Προ των πυλών βρίσκεται η αποδέσμευση των πρώτων κεφαλαίων ύψους 21,45 εκατ. ευρώ, από τη συνολική χρηματοδότηση 150 εκατ. που πρόκειται να λάβει από το «Ελλάδα 2.0» η EnEarth, θυγατρική της Energean, για την ανάπτυξη της πρώτης αποθήκης CO2 στην Ελλάδα. Η πρώτη δόση «ξεκλείδωσε» έπειτα από απόφαση της Ελληνικής Διαχειριστικής Εταιρίας Υδρογονανθράκων και Ενεργειακών Πόρων (ΕΔΕΥΕΠ), σύμφωνα με την οποία πληρούνται οι προϋποθέσεις για την εκταμίευση της πρώτης δόσης από το RRF.
Η υπόγεια αποθήκη έχει ενταχθεί στα ευρωπαϊκά Έργα Κοινού Ενδιαφέροντος (PCI), ενώ θα δημιουργηθεί σε εξαντλημένο κοίτασμα του Πρίνου (το οποίο διαχειρίζεται η Energean), με σκοπό σε πρώτη φάση να καταλήγουν ετησίως σε αυτήν 1 εκατ. τόνοι διοξειδίου του άνθρακα. Η συνολική επένδυση για την πρώτη φάση του «Prinos CO2 Storage» εκτιμάται σε 517,62 εκατομμύρια ευρώ.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η EnEarth έχει εξασφαλίσει χρηματοδότηση και από τον ευρωπαϊκό Μηχανισμό «Συνδέοντας την Ευρώπη» (CEF), ύψους 120 εκατ. ευρώ. Τα κεφάλαια από το CEF θεωρούνται κρίσιμα για την ωρίμανση και της δεύτερης φάσης της επένδυσης, καθώς η προοπτική είναι η αποθηκευτική δυναμικότητα της υποδομής να ενισχυθεί περαιτέρω στην πορεία, στους 3 εκατ. τόνους διοξειδίου του άνθρακα. Ο συνολικός προϋπολογισμός και για τις δύο φάσεις εκτιμάται άνω του 1 δισ. ευρώ.
Ορόσημα για τη χρηματοδότηση
Από την άλλη πλευρά, όπως ισχύει για όλα τα έργα που επιχορηγούνται από το «Ελλάδα 2.0», η χρηματοδότηση από το RRF συνεπάγεται και ανελαστικά χρονοδιαγράμματα για την ανάπτυξη της πρώτης φάσης της υποδομής. Έτσι, είναι απαραίτητο μέχρι τον Ιούνιο του 2026 να έχουν ολοκληρωθεί όλα τα απαραίτητα βήματα, ώστε να εκδοθεί έως τότε η Άδεια Λειτουργίας του έργου, το οποίο θα πρέπει από τις αρχές του 2027 να είναι έτοιμη να υποδεχθεί τις πρώτες ποσότητες διοξειδίου του άνθρακα.
Όπως καθορίζει Κοινή Υπουργική Απόφαση που εκδόθηκε τον Μάρτιο, η αποδέσμευση των 150 εκατ. ευρώ από το «Ελλάδα 2.0» θα γίνει τμηματικά, σε 6 δόσεις, για το «ξεκλείδωμα» κάθε μίας προβλέπονται συγκεκριμένα ορόσημα ωρίμανσης της επένδυσης. Τα ορόσημα των πρώτης δόσης, την ικανοποίηση των οποίων πιστοποίησε η ΕΔΕΥΕΠ, περιλάμβαναν μεταξύ άλλων την υποβολή από την EnEarth της αίτησης στην ΕΔΕΥΕΠ για την Άδεια Αποθήκευσης.
Επίσης, η εταιρεία θα έπρεπε να έχει ολοκληρώσει και υποβάλει στο ΥΠΕΝ τη Μελέτη Περιβαλλοντικών και Κοινωνικών Επιπτώσεων (ΜΠΚΕ), η οποία θα είχε ελεγχθεί από το υπουργείο για την πληρότητά της. Για την «ωρίμανση» της επένδυσης, το επόμενο βήμα είναι η έγκριση της Μελέτης από τη Διεύθυνση Περιβαλλοντικών Αδειοδοτήσεων (ΔΙΠΑ) του ΥΠΕΝ, ώστε στη συνέχεια να εκδοθεί η Άδεια Αποθήκευσης από τη Διαχειριστική Εταιρία.
Το Market Test
Την ίδια στιγμή, έχει ήδη δρομολογηθεί η έναρξη της Δοκιμής Αγοράς (Market Test), η οποία θα επιβεβαιώσει το ενδιαφέρον χρηστών (δηλαδή βιομηχανιών που θα μειώσουν το ανθρακικό τους αποτύπωμα με τη δέσμευση των εκπομπών τους) για αξιοποίηση της υποδομής.
Όπως συμβαίνει σε όλες τις ανάλογες διαδικασίες, η Δοκιμή Αγοράς θα διεξαχθεί σε δύο φάσεις, με τους συμμετέχοντες να προχωρούν στο αρχικό στάδιο σε εκδήλωση μη δεσμευτικού ενδιαφέροντος και, στην επόμενη φάση, να υποβάλουν τις δεσμευτικές προσφορές τους.
Όπως έχει ανακοινώσει η EnEarth, είναι έντονο το ενδιαφέρον της εγχώριας βιομηχανίας καθώς και βιομηχανικών μονάδων από γειτονικές χώρες για την αποθήκευση. Ήδη, έχουν υπογραφεί 10 μη δεσμευτικές συμφωνίες (MoUs) με ενδιαφερόμενες βιομηχανίες (emitters).
Από τους βασικούς υποψήφιους χρήστες είναι οι εγχώριες τσιμεντοβιομηχανίες, με δεδομένο ότι η ΤΙΤΑΝ και η ΗΡΑΚΛΗΣ (Holcim) έχουν στα σκαριά πρότζεκτ δέσμευσης των εκπομπών τους, στα εργοστάσιά τους στο Καμάρι Βοιωτίας και στο Μηλάκι Ευβοίας, αντίστοιχα. Επίσης, ο ΔΕΣΦΑ σχεδιάζει την κατασκευή του πρώτου δικτύου μεταφοράς CO2 που θα δεσμεύουν βιομηχανίες.
Μέσω του «Apollo CO2», όπως ονομάζεται το πρότζεκτ του Διαχειριστή, στόχος είναι το CO2 να συγκεντρώνεται στη Ρεβυθούσα, όπου θα υγροποιείται για να μεταφερθεί στο «Prinos CO2 Storage» ή σε άλλες ανάλογες υποδομές στην ευρύτερη περιοχή. Στα τέλη Απριλίου, ο ΔΕΣΦΑ πρόκειται να υποβάλει αίτηση χρηματοδότησης στο Innovation Fund.
