Χωρίς τέλος φαίνεται να είναι η διαμάχη στην αγορά μπύρας ανάμεσα στην Ζυθοποιία Μακεδονίας Θράκης (μπύρα Βεργίνα) και την Αθηναϊκή Ζυθοποιϊα (Όμιλος Heineken), που μετρά σχεδόν 13 χρόνια.
Χτες η Ζυθοποιϊα Βεργίνα ανακοίνωσε ότι η Εισαγγελία Πρωτοδικών Αθηνών απέρριψε ως αβάσιμες τις κατηγορίες περί ψευδορκίας που είχε προσάψει η Αθηναϊκή Ζυθοποιϊα εναντίον στελεχών της πρώτης κι ενός ανεξάρτητου διανομέα, που είχαν καταθέσει εναντίον της Heineken στην Ελλάδα ενώπιον της Επιτροπής Ανταγωνισμού, κρίνοντας ότι η εν λόγω καταγγελία της ελληνικής θυγατρικής της Heineken είναι «εντελώς ψευδής» και «έγινε από δόλο».
Σύμφωνα με την «Βεργίνα», «η νέα αυτή απόφαση ακολουθεί την απόρριψη τον Ιούλιο του 2017 της έφεσης που είχε ασκήσει η Αθηναϊκή Ζυθοποιϊα κατά της απόφασης της Επιτροπής Ανταγωνισμού στο Διοικητικό Εφετείο των Αθηνών, το οποίο της επικύρωσε το πρόστιμο ρεκόρ ύψους 26,7 εκατ. ευρώ υπέρ του Ελληνικού Δημοσίου. Η απόφαση αυτή βασίστηκε σε πλήθος αδιάσειστων στοιχείων που αποδεικνύουν ότι η Αθηναϊκή Ζυθοποιϊα (που στην Ελλάδα διακινεί τα σήματα ΑΛΦΑ, Mάμος, Amstel, Heineken, κ.α.) εφάρμοζε μια ενιαία και στοχευμένη πολιτική για τον αποκλεισμό των ανταγωνιστών της από όλα τα κανάλια διανομής, συμπεριλαμβανομένων αυτών της χονδρικής διάθεσης, HORECA και λιανικής πώλησης.
Βάσει της απόφασης της ελληνικής Επιτροπής Ανταγωνισμού, η «Βεργίνα» κατέθεσε αγωγή για αποζημίωση ύψους 100 εκατ. ευρώ έναντι της Heineken και της Αθηναϊκής Ζυθοποιϊας στο Εμπορικό Δικαστήριο του Άμστερνταμ τον Φεβρουάριο του 2017. Η πρώτη δικάσιμος έχει οριστεί για τις 22 Μαρτίου 2018.
Σύμφωνα με πληροφορίες και άλλες εταιρείες του κλάδου εξετάζουν ανάλογες κινήσεις.
Η υπόθεση με την αγορά μπύρας ξεκινά το 2005 με την αυτεπάγγελτη έρευνα της Επιτροπής Ανταγωνισμού στον κλάδο της ζυθοποιίας και στο επίκεντρο τέθηκε η εξέταση τυχόν κατάχρηση δεσπόζουσας θέσης της Αθηναϊκής Ζυθοποιίας, η οποία μέχρι το 2008 εμφανιζόταν να ελέγχει μερίδιο άνω του 80% στην ελληνική αγορά, από τα υψηλότερα της Heineken παγκοσμίως (σήμερα το μερίδιό της έχει υποχωρήσει στο 53%).
Τελικά το 2016 επιβλήθηκε από την Ολομέλεια της Επιτροπής Ανταγωνισμού, πρόστιμο 31.451.211 ευρώ στην Αθηναϊκή Ζυθοποιϊα διότι «καταχράστηκε τη δεσπόζουσα θέση της»: Πρόκειται για το υψηλότερο πρόστιμο που έχει επιβληθεί σε μία μόνο εταιρεία από την Επιτροπή Ανταγωνισμού και αφορά παραβάσεις που ξεπερνούν σε διάρκεια τη δεκαπενταετία, όπως προέκυψε από τις 8.000 σελίδες της δικογραφίας της υπόθεσης.
Η Ολομέλεια της Επιτροπής Ανταγωνισμού με απόφασή της, λοιπόν, έκρινε ότι η εταιρεία Αθηναϊκή Ζυθοποιία, η οποία δραστηριοποιείται κυρίως στην παραγωγή και εμπορία προϊόντων ζύθου, καταχράστηκε τη δεσπόζουσα θέση της και επέβαλε ομοφώνως το πρόστιμο. Σύμφωνα με το σκεπτικό της απόφασης, από την ενδελεχή έρευνα της Επιτροπής προέκυψαν στοιχεία τα οποία κατέδειξαν ότι η Αθηναϊκή Ζυθοποιία είχε υιοθετήσει και υλοποιούσε για μεγάλο χρονικό διάστημα μια ενιαία και στοχευμένη πολιτική για τον αποκλεισμό και τον περιορισμό των δυνατοτήτων ανάπτυξης των ανταγωνιστών της, κυρίως με την επιβολή αποκλειστικότητας σε επίπεδο χονδρικής και λιανικής πώλησης, αλλά και μέσω άλλων πρακτικών, οι οποίες είχαν ως σωρευτικό αποτέλεσμα τον περιορισμό του ανταγωνισμού σε επιμέρους αγορές διανομής και διάθεσης προϊόντων ζύθου.
Η Αθηναϊκή Ζυθοποιϊα προσέφυγε στο Διοικητικό Εφετείο κατά της απόφασης της Επιτροπής Ανταγωνισμού. Το Διοικητικό Εφετείο αποφάσισε τελικώς μικρή μείωση του προστίμου, κατά 15% σε σύγκριση με το αρχικό, στα 26,73 εκατ. ευρώ, κάνοντας δεκτά λίγα μόνο από τα επιχειρήματα της εταιρείας.
Στα χέρια των πολυεθνικών η ελληνική αγορά μπύρας
Στα χέρια των πολυεθνικών Ομίλων, της Αθηναϊκής Ζυθοποιϊας και της Ολυμπιακής Ζυθοποιϊας, ανήκει πλέον το 80% της ελληνικής αγοράς μπύρας, μετά την απόκτηση του υπολοίπου 49% της δεύτερης από την Carlsberg Group.
Οι δύο πολυεθνικοί Όμιλοι κρατούν τα σκήπτρα της αγοράς μπύρας, περί το 53% της αγοράς η Αθηναϊκή Ζυθοποϊα και περί το 27% η Ολυμπιακή Ζυθοποιϊα, με τις υπόλοιπες μικρές ελληνικές ζυθοποιίες να μοιράζονται το 20%.
Η Ολυμπιακή Ζυθοποιία, η οποία προέκυψε από τη συγχώνευση της Μύθος και της Ολυμπιακής, λειτουργεί δυο ζυθοποιία σε περιοχές της Θεσσαλονίκης και της Εύβοιας. Μεταξύ των brands της εταιρείας είναι οι μπύρες Μύθος, FIX, Kaiser και Henninger.
Ήδη προϊόντα της εξάγονται από την Ελλάδα σε 35 χώρες του κόσμου ενώ στην Ελλάδα παράγει 10 από τα 19 προϊόντα που διακινεί. Μέσα στο 2017 η Ολυμπιακή Ζυθοποιία προχώρησε στην παραγωγή τριών νέων προϊόντων, της μπύρας Fix Άνευ, του ανθρακούχου αναψυκτικού Tuborg Lime Green Tea Soda και Orange CinnamonSoda.
Από την άλλη πλευρά, η Αθηναϊκή Ζυθοποιϊα κατάφερε το 2016 και μετά από μία δύσκολη περίοδο, να επιστρέψει στην κερδοφορία (στα 9,4 εκατ. ευρώ τα καθαρά κέρδη του 2016 έναντι ζημιών 23,1 εκατ. ευρώ το 2015).
Μέσα στο 2017 πραγματοποίησε επενδύσεις ύψους 16 εκατ. ευρώ, που εντάσσονται στο τρέχον επενδυτικό πρόγραμμα για την τριετία 2017-2019, συνολικού ύψους 61 εκατ. ευρώ, έχοντας ήδη προχωρήσει σε επενδύσεις 120 εκατ. ευρώ από το 2010 μέχρι το 2016.
Τι απαντά η Αθηναϊκή Ζυθοποιία
Η Αθηναϊκή Ζυθοποιία, απαντώντας σε σχόλιο του κ. Δημήτρη Πολιτόπουλου, εκ των ιδρυτών της ΖΜΘ, ανέφερε:
«Παρατηρούμε ότι ο κ. Πολιτόπουλος επιλέγει, σε έναν μήνα γεμάτο προγραμματισμένες δικαστικές διαδικασίες σε υποθέσεις που βρίσκονται σε εκκρεμότητα, να ανασύρει και να προβάλει επικοινωνιακά μια απόφαση του Δεκεμβρίου. Θεωρούμε ότι αυτό αποσκοπεί καθαρά στη δημιουργία «κλίματος», και αποβλέπει στο να επηρεάσει μελλοντικές αποφάσεις, και επιφυλασσόμαστε να επανέλθουμε στο θέμα στο άμεσο μέλλον, μετά και από τις νομικές εξελίξεις των επόμενων εβδομάδων. Σε κάθε περίπτωση, επιβεβαιώνουμε την εμπιστοσύνη μας στις Αρχές και τους Θεσμούς της χώρας, συνεχίζουμε τον αγώνα για την τελική μας δικαίωση και είμαστε βέβαιοι ότι στο τέλος θα λάμψει η αλήθεια.»
