωτους δανειολήπτες
Συμπίπτοντας με την νέα αύξηση επιτοκίων της ΕΚΤ κατά μισή ποσοστιαία μονάδα, χθες οι τράπεζες ανακοίνωσαν τις παραμέτρους του σχεδίου επιδότησης των ευάλωτων δανειοληπτών που είναι και ενήμεροι. Επιβεβαιώνοντας πλήρως το ρεπορτάζ του insider.gr, με κοινή τους ανακοίνωση, Alpha Bank, Εθνική Τράπεζα, Eurobank και Τράπεζα Πειραιώς δήλωσαν ότι εντάσσουν το μέτρο στις δράσεις εταιρικής κοινωνικής ευθύνης και αναλαμβάνουν πλήρως το κόστος της επιδότησης για το σύνολο των υφιστάμενων σήμερα δανείων ευάλωτων δανειοληπτών, ανεξαρτήτως της τράπεζας προέλευσης του δανείου, συστημικής ή μη, είτε αυτό παραμένει σε τραπεζικό ισολογισμό είτε έχει μεταβιβαστεί σε τρίτους. Με βάση τις παραπάνω παραμέτρους, εκτιμάται ότι είναι επιλέξιμοι για επιδότηση τουλάχιστον 30.000 ευάλωτοι δανειολήπτες, για δάνεια ύψους τουλάχιστον 2 δισ. ευρώ.
Το σχήμα της επιδότησης, το οποίο κινείται στα στενά εποπτικά περιθώρια που θέτει στις τράπεζες ο SSM, θα καλύπτει το 50% της αύξησης της μηνιαίας δόσης στεγαστικών δανείων ή και δανείων μικρών επιχειρήσεων, που εξασφαλίζονται με εμπράγματη ασφάλεια στην πρώτη κατοικία. Το 50% της αύξησης του επιτοκίου που θα επιδοτούν οι τράπεζες θα υπολογίζεται με ημερομηνία αύξησης την 30ή Ιουνίου2022. Η διάρκεια της επιδότησης θα είναι 12 μήνες.
Η επιδότηση θα απευθύνεται σε δανειολήπτες που πληρούν τα κριτήρια του ευάλωτου και έχουν οφειλές ενήμερες, δηλαδή δάνεια σε καθυστέρηση μέχρι 90 ημέρες. Σημείο αναφοράς για το ενήμερο ή μη του δανείου θα είναι η ημερομηνία υποβολής του αιτήματος από τον δανειολήπτη στην ηλεκτρονική πλατφόρμα που θα ανοίξει η Ειδική Γραμματεία Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους (ΕΓΔΙΧ). Η προθεσμία υποβολής αιτήσεων θα οριστεί και θα ανακοινωθεί, με τις πληροφορίες του insider.gr να αναφέρουν ότι θα είναι τρίμηνη. Η επιδότηση θα διακόπτεται εάν ο οφειλέτης καταστεί υπερήμερος στην εξυπηρέτηση της δόσης του για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των 30 ημερών.
Για την καταβολή της επιδότησης θα δημιουργηθεί ένα ταμείο - εταιρικής κοινωνικής ευθύνης, όπως το ονομάζουν οι τράπεζες – στο οποίο οι τέσσερις συστημικές τράπεζες θα κατατεθούν ισόποσες εισφορές. Το ταμείο θα διαχειρίζεται η ΕΓΔΙΧ. Όπως έγραψε το insider.gr, οι τράπεζες έχουν δεσμευτεί ότι αν το ποσό που καταβάλουν αναλωθεί πριν καλυφθούν οι ανάγκες των δικαιούχων, θα καλύπτουν και το επιπλέον ποσό.
Αυξήσεις στα επιτόκια καταθέσεων
Εν τω μεταξύ, οι τράπεζες θα προχωρήσουν και σε περαιτέρω αυξήσεις των επιτοκίων καταθέσεων. Ωστόσο, η κίνηση αυτή δεν μπορεί να λάβει οριζόντια μορφή από τις τράπεζες, καθώς η καθεμία θα αξιολογεί την αναθεώρηση των επιτοκίων αναλόγως της στρατηγικής της και των αναγκών της σε ρευστότητα.
Ήδη οι τράπεζες έχουν εκκινήσει την διαδικασία κάλυψης της απόκλισης που καταγράφηκε το τελευταίο δίμηνο μεταξύ επιτοκίων καταθέσεων ελληνικών και μέσου όρου επιτοκίων καταθέσεων τραπεζών της ευρωζώνης. Η απόκλιση αυτή ήταν απόρροια της μεγαλύτερης ταχύτητας προσαρμογής των ευρωπαϊκών τραπεζών από τα αρνητικά επιτόκια των προηγούμενων ετών.
Σημειώνεται ότι τα προηγούμενα χρόνια που τα επιτόκια ήταν αρνητικά και οι τράπεζες στην ΕΕ έδιναν αρνητικά επιτόκια στους καταθέτες τους (ο μέσος όρος επιτοκίων στις προθεσμιακές καταθέσεις της ζώνης του ευρώ ήταν σε αρνητικά επίπεδα, κυμαινόμενος γύρω στις -30 μ.β.), οι ελληνικές τράπεζες διατήρησαν τα επιτόκια καταθέσεων σε θετικό έδαφος. Και αυτό, υπολογίζεται ότι απέφερε επιτοκιακό όφελος για τις ελληνικές επιχειρήσεις που προσεγγίζει ή υπερβαίνει τα 300 εκατ. ευρώ.
Στην παρούσα φάση, με τις μικρές αυξήσεις επιτοκίων στις προθεσμιακές καταθέσεις, καταθέσεις διάρκειας ίσης ή μεγαλύτερης των 12 μηνών έχουν ετήσιες αποδόσεις, ανάλογα με την τράπεζα και ανάλογα με το ποσό, που φτάνουν ή υπερβαίνουν το 0,80%.