Τα νερά στο ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα ήρθε να ταράξει η απόκτηση ποσοστού 9% της γερμανικής Commerzbank από την ιταλική Unicredit, η οποία είναι στρατηγικός μέτοχος και στην ελληνική Alpha Bank.
H κίνηση της Unicredit να υπερθεματίσει στην πώληση του 4,5% των μετοχών της Commerzbank από το γερμανικό Δημόσιο, υποβάλλοντας υπερπροσφορά 13,20 ευρώ ανά μετοχή και ανεβάζοντας το μερίδιό της στην γερμανική τράπεζα στο 9%, καθώς είχε συγκεντρώσει μετοχές από την ελεύθερη αγορά το προηγούμενο διάστημα, έσκασε σαν βόμβα μεγατόνων στη Γερμανία, καθώς η Unicredit γίνεται ο δεύτερος μεγαλύτερος μέτοχος στην Commerzbank μετά το γερμανικό Δημόσιο που ελέγχει ποσοστό 12%.
Η «έκπληξη» που επεφύλασσε στις αγορές ο δεινός deal maker, CEO της Unicredit, Andrea Orcel, αποτελεί μία πολύ θετική εξέλιξη για το ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα, καθώς ύστερα από απραξία ετών και υπό την εντεινόμενη πίεση του ανταγωνισμού και των προκλήσεων για τις τράπεζες, ανοίγει ο δρόμος για τις αναγκαίες διασυνοριακές συγχωνεύσεις. Μια ματιά να ρίξει κανείς στις κεφαλαιοποιήσεις των τραπεζών, οι δέκα κορυφαίες ευρωπαϊκές τράπεζες μαζί δεν φτάνουν την κεφαλαιοποίηση του αμερικανικού κολοσσού JP Morgan, και από αυτές, η γερμανική Deutsche Bank - μοναδική εκπρόσωπος της Γερμανίας στην δεκάδα – έρχεται τελευταία, με την πρωτιά να ανήκει στην BNP Paribas και να μεσολαβούν σε μέγεθος κεφαλαιοποίησης οι Intesa Sanpaolo, Santader, Unicredit, ING, BBVA, Credit Agricole, Caixa Bank και Nordea. Σημειώνεται ότι ακόμη και η μεγαλύτερη σε κεφαλαιοποίηση ευρωπαϊκή τράπεζα, η BNP Paribas, υπολείπεται σε κεφαλαιοποίηση πάνω από τρεις φορές από την αμερικανική Well Fargo και πάνω από πέντε φορές από τη Bank of America. Μεγέθη που δείχνουν το σημαντικό έλλειμμα σε επίπεδο όγκου των ευρωπαϊκών τραπεζών και άρα το έλλειμμα ανταγωνιστικότητας, σε μία εποχή που οι τεχνολογικές εξελίξεις τρέχουν, νέοι εξωτραπεζικοί παίκτες έχουν μπει στην παροχή τραπεζικών υπηρεσιών και οι προκλήσεις στις αγορές από τους γεωπολιτικούς και κλιματικούς κινδύνους ενισχύονται.
Σημειώνεται ότι οι διασυνοριακές συγχωνεύσεις ευρωπαϊκών τραπεζών για την απόκτηση μεγαλύτερων μεγεθών είναι κρίσιμες για την χρηματοδότηση των επιχειρήσεων και δη της μικρομεσαίας επιχειρηματικότητας.
Πέραν του ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος, η κίνηση της Unicredit έχει και ελληνικό ενδιαφέρον. Τον Νοέμβριο του 2023 η ιταλική τράπεζα απέκτησε το περίπου 9% της Alpha Bank που κατείχε το ΤΧΣ και έγινε, έτσι, η πρώτη μεγάλη ξένη τράπεζα που μπήκε ως στρατηγικός επενδυτής σε ελληνική, ύστερα από 17 ολόκληρα χρόνια. Unicredit και Alpha Bank εξελίσσουν τη συνεργασία τους, με την κίνηση της Unicredit στη γερμανική αγορά να φωτογραφίζει τις δυνατότητες ανάπτυξης εργασιών και προοπτικών για το μέλλον.
Αναφερόμενος στην συνεργασία με τον ιταλικό όμιλο, ο CEO της Alpha Bank, Βασίλης Ψάλτης είχε πει στη γενική συνέλευση των μετόχων τον Ιούλιο, ότι αυτή δεν συνιστά μια απλή επιχειρηματική συμφωνία, αλλά λειτουργεί ως καταλύτης ανάπτυξης της Alpha Bank. Καθιστά την Alpha Bank μέρος ενός ευρύτατου πανευρωπαϊκού δικτύου, εξασφαλίζει στην Τράπεζα πρόσβαση σε 13 αγορές στους τομείς του wealth management και αποτελεί εφαλτήριο για την ενίσχυση του wholesale banking. Περαιτέρω επιτρέπει την βέλτιστη απόδοση των κεφαλαίων της Alpha Bank στη Ρουμανία, ενώ συνιστά στοιχείο για αλλαγή επιχειρηματικής κουλτούρας στην τράπεζα, είχε πει ο κ. Ψάλτης.
Όπως επισημαίνουν παράγοντες της αγοράς στο insider.gr, εάν μελλοντικά προχωρήσει συγχώνευση Unicredit – Commerzbank, αυτό θα αποτελέσει «συναγερμό» για τις ελληνικές τράπεζες. Τα σενάρια για συγχωνεύσεις στον ελληνικό τραπεζικό κλάδο είναι παλιά και το «φιτίλι» τους είχε ανάψει ο αείμνηστος πρόεδρος της Alpha Bank, Γιάννης Κωστόπουλος, λέγοντας ότι στην Ελλάδα χωράνε δυόμιση τράπεζες. Η ρήση αυτή δεν είναι χωρίς νόημα αφού δεν είναι δυνατόν να κάνουν και οι τέσσερις συστημικές τράπεζες το ίδιο πράγμα και να έχουν κερδοφορία. Αν οι ελληνικές τράπεζες δεν επεκταθούν ενεργά εκτός συνόρων, τότε θα πρέπει να μπουν πολύ πιο δυνατά στο tech για να κόψουν κόστη, εάν θέλουν να έχουν σταθερά αυξανόμενη κερδοφορία.
Σε κάθε περίπτωση, οι τέσσερις ελληνικές τράπεζες έχουν εξυγιανθεί και είναι πλέον πλήρως ιδιωτικές (απομένει η δεύτερη φάση αποαπένδυσης του ΤΧΣ από την Εθνική), οπότε ελεύθερες να αποφασίσουν τις κινήσεις που θεωρούν κατάλληλες για την ανάπτυξή τους και την ενίσχυση του ρόλου τους στον διεθνή ανταγωνισμό.