Η υποβολή των αιτήσεων για το «Εξοικονομώ 2023» αναμένεται να ξεκινήσει σε λίγες ημέρες ενώ οι αιτήσεις θα πρέπει να πληρούν συγκεκριμένα κριτήρια και να ακολουθήσουν μια διαδικασία παρόμοια με εκείνη του προηγούμενου κύκλου. Δεδομένου ότι σε άλλα αντίστοιχα προγράμματα έχουν κατά καιρούς διαπιστωθεί αστοχίες και λάθη κατά την υποβολή των αιτήσεων και των δικαιολογητικών ενώ υπάρχουν περιπτώσεις όπου χάθηκαν προθεσμίες και ανακλήθηκαν εγκρίσεις, οι ενδιαφερόμενοι θα πρέπει να ακολουθήσουν κάποια βασικά βήματα προκειμένου να ολοκληρώσουν με επιτυχία τη διαδικασία.
Οι προθεσμίες και οι κρίσιμες ημερομηνίες για το Εξοικονομώ 2023
Οι αιτήσεις στο πρόγραμμα «Εξοικονομώ 2023» υποβάλλονται ηλεκτρονικά από τις 12 Ιουνίου 2023 έως την 15η Σεπτεμβρίου 2023 ενώ εντός 12 μηνών από την ημερομηνία έκδοσης της απόφασης υπαγωγής θα πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί το σύνολο των παρεμβάσεων, η διενέργεια της δεύτερης ενεργειακής επιθεώρησης και η εξόφλησή της, η έκδοση παραστατικών μελετών και συμβουλευτικών υπηρεσιών και η καταχώριση της πρώτης δήλωσης πιστοποίησης για την ολοκλήρωση του έργου μαζί με τα απαιτούμενα δικαιολογητικά και παραστατικά δαπανών στο πληροφοριακό σύστημα. Ο σχετικός οδηγός προβλέπει τη δυνατότητα παράτασης 90 ημερών στην 12μηνη προθεσμία υλοποίησης των εργασιών (το αίτημα υποβάλλεται ηλεκτρονικά) ενώ καταληκτική ημερομηνία επιλεξιμότητας υποβαλλόμενων δαπανών έχει οριστεί η 30η Ιουνίου 2025.
Οι ενδιαφερόμενοι που επιθυμούν να υποβάλλουν αίτηση στο Εξοικονομώ 2023(για κάθε επιλέξιμη κατοικία θα πρέπει να υποβληθεί μία μόνο αίτηση) θα πρέπει να συγκεντρώσουν τα απαιτούμενα δικαιολογητικά και να απευθυνθούν σε ενεργειακό επιθεωρητή ώστε να διενεργηθεί η πρώτη ενεργειακή επιθεώρηση της κατοικίας και να εκδοθεί το πρώτο πιστοποιητικό ενεργειακής απόδοσης. Κατόπιν, κατά το διάστημα υποβολής αιτήσεων, συμπληρώνει την αίτηση στο πληροφοριακό σύστημα της επίσημης διαδικτυακής πύλης του προγράμματος. Αφού περάσει η προθεσμία υποβολής των αιτήσεων, θα διενεργηθεί έλεγχος των στοιχείων και εφόσον διασταυρωθεί η εγκυρότητά τους οι αιτήσεις θα βαθμολογούνται βάσει των προβλεπόμενων κριτηρίων και θα καταρτίζονται οι προσωρινοί πίνακες κατάταξης. Μετά το πέρας της προθεσμίας υποβολής των ενστάσεων και την οριστικοποίηση των πινάκων κατάταξης θα εκδίδεται απόφαση υπαγωγής στο πρόγραμμα για τις εγκεκριμένες αιτήσεις ενώ οι αιτήσεις οι οποίες δεν θα λάβουν απόφαση υπαγωγής θα διατηρούν τις θέσεις τους στους πίνακες κατάταξης ως επιλαχούσες.
Τα απαιτούμενα δικαιολογητικά και οι ειδικές περιπτώσεις
Κατά την υποβολή της αίτησης απαιτούνται συγκεκριμένα δικαιολογητικά τα οποία θα πρέπει να είναι σε ισχύ προκειμένου να γίνουν οι ηλεκτρονικές διασταυρώσεις. Φυσικά, βασική προϋπόθεση για την υποβολή τους είναι η εξασφάλιση κωδικών πρόσβασης στην εφαρμογή TAXISnet.
Για την υποβολή της αίτησης απαιτούνται η οικοδομική άδεια ή/και άλλο αντίστοιχο/πρόσθετο νομιμοποιητικό έγγραφο, αντίγραφο λογαριασμού παροχής ηλεκτρικού ρεύματος, βεβαίωση από τον ΟΤΑ για ταυτοποίηση του ακινήτου σε περίπτωση που η διεύθυνση που αναγράφεται στα δικαιολογητικά δεν ταυτίζεται με τη σημερινή διεύθυνση του ακινήτου, το πρώτο πιστοποιητικό ενεργειακής απόδοσης, φωτογραφική αποτύπωση της υφιστάμενης κατάστασης των επιφανειών του ακινήτου στις οποίες προτείνονται παρεμβάσεις (θα πρέπει να υποβάλλονται ηλεκτρονικά τουλάχιστον πέντε αρχεία jpeg).
Εάν η κατοικία ενοικιάζεται ή παρέχεται δωρεάν θα πρέπει να υποβάλλεται δήλωση συμμόρφωσης με τον κανονισμό De Minimis ενώ ειδική πρόβλεψη υπάρχει, όπως και στα προηγούμενα προγράμματα για τις περιπτώσεις όπου ο υπόχρεος φορολογικής δήλωσης είναι φορολογικός κάτοικος εξωτερικού. Σε αυτή την περίπτωση θα πρέπει να υποβάλλονται επιπρόσθετα και πιστοποιητικό φορολογικής κατοικίας και φορολογική δήλωση που θα πρέπει να έχει υποβληθεί στη χώρα φορολογικής κατοικίας.
Σε περίπτωση που υπάρχουν εκκρεμότητες νομιμοποίησης/τακτοποίησης στο ακίνητο, η αρχική δήλωση υπαγωγής σε νόμο τακτοποίησης θα πρέπει να έχει γίνει πριν από την υποβολή της αίτησης στο πρόγραμμα. Ακόμη, σε περίπτωση που στα φορολογικά στοιχεία του αιτούντα υπάρχουν εκκρεμότητες στην εκκαθάριση της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος (Ε1), στην αναλυτική κατάσταση μισθωμάτων ακίνητης περιουσία (Ε2) ή στη δήλωση των στοιχείων ακινήτων (Ε9), θα πρέπει να διευθετηθούν πριν από την υποβολή της αίτησης. Εάν κάποιος απέκτησε το ακίνητο μετά από τις 31/12/2021, θα πρέπει να έχει προηγηθεί η καταχώριση/τροποποίηση των στοιχείων στη δήλωση των στοιχείων ακινήτων Ε9.
Σημειώνεται, ότι εάν υπάρχουν περισσότεροι του ενός δικαιούχοι εμπράγματων δικαιωμάτων στο ακίνητο θα πρέπει να έχει εξασφαλισθεί η συναίνεση των συγκυρίων και να αναγράφεται ορθά ο αριθμός παροχής ηλεκτρικής ενέργειας στη δήλωση των ακινήτων τους (Ε9).
Τέλος, για να θεωρείται πλήρης ο φάκελος θα πρέπει να συνοδεύεται από το πιστοποιητικό ενεργειακής απόδοσης και την πρόταση παρεμβάσεων ενεργειακής εξοικονόμησης. Εάν η αίτηση κριθεί «καταρχήν επιλέξιμη», δηλαδή υπαχθεί στους αρχικούς πίνακες κατάταξης, θα απαιτηθεί η έκδοση ηλεκτρονικής ταυτότητας κτιρίου, η οποία θα πρέπει να υποβληθεί εντός 75 ημερών, διαφορετικά η αίτηση θα απορρίπτεται.
Η αξιολόγηση των αιτήσεων
Η (συγκριτική) αξιολόγηση των αιτήσεων γίνεται με την ηλεκτρονική διασταύρωση των στοιχείων που έχει υποβάλει ο ενδιαφερόμενος με βάση προκαθορισμένα κριτήρια και αντίστοιχους συντελεστές βαρύτητας.
Αξίζει να σημειωθεί ότι σε περίπτωση που ο δικαιούχος δεν συμμορφωθεί με τους όρους τους προγράμματος και εφόσον διαπιστωθεί με ελέγχους σε οποιοδήποτε στάδιο, η μη ορθή υλοποίηση του έργου μπορεί να ανακληθεί ή να τροποποιηθεί η απόφαση υπαγωγής και να απαιτηθεί η επιστροφή της χορηγηθείσας ενίσχυσης εντόκως.
