Στον «εκλογικό κύκλο» που θα πραγματοποιηθεί σε λίγους μόλις μήνες από τώρα «εμπλέκονται», υπό μία έννοια, ήδη μεγάλες εμβληματικές αποκρατικοποιήσεις όπως η νέα 25ετής σύμβαση παραχώρησης της Αττικής Οδού, το ενδεχόμενο ενός IPO της τάξεως του 30% για το Διεθνές Αεροδρόμιο Αθηνών (ΔΑΑ) αλλά και διαγωνιστικές διαδικασίες σε διάφορα μέτωπα, από ακίνητα και μαρίνες έως λιμάνια ή ενέργεια.
Με το «σύνθημα» για τις νέες εκλογικές αναμετρήσεις να έχει επί της ουσίας δοθεί ήδη από το Μαξίμου, στο Ταμείο Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου (ΤΑΙΠΕΔ) συνεχίζουν κανονικά, όπως με έμφαση δηλώνει η διοίκηση του fund, τη δουλειά τους και το πρόγραμμα που είναι σε εξέλιξη, δίχως να σταματούν τις διαδικασίες εν όψει της «διπλής κάλπης». Ωστόσο, όπως λέγεται στην αγορά, δεδομένου πως είναι προφανές ότι οι διαγωνισμοί, σε οποιαδήποτε στάδιο κι αν βρίσκονται (ακόμα και εν αναμονή «κλεισίματος» συναλλαγής), βρίσκονται σε αλληλεπίδραση με υπουργεία, φορείς, υπηρεσίες και… απρόοπτα, απαιτείται η ταυτόχρονη και παράλληλη προώθηση διεργασιών από όλους τους εμπλεκόμενους, η διευθέτηση εκκρεμοτήτων και η επίλυση προβλημάτων τα οποία, όπως έχουν σημειώσει στελέχη του Ταμείου αλλά και της αγοράς, εμφανίζονται συνεχώς. Άλλωστε, δεν έχουν λείψει στο παρελθόν παραδείγματα όπου σημαντικές διεργασίες σταμάτησαν λόγω μιας επικείμενης εκλογικής αναμέτρησης.
Σε κάθε περίπτωση πάντως, η διοίκηση του ΤΑΙΠΕΔ εμφανίζεται έτοιμη να «κάνει τη δουλειά» της και να προωθήσει τις διαγωνιστικές διαδικασίες σε όλα τα μέτωπα, οι οποίες, όπως πρόσφατα ανέδειξε το insider.gr, είναι αρκετές και σημαντικές. Οι εκτιμήσεις των ανθρώπων του Ταμείου, όπως και της αγοράς γενικότερα, είναι ότι αντίστοιχη θέληση πηγάζει και από την κυβέρνηση που φέρεται να επιθυμεί να προχωρήσουν διεργασίες σε μεγαλύτερα ή μικρότερα assets. Πλην όμως, πρέπει να ακολουθήσουν τους ρυθμούς και οι εμπλεκόμενου φορείς, ενώ είναι σαφές ότι την πορεία διαγωνισμών αξιοποίησης της περιουσίας του δημοσίου θα επηρεάσει το ευρύτερο οικονομικό και γεωπολιτικό κλίμα.
Ο στόχος Μαΐου – Ιουνίου 2023
Τα κορυφαία assets που έχει «βγάλει» προς αξιοποίηση βέβαια το ΤΑΙΠΕΔ θεωρούνται η νέα 25ετής σύμβαση παραχώρησης της Αττικής Οδού και το IPO του ΔΑΑ στο Χρηματιστήριο. Για τα δύο αυτά «φιλέτα», υπό κανονικές και καλές συνθήκες, και εφόσον δεν προκύψουν απρόοπτα ή καθυστερήσεις, το ΤΑΙΠΕΔ προσδοκά να έχει εξελίξεις στο τέλος εξαμήνου ή προς τον Μάιο, καθώς παλιότερες προσδοκίες για το «ορόσημο» του Απριλίου (ή και του Μάρτη) μάλλον δεν είναι εφικτό να επαληθευθούν λόγω χρόνου και διεργασιών που απαιτούνται. Ωστόσο, το timing θα φανεί στους προσεχείς μήνες. Άλλωστε, απαιτούνται πλήθος διαδικασιών με το ΤΑΙΠΕΔ να επιχειρεί να κάνει τη δουλειά του, αλλά να χρειάζεται χρόνος τόσο για τους επενδυτές όσο και για τις αρμόδιες υπηρεσίες ώστε να «δίνουν πράσινο φως» για κάθε διαγωνιστικό «βήμα».
Αττική Οδός: Δίνουν τα σχόλια οι επενδυτές εντός 10ημέρου
Για παράδειγμα, όσον αφορά στο «φιλέτο» της Αττικής Οδού, ήδη η διαδικασία έχει παρουσιάσει μια μικρή καθυστέρηση λίγων μηνών ώστε να συνταχθούν τα αρχικά τεύχη της σύμβασης (τεράστιος όγκος δεδομένων) αλλά κυρίως για να βγει ο «χρησμός» για την τιμολογιακή πολιτική (το υπ. Υποδομών & Μεταφορών αποφάσισε πέρυσι τελικά για διόδια στα 2,5 ευρώ μελλοντικά) ώστε να δοθεί στους 8 ομίλους το πρώτο draft. Εδώ και μερικές εβδομάδες οι υποψήφιοι έχουν το σχέδιο της σύμβασης παραχώρησης (έχει αναρτηθεί στο data room). Σύμφωνα με πληροφορίες, εντός των επόμενων 10 ημερών στο Ταμείο αναμένουν τα αρχικά σχόλια των επενδυτών επί των συμβάσεων. Αναλόγως του όγκου των σχολίων και των ερωτήσεων – διευκρινήσεων ή και γενικά των ζητημάτων που θα θέσουν οι κοινοπραξίες, θα χρειαστεί ανάλογο χρονικό διάστημα για επεξεργασία από πλευράς Ταμείου ώστε να δώσει απαντήσεις, χρόνος για τη σύνταξη των τελικών κειμένων και βέβαια νέο «χτένισμα» της σύμβασης από το υπουργείο. Κατά συνέπεια, απαιτείται τόσο το Ταμείο όσο όμως και οι υπηρεσίες κάθε αρμόδιου φορέα να επισπεύσουν διαδικασίες και να έχουν τον ίδιο… χρονικό στόχο. Για να φτάσουμε στο στάδιο των οικονομικών προφορών, λοιπόν, προς το τέλος του α’ εξαμήνου 2023, απαιτείται συντονισμός και στοχοπροσήλωση. Το χρονικό αυτό όριο σε έναν βαθμό θεωρείται εφικτό αλλά μόνο αν κινηθούν γρήγορα και οι δημόσιες υπηρεσίες και προφανώς το αρμόδιο υπουργείο. Υπενθυμίζεται ότι το asset σε αυτή τη φάση διεκδικούν 8 κοινοπραξίες, στις οποίες συμμετέχουν όλες οι μεγάλες εγχώριες δυνάμεις του τομέα υποδομών (ΑΒΑΞ, ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, ΕΛΛΑΚΤΩΡ μέσω της ΑΚΤΩΡ Παραχωρήσεις, Μυτιληναίος, Intrakat, Κοπελούζος) και μεγάλα ξένα funds.
ΔΑΑ: Οι αρχικές συμφωνίες, η αλλαγή της σύμβασης , το IPO του 1 δισ. ευρώ
Για την περίπτωση του ΔΑΑ (αεροδρόμιο «Ελ. Βενιζέλος»), όπως έχουν αναφέρει παλιότερα από το ΤΑΙΠΕΔ «εμείς κάνουμε το καλύτερο δυνατόν εξετάζοντας κατά πόσο είναι εφικτό ο διαγωνισμός περαιτέρω αξιοποίησης του αεροδρομίου να μείνει ανοιχτός και μέσω ενός IPO». Στην αγορά και στην κυβέρνηση υπάρχει η εκτίμηση ότι μια τέτοια κίνηση, που θυμίζουμε ότι αποκάλυψε πέρυσι το insider.gr, θα δώσει οφέλη και στο Χρηματιστήριο. Ως γνωστόν, υπάρχει κατ’ αρχή συμφωνία με τους βασικούς μετόχους του ΔΑΑ (Καναδογερμανούς της AviAlliance, ελέγχουν το 40%) για βασικά ζητήματα, η διάθεση μετοχών θα γίνει μέσω δημόσιας εγγραφής για την εισαγωγή των μετοχών στο ΧΑ (20%) αλλά και με διάθεση μετοχών στον βασικό μέτοχο (10%, με premium σε σχέση με την τιμή της μετοχής που θα διαμορφωθεί κατά το IPO), τουλάχιστον βάσει σεναρίων. Υπενθυμίζεται όμως ότι υπάρχουν και άλλοι μέτοχοι πλην ΤΑΙΠΕΔ (που προσφέρει το 30%), όπως ο όμιλος Κοπελούζου (5%) και το Υπερταμείο που κατέχει το 25%. Όμως, η συμφωνία πρέπει να αποτυπωθεί σε κείμενο, να δοθεί το «πράσινο φως» από κυβέρνηση και υπουργείο Οικονομικών, ενώ, δεδομένου ότι απαιτούνται αλλαγές στη σύμβαση, για να γίνει πράξη αυτή η μετατροπή θα πρέπει να «περάσουν» μέσω της Βουλής (ή μέσω Προεδρικού Διατάγματος) παρεμβάσεις στην υφιστάμενη σύμβαση παραχώρησης του αερολιμένα των Σπάτων. Στο Ταμείο και την αγορά εκτιμούν ότι εφόσον κλείσουν εκκρεμότητες (συμφωνίες με μετόχους, εταιρική διακυβέρνηση, αλλαγή της σύμβασης κ.α.) σύντομα, τότε είναι εφικτός ο στόχος για να ολοκληρωθεί η δημόσια προσφορά τον Μάιο ή έστω στο τέλος εξαμήνου 2023. Μάλιστα, το ύψος του IPO θα εξαρτηθεί και από τις γενικές συνθήκες στην αγορά, την πορεία του τουρισμού και το ίδιο το story του ΔΑΑ. Υπό καλές συνθήκες, το IPO συνολικά θα μπορούσε να προσεγγίσει το 1 δισ. ευρώ.
«Γεμάτη» η λίστα των αξιοποιήσεων
Ωστόσο, όπως έχουμε αναφέρει, μπορεί αυτά τα δύο assets να θεωρούνται εμβληματικά, υπάρχουν όμως και πλήθος διαγωνιστικών διαδικασιών ή εκκρεμοτήτων που καλείται να προωθήσει ή επιλύσει το ΤΑΙΠΕΔ τους προσεχείς μήνες και μέχρι τη «διπλή κάλπη». Στο Ταμείο είναι έτοιμοι να προχωρήσουν με ότι χρειάζεται, αρκεί να υπάρχει η συνεργασία με τους φορείς στο ίδιο πλαίσιο και με τον ίδιο χρονικό στόχο. Η αξιοποίηση του λιμένα Ηρακλείου αλλά και περιφερειακών assets (μαρίνες, Ιαματικές Πηγές, Μαρκόπουλο, εργοτάξιο στη Γέφυρα κ.α.), το «κλείσιμο» της συναλλαγής της Εγνατίας Οδού αλλά και σημαντικών ακινήτων (Γούρνες, Ταύρο) ή και λιμανιών, αποτελούν μέρος του μεγάλου προγράμματος αποκρατικοποιήσεων του ΤΑΙΠΕΔ, υπό τον Δ. Πολίτη. Επίσης, προωθούνται διαγωνιστικά στάδια σε μαρίνες (Κέρκυρα, Κεφαλονιά κ.α.), ακίνητα και ιαματικές πηγές (Μαρκόπουλο, Πόρτο Χέλι, εργοταξιακός χώρος Γέφυρας Ρίο-Αντίρριο, Ποσείδι, Αγ. Τριάδα, Καμένα Βούρλα κ.α.), έρχεται η αξιοποίηση του λιμένος Βόλου αλλά και άλλων περιφερειακών λιμανιών με το Ταμείο να αναπτύσσει στρατηγικό και όχι ευκαιριακό πλάνο αξιοποίησής τους (είναι Αρχή Σχεδιασμού Λιμένων) κ.α.