Κινήσεις για την περαιτέρω καθετοποίησή της έχει στα σκαριά η ΔΕΠΑ Εμπορίας, με στόχο να αποκτήσει ακόμη μεγαλύτερο «αποτύπωμα» και στις υπόλοιπες ενεργειακές αγορές, πέραν από τον κλάδο του φυσικού αερίου. Σε αυτό το πλαίσιο, η ΔΕΠΑ Εμπορίας πρόκειται να προχωρήσει επίσης σε νέες επενδύσεις εντός και εκτός συνόρων.
Όσον αφορά τις νέες εγχώριες κινήσεις της, τα σχέδια πρόκειται να υλοποιηθούν άμεσα, μέσα στους δύο επόμενους μήνες. Υπενθυμίζεται ότι στο πλαίσιο της καθετοποίησής της, η εταιρεία έχει ήδη δρομολογήσει την είσοδό της στη συμβατική παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, με τη συμμετοχή στη νέα μονάδα φυσικού αερίου 840 MW στην Αλεξανδρούπολη.
Όπως είναι γνωστό, η συμμετοχή της ανέρχεται στο 29%, ενώ το 51% έχει εξαγοραστεί από τη ΔΕΗ. Το υπόλοιπο 20% διατήρηση η Damco Energy, του Ομίλου Κοπελούζου, η οποία ωρίμαζε το σχετικό πρότζεκτ.
Από την άλλη πλευρά, οι κινήσεις εκτός συνόρων είναι πιο μακρόπνοες και τοποθετούνται μέσα στο τρέχον έτος. Οι επενδύσεις στο εξωτερικό αφορούν κάποια από τις βαλκανικές αγορές, από τις οποίες πάντως αποκλείεται η Ρουμανία.
Από τις υποψήφιες χώρες, μεγάλες πιθανότητες συγκεντρώνει η Αλβανία, στην ενεργειακή αγορά της οποίας εξάλλου η ΔΕΠΑ Εμπορίας δίνει ήδη το «παρών», καθώς συμμετέχει στην ανάπτυξη της πρώτης μονάδας στη χώρα παραγωγής ηλεκτρισμού με φυσικό αέριο, ισχύος 174 MW. Η επένδυση αυτή, η οποία είναι και η πρώτη της εταιρείας στο εξωτερικό, έγινε με την απόκτηση του 35% της εταιρείας κατασκευής Fier Thermoelectric, στην οποία συμμετέχουν επίσης η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ και η αλβανική Gener 2.
Η διαιτησία με Gazprom
Όσον αφορά την αγορά του φυσικού αερίου, οι έως τώρα άκαρπες διαπραγματεύσεις με την Gazprom οδήγησαν την ΔΕΠΑ Εμπορίας στην απόφαση προσφυγής στη διεθνή διαιτησία, όπως ανέφερε μιλώντας σε πρόσφατο συνέδριο ο Διευθύνων Σύμβουλος, Κώστας Ξιφαράς. Σύμφωνα με πληροφορίες, οι σχετικές διαδικασίες έχουν ήδη ξεκινήσει.
Αν και οι δίαυλοι επικοινωνίας των δύο πλευρών θα παραμείνουν ανοικτοί, η εξέλιξη αυτή δημιουργεί νέα δεδομένα στις διαβουλεύσεις. Κι αυτό γιατί καθώς η διαιτητική απόφαση θα εκδοθεί το αργότερο εντός ενός έτους, τίθεται πλέον χρονική προθεσμία στην αναζήτηση συμβιβαστικής λύσης, μέσω των εμπορικών διαπραγματεύσεων των δύο πλευρών. Μάλιστα, υπήρχαν εκτιμήσεις από την ελληνική πλευρά ότι η κίνηση αυτή θα έπρεπε να είχε γίνει νωρίτερα.
Από την άλλη πλευρά, θεωρητικά η αντίδραση της Gazprom στην προσφυγή της διαιτησίας θα μπορούσε να είναι η διακοπή των εξαγωγών αερίου προς τη χώρα μας. Ωστόσο το ενδεχόμενο αυτό εκτιμάται ότι συγκεντρώνει λίγες πιθανότητες, αφού μία τέτοια κίνηση θα ήταν εις βάρος της ρωσικής εταιρείας για τη διαιτησία, ενώ όπως είναι φυσικό θα δημιουργούσε επιπλοκές που θα ξεπερνούσαν τις εμπορικές σχέσεις των δύο εταιρειών.
Όπως είχε γράψει το Insider.gr, η προσφυγή στη διαιτησία αποτελούσε το πλέον πιθανό σενάριο ήδη από τις αρχές του έτους, καθώς παρά τις πολύμηνες διαπραγματεύσεις δεν φαινόταν στον ορίζοντα η εξεύρεση μία αμοιβαία αποδεκτής λύσης. Στο τραπέζι είχαν μπει όλοι οι βασικοί όροι της συμφωνίας, δηλαδή τόσο την τιμή προμήθειας αερίου, όσο και η ρήτρα «take or pay».
Βασικό επιχείρημα της ΔΕΠΑ Εμπορίας είναι ότι η ρωσική εταιρεία έχει καταστρατηγήσει τους όρους της σύμβασης. Το επιχείρημα αυτό εδράζεται στο γεγονός ότι η Gazprom πραγματοποιεί εξαγωγές υγροποιημένου καυσίμου (LNG) στην ελληνική αγορά, σε χαμηλότερες χρεώσεις από αυτές με τις οποίες κοστολογεί τη δημόσια εταιρεία.
Στα σκαριά ΑΠΕ 500 MW
Την ίδια στιγμή, η εταιρεία πρόκειται να δημοπρατήσει άμεσα την κατασκευή ενός χαρτοφυλακίου ΑΠΕ συνολικής ισχύος 500 MW. Οι εν λόγω μονάδες προορίζονται αποκλειστικά για τη σύναψη διμερών συμβάσεων αγοραπωλησίας ηλεκτρικής ενέργειας («πράσινων» PPAs).
Για ένα ποσοστό του χαρτοφυλακίου, τα «πράσινα» PPAs θα υπογραφούν με τη θυγατρική της ΔΕΠΑ Εμπορίας στην αγορά ρεύματος, δηλαδή τη «Φυσικό Αέριο Ελληνική Εταιρεία Ενέργειας». Παράλληλα, η εταιρεία βρίσκεται σε διαπραγματεύσεις με βιομηχανίες για την υπογραφή «πράσινων» PPAs.
Στις διαπραγματεύσεις, ατού της ΔΕΠΑ Εμπορίας είναι πως τα συγκεκριμένα έργα έχουν ήδη κατακυρώσει ηλεκτρικό «χώρο» και, κατά συνέπεια, είναι προεξοφλημένο πως θα πραγματοποιηθούν. Έτσι, στις επαφές με τους βιομηχανικούς καταναλωτές, η εταιρεία διεκδικεί μεγαλύτερες τιμές για τις συμβάσεις, από άλλους παραγωγούς με έργα ΑΠΕ τα οποία δεν έχουν όρους σύνδεσης και, κατά συνέπεια, η σύναψη «πράσινων» PPAs αποτελεί προϋπόθεση για να αποκτήσουν πρόσβαση στο ηλεκτρικό σύστημα. Αξίζει πάντως να σημειωθεί ότι ακόμη δεν έχουν οριστικοποιηθεί οι σχετικές διαπραγματεύσεις.