Τη δυνατότητα να ξαναχτίσουν παρουσία εκτός Ελλάδος και να ενισχύσουν την κερδοφορία τους με τη συμβολή και των θυγατρικών εξωτερικού, έχει δώσει στις τέσσερις μεγάλες ελληνικές τράπεζες η ισχυροποίηση των ισολογισμών τους μετά τη μείωση των κόκκινων δανείων, η υψηλή κεφαλαιακή τους επάρκεια και η υπερβάλλουσα ρευστότητα που διαθέτουν.
Σύμφωνα με στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, στα τέλη της περασμένης χρονιάς το ενεργητικό των ελληνικών τραπεζών στο εξωτερικό ανερχόταν σε 35
δισ. ευρώ, αυξημένο κατά 2,4% σε σύγκριση με το Δεκέμβριο του 2021, με το μερίδιο των διεθνών δραστηριοτήτων στο συνολικό ενεργητικό σε ενοποιημένη βάση να αυξάνεται στο 10,8% τον Δεκέμβριο του 2022, από 10,6% τον Δεκέμβριο του 2021.
Ως προς τη γεωγραφική κατανομή, η Νοτιοανατολική Ευρώπη αντιπροσωπεύει το 84,2% του συνολικού ενεργητικού των διεθνών δραστηριοτήτων των ελληνικών τραπεζών, με κυριότερη την παρουσία στην Κύπρο και τη Βουλγαρία. Τα χρηματοοικονομικά κέντρα, δηλαδή το Λουξεμβούργο, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Γερμανία, αντιπροσωπεύουν ποσοστό 15,1%, με τη μεγαλύτερη παρουσία να εμφανίζεται στο Λουξεμβούργο.
Το μερίδιο της ΝΑ Ευρώπης (όπου συγκεντρώνεται και ο μεγαλύτερος αριθμός υπηρεσιακών μονάδων και προσωπικού) στις καταθέσεις και στα δάνεια
εξωτερικού είναι ακόμη μεγαλύτερο (90,6% και 84,6% αντίστοιχα). Η κερδοφορία από τις τραπεζικές θυγατρικές και υποκαταστήματα στο εξωτερικό αυξήθηκε σημαντικά το 2022, σε 380 εκατ. ευρώ, και αντιπροσωπεύει το 8,6% των κερδών προ φόρων των τραπεζικών ομίλων σε ενοποιημένη βάση.
Μεγάλη συμβολή είχαν οι θυγατρικές στην Κύπρο και τη Βουλγαρία και μικρότερη οι δραστηριότητες στην Αίγυπτο, τη Δημοκρατία της Βόρειας
Μακεδονίας, τη Ρουμανία και το Λουξεμβούργο. Όσον αφορά στην ποιότητα του ενεργητικού των θυγατρικών εξωτερικού, τα δάνεια σε καθυστέρηση ανήλθαν τον Δεκέμβριο του 2022 σε 570 εκατ. ευρώ, από 700 εκατ. ευρώ τον Δεκέμβριο του 2021 (μειωμένα κατά 18,6% σε συγκρίσιμη βάση), αντιπροσωπεύοντας το 3,1% του δανειακού χαρτοφυλακίου.
Αναλυτικότερα, το ποσοστό δανείων σε καθυστέρηση ανά κατηγορία δανείων ανέρχεται σε 2,4% για τα επιχειρηματικά, 5,7% για τα καταναλωτικά και σε 3,2% για τα στεγαστικά δάνεια. Τα δάνεια σε καθυστέρηση μειώθηκαν κατά 30,1% για τα επιχειρηματικά δάνεια, κατά 5,1% για τα καταναλωτικά δάνεια και κατά 4,9% για τα στεγαστικά δάνεια σε συγκρίσιμη βάση.
Το ποσοστό κάλυψης των δανείων σε καθυστέρηση από συσσωρευμένες προβλέψεις αυξήθηκε σε 82% (Δεκέμβριος 2021: 76%). Όσον αφορά στη ρευστότητα, ο δείκτης δάνεια προς καταθέσεις αυξήθηκε οριακά (Δεκέμβριος 2022: 71,1%, Δεκέμβριος 2021: 70,9%). Αναλυτικότερα, τόσο
οι καταθέσεις όσο και οι χορηγήσεις αυξήθηκαν κατά 4% σε σχέση με το Δεκέμβριο του 2021 σε συγκρίσιμη βάση.
Σημειώνεται ότι την ενεργότερη και αποδοτικότερη εκτός Ελλάδος παρουσία έχει η Eurobank. Oι θυγατρικές της στο εξωτερικό είναι σταθερά κερδοφόρες τα τελευταία χρόνια. Ενδεικτικά, στο α΄ τρίμηνο 2023 τα προσαρμοσμένα καθαρά κέρδη των θυγατρικών εξωτερικού της Eurobank ενισχύθηκαν στα 79 εκατ. ευρώ από 44 εκατ. το α΄ τρίμηνο 2022, με το 51% αυτών να προέρχεται από τις δραστηριότητες στην Κύπρο και το 42% από την Βουλγαρία.
Στην Κύπρο η Eurobank έχει αποκτήσει συμμετοχή λίγο κάτω του 30% στην Ελληνική Τράπεζα, ενώ στην Βουλγαρία εξαγόρασε τις δραστηριότητες της BNP
Paribas. Ισχυρή παρουσία στο εξωτερικό έχει επίσης η Alpha Bank, με αιχμή τις αγορές Κύπρου και Ρουμανίας. Το 2022 η Alpha αποχώρησε από την αγορά της Αλβανίας, ενώ από την αγορά της Σερβίας αποχώρησε η Eurobank φέτος.
