Αυξημένες εποπτικές ενέργειες και καλύτερη πρόσβαση σε δεδομένα και άλλους πόρους θα απαιτηθούν για την αντιμετώπιση των αυξανόμενων κινδύνων Greenwashing σε τράπεζες, εταιρείες επενδύσεων και ασφαλιστικές εταιρείες, σύμφωνα με τις νέες εκθέσεις που δημοσίευσαν οι τρεις βασικοί χρηματοοικονομικοί ρυθμιστικοί οργανισμοί της Ευρώπης.
Οι Ευρωπαϊκές Εποπτικές Αρχές (ΕΕΑ), δηλαδή η Ευρωπαϊκή Αρχή Κινητών Αξιών και Αγορών (ΕΑΚΑΑ/ESMA), η Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών (EΑΤ) και η Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφαλίσεων και Επαγγελματικών Συντάξεων (EIOPA) εξέδωσαν τις τελικές εκθέσεις για το Greenwashing μετά από αίτημα που είχε υποβάλει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή το 2022. Με αυτό ζητούσε από τις ΕΕΑ πληροφορίες για το Greenwashing και τους συναφείς κινδύνους στον χρηματοπιστωτικό τομέα, καθώς και για τις εποπτικές ενέργειες που έχουν ληφθεί για την αντιμετώπιση των προκλήσεων.
Η Επιτροπή είχε ήδη από τότε επισημάνει την ταχεία αύξηση της ζήτησης και της προσφοράς βιώσιμων επενδυτικών προϊόντων σημειώνοντας ότι, ενώ θεωρεί αυτή την ανάπτυξη ως μια «πολύ θετική τάση», παρατηρείται αύξηση του κινδύνου Greenwashing με πρακτικές που θα μπορούσαν να υπονομεύσουν την εμπιστοσύνη στη βιώσιμη χρηματοδότηση και «την ικανότητα του χρηματοπιστωτικού συστήματος στο σύνολό του να διοχετεύει ιδιωτικά κεφάλαιά σε βιώσιμες επενδύσεις».
Οι ΕΕΑ απηύθυναν πρόσκληση για αποδεικτικά στοιχεία σχετικά με το Greenwashing μετά από αίτημα της Επιτροπής και εξέδωσαν τις αρχικές τους εκθέσεις πέρυσι, για να εντοπίσουν βασικές πηγές κινδύνων στους αντίστοιχους τομείς ενώ καθιέρωσαν επίσης έναν λειτουργικό ορισμό του greenwashing, περιγράφοντάς το ως «μια πρακτική όπου οι δηλώσεις, οι ενέργειες ή οι ανακοινώσεις που σχετίζονται με τη βιωσιμότητα δεν αντικατοπτρίζουν ξεκάθαρα και δίκαια το υποκείμενο προφίλ βιωσιμότητας μιας οντότητας, ενός χρηματοοικονομικού προϊόντος ή χρηματοοικονομικών υπηρεσιών. Αυτή η πρακτική μπορεί να είναι παραπλανητική για τους καταναλωτές, τους επενδυτές ή άλλους συμμετέχοντες στην αγορά».
Στις νέες εκθέσεις, οι οποίες παρέχουν ενημέρωση σχετικά με τις τρέχουσες εποπτικές αντιδράσεις στους κινδύνους greenwashing, οι ΕΕΑ σημείωσαν την πρόοδο που έχει ήδη πραγματοποιηθεί για την επίβλεψη αξιώσεων που σχετίζονται με τη βιωσιμότητα, αλλά τόνισαν επίσης την ανάγκη για ενισχυμένη εποπτεία στο μέλλον και ζήτησαν ρυθμιστικές αρχές να δοθούν αυξημένα εργαλεία και ευθύνες για την αντιμετώπιση του θέματος.
Τόσο η ΕΑΤ όσο και η EIOPA σημείωσαν σημαντική αύξηση στα περιστατικά greenwashing στους αντίστοιχους τομείς τους, με την ΕΑΤ να αναφέρει αύξηση 26% του συνολικού αριθμού εικαζόμενων κρουσμάτων στην ΕΕ το 2023 σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος, και την EIOPA να αναφέρει ότι σε πέντε κράτη μέλη οι εθνικές εποπτικές αρχές έχουν αναφέρει περιπτώσεις greenwashing το 2024, σε σύγκριση με μόλις τρεις πέρυσι.
Στην τελική έκθεσή της, η ESMA σημείωσε ότι, ενώ οι ρυθμιστικές αρχές εντείνουν την δράση για την καταπολέμηση του greenwashing, οι ΕΑΑ αντιμετωπίζουν «περιορισμούς στους πόρους τους, καθώς και στην πρόσβασή τους σε εμπειρογνωμοσύνη και σε δεδομένα καλής ποιότητας». Οι δράσεις προτεραιότητας που συνέστησε η ESMA περιλαμβάνουν την αύξηση του ανθρώπινου δυναμικού, της τεχνογνωσίας και των εποπτικών εργαλείων στις ΕΑΑ, καθώς και την περαιτέρω ενσωμάτωση των κινδύνων greenwashing στα αντίστοιχα εποπτικά προγράμματα εργασίας τους. Η ESMA κάλεσε επίσης την Επιτροπή της ΕΕ να διασφαλίσει ένα νομοθετικό πλαίσιο που θα υποστηρίζει την πρόσβαση των ΕΑΑ στα δεδομένα.
Η ΕΑΤ έκανε επίσης συστάσεις προς τις τράπεζες να λάβουν μέτρα σε επίπεδο οντοτήτων και προϊόντων για να διασφαλίσουν την ακρίβεια και τη σαφήνεια των ισχυρισμών βιωσιμότητας. Επιπλέον, οι συστάσεις της ΕΑΤ περιλάμβαναν την παροχή προτεραιότητας στην οριστικοποίηση των υφιστάμενων και προγραμματισμένων νομοθετικών και ρυθμιστικών πρωτοβουλιών βραχυπρόθεσμα και την υποστήριξη «μιας σθεναρής εφαρμογής του συνόλου των νέων κανονισμών».
Η έκθεση της EIOPA περιλάμβανε μια σειρά αρχών που πρέπει να λαμβάνουν υπόψη οι επόπτες κατά την αξιολόγηση των ισχυρισμών βιωσιμότητας, συμπεριλαμβανομένης της διασφάλισης ότι οι ισχυρισμοί είναι ακριβείς και αντιπροσωπεύουν δίκαια το προφίλ του παρόχου και του προϊόντος και ότι οι αξιώσεις θα είναι τεκμηριωμένες, ενημερωμένες και προσβάσιμες σε στοχευμένους ενδιαφερόμενους φορείς..
