Eπίσημη διαδικασία για να αξιολογήσει κατά πόσον η Temu ενδέχεται να έχει παραβιάσει τον νόμο για τις ψηφιακές υπηρεσίες (DSA) σε τομείς που συνδέονται με την πώληση παράνομων προϊόντων, τον δυνητικά εθιστικό σχεδιασμό της υπηρεσίας, τα συστήματα που χρησιμοποιούνται για τη σύσταση αγορών στους χρήστες, καθώς και την πρόσβαση σε δεδομένα για τους ερευνητές, εκκίνησε την Πέμπτη η Κομισιόν.
Η σημερινή απόφαση ακολουθεί τις προκαταρκτικές αναλύσεις της έκθεσης αξιολόγησης κινδύνου που υπέβαλε η Temu στα τέλη Σεπτεμβρίου 2024, τις απαντήσεις στα επίσημα αιτήματα της Επιτροπής για παροχή πληροφοριών στις 28 Ιουνίου 2024 και στις 11 Οκτωβρίου 2024, καθώς και τις πληροφορίες που κοινοποιήθηκαν από τρίτους. Η Επιτροπή βασίστηκε επίσης σε πληροφορίες που ανταλλάχθηκαν μέσω του μηχανισμού συνεργασίας με τις εθνικές αρχές στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού συμβουλίου συντονιστών ψηφιακών υπηρεσιών, ιδίως με τον ιρλανδικό συντονιστή ψηφιακών υπηρεσιών.
Πιο συγκεκριμένα, η έρευνα θα επικεντρωθεί στους ακόλουθους τομείς:
- Τα συστήματα Temu έχουν θεσπίσει για τον περιορισμό της πώλησης μη συμμορφούμενων προϊόντων στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Μεταξύ άλλων, αφορά συστήματα που έχουν σχεδιαστεί για τον περιορισμό της επανεμφάνισης προηγουμένως ανεσταλμένων απατεώνων εμπόρων, που είναι γνωστό ότι πωλούν μη συμμορφούμενα προϊόντα στο παρελθόν, καθώς και συστήματα για τον περιορισμό της επανεμφάνισης μη συμμορφούμενων προϊόντων.
- Τους κινδύνους που συνδέονται με τον εθιστικό σχεδιασμό της υπηρεσίας, συμπεριλαμβανομένων των προγραμμάτων επιβράβευσης που μοιάζουν με παιχνίδια, και τα συστήματα Temu που έχουν τεθεί σε εφαρμογή για τον μετριασμό των κινδύνων που απορρέουν από τον εν λόγω εθιστικό σχεδιασμό, ο οποίος θα μπορούσε να έχει αρνητικές συνέπειες για τη σωματική και ψυχική ευεξία ενός ατόμου.
- Τη συμμόρφωση με τις υποχρεώσεις DSA που συνδέονται με τον τρόπο με τον οποίο η Temu συνιστά περιεχόμενο και προϊόντα στους χρήστες. Αυτό περιλαμβάνει την απαίτηση να γνωστοποιούνται οι κύριες παράμετροι που χρησιμοποιούνται στα συστήματα συστάσεων του Temu και να παρέχεται στους χρήστες τουλάχιστον μία εύκολα προσβάσιμη επιλογή που δεν βασίζεται στην κατάρτιση προφίλ.
Τη συμμόρφωση με την υποχρέωση DSA να παρέχει στους ερευνητές πρόσβαση στα δημοσίως προσβάσιμα δεδομένα της Temu.
Η Temu θα αντιμετώπιζε ευθύνη βάσει της πράξης για τις ψηφιακές υπηρεσίες εάν οι υποψίες της Επιτροπής αποδείχθηκαν ορθές, δεδομένου ότι οι ελλείψεις αυτές θα συνιστούσαν παραβάσεις των άρθρων 27, 34, 35, 38 και 40 της πράξης για τις ψηφιακές υπηρεσίες. Η Επιτροπή θα διεξαγάγει τώρα διεξοδική έρευνα κατά προτεραιότητα. Η κίνηση επίσημης διαδικασίας δεν προδικάζει το αποτέλεσμα.
«Θέλουμε να βεβαιωθούμε ότι τα προϊόντα που πωλούνται (στην πλατφόρμα Temu) τηρούν τους κανόνες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και δεν θέτουν σε κίνδυνο τους καταναλωτές», εξηγεί σε ανακοίνωσή της η Eυρωπαία επίτροπος Ανταγωνισμού Μαργκρέτε Βεστάγκερ.
Δεν έχει τεθεί προθεσμία για την ολοκλήρωση της έρευνας. Εάν η Temu κριθεί ένοχη για παραβάσεις, το πρόστιμο που μπορεί να της επιβληθεί είναι μέχρι το 6% του κύκλου εργασιών της, σύμφωνα με την νέα ευρωπαϊκή νομοθεσία για τις ψηφιακές υπηρεσίες (DSA).
Η Temu γνωρίζει μεγάλη διείσδυση στην ευρωπαϊκή αγορά λόγω της στρατηγικής των εξαιρετικά χαμηλών τιμών. Είναι η διεθνής εκδοχή του κινεζικού κολοσσού ηλεκτρονικού εμπορίου Pinduoduo, που δημιουργήθηκε το 2015. Προτείνει μία τεράστια επιλογή προϊόντων σε εξευτελιστικές τιμές: ρούχα, παιγνίδια, διακόσμηση, εργαλεία, γκάτζετ κτλ.
Η Temu συγκεντρώνει 75 εκατομμύρια χρήστες μηνιαίως στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ξεπερνώντας το όριο των 45 εκατομμυρίων χρηστών που υποχρεώνει τις πλατφόρμες να υπαχθούν στο ενισχυμένο ρυθμιστικό πλαίσιο της ΕΕ. Ο όμιλος δεσμεύθηκε να συνεργασθεί στενά με τις υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Η έρευνα της Κομισιόν εκκινεί έπειτα από σειρά προειδοποιήσεων και γραπτών υπομνημάτων προς την πλατφόρμα. Αφορά «τα συστήματα που έχουν τεθεί σε λειτουργία για τον περιορισμό της πώλησης προϊόντων μη συμβατών στην Ευρωπαϊκή Ένωση» και ιδιαιτέρως τα μέσα που έχουν εφαρμοσθεί «για να εμποδίζεται η επανεμφάνιση ανεπιθύμητων εμπόρων που έχουν κατά το παρελθόν αποκλεισθεί.
Η Κομισιόν θα εξετάσει επίσης τους κινδύνους που συνδέονται με «τον εθιστικό χαρακτήρα της υπηρεσίας» των online πωλήσεων, όπου περιλαμβάνονται τα προγράμματα ανταμοιβής υπό μορφήν παιγνιδιού «που μπορούν να έχουν αρνητικές επιπτώσεις στην σωματική και την ψυχική υγεία των χρηστών».
Η Κομισιόν θα εξετάσει επίσης τα συστήματα προώθησης προϊόντων προς τους χρήστες και την υποχρέωση του Temu να αποκαλύπτει τις κύριες παραμέτρους που χρησιμοποιούνται από τα συστήματα αυτά. Η Επιτροπή υποπτεύεται επίσης ότι η Temu δεν τηρεί την υποχρέωση να παρέχει στους παράγοντες της έρευνας πρόσβαση στα δεδομένα της πλατφόρμας.
Η κινεζική πλατφόρμα έχει κατηγορηθεί από ενώσεις καταναλωτών για την εφαρμογή τεχνικών χειραγώγησης των χρηστών και παραβίαση πολλών κανόνων της DSA. Το Ευρωπαϊκό Γραφείο των Ενώσεων Καταναλωτών (BEUC) κατέθεσε αγωγή τον Μάιο στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή κατά της Temu για την χρησιμοποίηση τεχνικών όπως τα σκοτεινά μοτίβα (dark patterns) για να παρακινήσει τους πελάτες να δαπανήσουν περισσότερα χρήματα.
Η Temu ανακοίνωσε στις 11 Οκτωβρίου ότι έχει λάβει «σημαντικά μέτρα» από την άνοιξη και ότι θα συνεχίσει να προσαρμόζει τις πρακτικές της στον πλαίσιο του νέου ευρωπαϊκού νομοθετικού πλαισίου. Από τον Φεβρουάριο, η DSA επιβάλλει νέες υποχρεώσεις σε όλες τις ψηφιακές πλατφόρμες, ανάμεσά τους και η Temu, για την καλύτερη προστασία των χρηστών έναντι παράνομου περιεχομένου.
Η ευρωπαϊκή νομοθεσία απαγορεύει τις παραπλανητικές διεπαφές (interfaces) και επιβάλλει αυξημένους κανόνες διαφάνειας για τους αλγόριθμους που χρησιμοποιούνται για την στόχευση των χρηστών. Υποχρεώνει σε έλεγχο της ταυτότητας των πωλητών στις ηλεκτρονικές πλατφόρμες και σε αποβολή των υπότροπων παραβατών.
Η Temu, όπως και οι 23 άλλες μεγάλες πλατφόρμες που υπόκεινται στους ενισχυμένους ευρωπαϊκούς ελέγχους, είναι πλέον υποχρεωμένη να αναλύει τους κινδύνους που συνδέονται με τις υπηρεσίες της και να θέτει σε εφαρμογή μέσα για την αντιμετώπισή τους. Η ανάλυση αυτή θα εξετάζεται κάθε χρόνο από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, που αναλαμβάνει πλέον τον ρόλο του ψηφιακού χωροφύλακα στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Στο τέλος του Σεπτεμβρίου, έξι χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ανάμεσά τους η Γαλλία και η Γερμανία, ζήτησαν από την Κομισιόν να σφίξει τα λουριά στην Temu.
«Κάθε μέρα, εκατοντάδες χιλιάδες πακέτα φθάνουν εδώ, κυρίως από την Κίνα, με εμπορεύματα που δεν τηρούν τους κανόνες της ευρωπαϊκής αγοράς», έχει καταγγείλει πρόσφατα ο Γερμανός υφυπουργός Οικονομίας Σβεν Γκίγκολντ σε σύνοδο των ευρωπαίων ομολόγων του στις Βρυξέλλες.
