Με το νέο έτος αναμένεται να λάβουν οι φαρμακευτικές εταιρείες που διακινούν νοσοκομειακά φάρμακα τα πολυαναμενόμενα σημειώματα για το clawback από την Εθνική Κεντρική Αρχή Προμηθειών Υγείας (ΕΚΑΠΥ), τα οποία θα διαμορφώσουν σαφή εικόνα για τις επιστροφές που καλούνται να καταβάλουν για το προηγούμενο έτος, λόγω υπέρβασης του προκαθορισμένου προϋπολογισμού για φάρμακα.
Σύμφωνα με τις τελευταίες πληροφορίες, τα «ραβασάκια» για το 2ο εξάμηνο του 2023 αναμένεται να αποσταλούν μέσα στο πρώτο 15θήμερο του Ιανουαρίου, ενώ μέχρι τις πρώτες ημέρες του Φεβρουαρίου εκτιμάται ότι θα έχουν «φύγει» και τα σημειώματα για το 1ο εξάμηνο του 2024.
Υπενθυμίζεται ότι με βάση τα σημειώματα για το 1ο εξάμηνο του 2023, οι υποχρεωτικές επιστροφές για την μεγαλύτερη μερίδα της αγοράς έφτασαν στο 83%, ενώ στο νοσοκομείο Παπαγεωργίου άγγιξαν το 92% επί των πωλήσεων. Η εξέλιξη αυτή προκάλεσε την έντονη αντίδραση του κλάδου, ο οποίος έκανε λόγο για επικείμενη απόσυρση φαρμάκων από την Ελλάδα αλλά και ενδεχόμενη αποχώρηση εταιρειών από τη χώρα μας.
«Βελτιωμένη» εικόνα το 2ο εξάμηνο
Οι ίδιες πηγές αναφέρουν ότι σε όρους δαπάνης το 2ο εξάμηνο του 2023 είναι επιδεινωμένο σε σχέση με το 1ο, ωστόσο, με την «ένεση» των 20 εκατ. ευρώ στον προϋπολογισμό του έτους με έκτακτη χρηματοδότηση από το υπουργείο Οικονομικών και την προσθήκη 33 εκατ. ευρώ μέσω προϋπολογισθέντων κεφαλαίων για κλειστούς προϋπολογισμούς που δεν δαπανήθηκαν, η εικόνα του clawback θα είναι βελτιωμένη.
Στα σημειώματα του 2ου εξαμήνου θα «αποτυπώνονται» και οι διορθώσεις που συνεπάγεται ο νόμος ο οποίος αλλάζει τα ποσοστά εκπτώσεων στο clawback για τα φθηνά νοσοκομειακά σκευάσματα, ο οποίος ισχύει αναδρομικά από την αρχή του 2023.
Ειδικότερα, στα προϊόντα με τιμή 0-5 ευρώ η συμμετοχή παραμένει μηδενική, σε αυτά με τιμή 5-15 ευρώ το 20% ανέρχεται στο 40% και σε αυτά με τιμή 15-30 ευρώ το 40% ανέρχεται στο 60%. Σε αυτήν την βάση, οι επιστροφές που θα επωμισθούν τα προϊόντα με τιμή πάνω από 30 ευρώ, τα οποία δέχθηκαν και το μεγαλύτερο «πλήγμα» το 1ο εξάμηνο, εκτιμάται από το υπουργείο Υγείας ότι θα μειωθούν κατά 20 εκατ. ευρώ.
Πάντως, σύμφωνα με τον αρμόδιο Υπουργό, Άδωνι Γεωργιάδη, το ύψος υπέρβασης της δαπάνης στα νοσοκομειακά φάρμακα για το 2023 διαμορφώνεται γύρω στο 77%, καθώς το 2ο εξάμηνο του έτους η υπερβάλλουσα δαπάνη μειώθηκε στο περίπου 76%.
Το clawback των νοσοκομειακών φαρμάκων βρέθηκε στο επίκεντρο και στη συνάντηση του Άδωνι Γεωργιάδη με τους τέσσερις θεσμικούς φορείς του κλάδου (ΣΦΕΕ, ΠΕΦ, PIF, ΣΑΦΕΕ), που έλαβε χώρα χθες, Δευτέρα (16/12).
Αν και το υπουργείο εκτιμά ότι το 2024 οι επιβαρύνσεις για τις φαρμακευτικές επιχειρήσεις θα μειωθούν σε ποσοστό κάτω του 70%, η χθεσινή συνάντηση δεν φαίνεται να έδωσε ιδιαίτερα αισιόδοξα μηνύματα στην αγορά για το μέλλον.
Προβληματισμός στον κλάδο
Όπως έχει δηλώσει ο Υπουργός, οι στόχοι που έχουν τεθεί για την πορεία του clawback το 2024, φαίνεται να επιτυγχάνονται, με τη μέση αύξηση της φαρμακευτικής δαπάνης, για όλα τα κανάλια διανομής, να εκτιμάται γύρω στο 7%.
Ειδικότερα, η δαπάνη στο κανάλι των ιδιωτικών φαρμακείων παρουσιάζει αύξηση περίπου 4%, το κανάλι του νοσοκομείου καταγράφει σχεδόν μηδενική άνοδο, ενώ στα Φάρμακα Υψηλού Κόστους (φαρμακεία του ΕΟΠΥΥ) σημειώνεται αύξηση 15%.
Παρότι η άνοδος της δαπάνης αναμένεται να «απορροφηθεί» από την αύξηση του προϋπολογισμού, οι επιστροφές προβλέπεται ότι και φέτος θα κινηθούν σε αρκετά υψηλά επίπεδα, αν και χαμηλότερα από τα περσινά.
Όσον αφορά στο 2025, όπως ενημερώθηκαν οι εκπρόσωποι του κλάδου, πέραν της ενίσχυσης του προϋπολογισμού κατά 400 εκατ. ευρώ, στο πλαίσιο της ρήτρας με το Ταμείο Ανάκαμψης για τη μείωση του clawback, καθώς και της ενίσχυσης προϋπολογισμού σε συνάρτηση με την αύξηση του ΑΕΠ, δεν προβλέπεται περαιτέρω αύξηση της χρηματοδότησης. Η πληροφορία αυτή έχει προκαλέσει έντονο προβληματισμό στην αγορά, η οποία κρίνει ότι η επιπλέον ενίσχυση του προϋπολογισμού για φάρμακα είναι αναγκαία.
Στη συνάντηση, ο Άδωνις Γεωργιάδης κατέστησε σαφές ότι το επόμενο διάστημα θα εστιάσει στα μέτρα συγκράτησης της φαρμακευτικής δαπάνης, με επιπλέον ελέγχους στον ΕΟΠΥΥ, με την εφαρμογή θεραπευτικών πρωτοκόλλων και με αυστηρότερους ελέγχους στην ηλεκτρονική συνταγογράφηση.
Σε κάθε περίπτωση, ο Υπουργός, έχει δηλώσει την πρόθεσή του να κάνει τις απαραίτητες κινήσεις, προκειμένου η κατανομή της έξτρα χρηματοδότησης για το επόμενο έτος να γίνει έτσι ώστε κανένα κανάλι να μην καταβάλλει μεγαλύτερο clawback -ως ποσοστό επί των συνολικών πωλήσεων- έναντι των υπολοίπων.
