Μπορεί ο κίνδυνος υποκλοπής στοιχείων από πιστωτικές ή χρεωστικές κάρτες να προκαλεί πονοκέφαλο στους καταναλωτές, αλλά το πιο επίφοβο μέσο πληρωμής δεν είναι άλλο από τα μετρητά.
Αυτό διαβεβαιώνουν στο insider.gr εποπτικές πηγές που εξηγούν ότι ο μεγαλύτερος κίνδυνος εξαπάτησης κρύβεται στα μετρητά, λόγω των πλαστών χαρτονομισμάτων, αλλά αυτός δεν είναι ο μόνος κίνδυνος. Όταν κάποιος μεταφέρει μεγάλα χρηματικά ποσά σε μετρητά διατρέχει υψηλό κίνδυνο κλοπής ή απώλειας. Επιπλέον, η χρήση μετρητών για συναλλαγές πολύ μεγάλης αξίας συσχετίζεται με ύποπτες συναλλαγές, όπως το ξέπλυμα μαύρου χρήματος ή δωροδοκία.
Ποιο είναι το πιο ασφαλές μέσο πληρωμών;
Σύμφωνα με την Τράπεζα της Ελλάδος, αυτό δεν είναι άλλο από τις άμεσες χρεώσεις, τη συναλλαγή δηλαδή με την οποία ταυτόχρονα πιστώνεται ένας τραπεζικός λογαριασμός και χρεώνεται ένα άλλος. Μπορεί αυτός ο τρόπος πληρωμής να μην είναι ακόμη αρκετά διαδεδομένος, ωστόσο, παρουσιάζει μηδενικά ποσοστά απάτης. «Οι άμεσες χρεώσεις συνεχίζουν να αποτελούν το πλέον ασφαλές μέσο πληρωμής δεδομένου ότι και το έτος 2018 δεν καταγράφηκαν περιστατικά απάτης από τους παρόχους υπηρεσιών πληρωμών», αναφέρει η κεντρική τράπεζα.
Χαρακτηριστικά παραδείγματα αυτής της μεθόδου πληρωμών είναι το Apple Pay και το Google Pay που παρέχουν τη δυνατότητα μεταφορών χρημάτων μεταξύ ατόμων (P2P), καθώς και πληρωμών στο κατάστημα (proximity payments) με δυνατότητα χρέωσης απευθείας του τραπεζικού μας λογαριασμού. Οι πληρωμές αυτές, γνωστές ως «payment by account», εφαρμόζονται ήδη στην Ελλάδα, αλλά μόνο σε ενδοτραπεζικό επίπεδο, δηλαδή ο έμπορος και ο πελάτης πρέπει να έχουν την ίδια τράπεζα -γεγονός που περιορίζει τη χρηστικότητα της υπηρεσίας.
Τι συμβαίνει με το πλαστικό χρήμα
Κάπου στη… μέση βρίσκεται το πλαστικό χρήμα, δηλαδή οι χρεωστικές, πιστωτικές και προπληρωμένες κάρτες. Το πρόσφατο κρούσμα υποκλοπής στοιχείων από πελάτες ελληνικού ταξιδιωτικού γραφείου, σύμφωνα με πληροφορίες, έφερε ξανά στο προσκήνιο τη συζήτηση περί ασφάλειας στη χρήση καρτών.
Η αλήθεια είναι ότι οι χρεωστικές κάρτες συνεχίζουν να αποτελούν το κύριο υποκατάστατο των μετρητών, με το μέσο αριθμό συναλλαγών ανά χρεωστική κάρτα να ανέρχεται σε 26 το α΄ εξάμηνο 2019, από 32 β΄ εξάμηνο 2020. Όπως σημειώνει δε η ΤτΕ από την ανάλυση της απάτης ανά δίαυλο συναλλαγής με κάρτες πληρωμών, όπως α) συναλλαγές σε τερματικά ΑΤΜ, β) πληρωμές σε τερματικά POS και γ) εξ αποστάσεως συναλλαγές χωρίς τη φυσική παρουσία της κάρτας (card not present - CNP), προκύπτει ότι το υψηλότερο ποσοστό της απάτης εκδηλώνεται στον εξ αποστάσεως δίαυλο διενέργειας συναλλαγών και ειδικότερα στις συναλλαγές μέσω διαδικτύου.
Αυτή ήταν και η περίπτωση των υποκλοπών που οδήγησε στη σταδιακή αντικατάσταση 15.000 καρτών, καθώς αφορούν πληρωμές που έγιναν μέσω τηλεφώνου. Στην Έκθεση Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας που δημοσιεύτηκε τον Δεκέμβριο υπήρχε σαφής επισήμανση του κινδύνου: «ηΗ μη εκτενής χρήση του διεθνούς τεχνικού προτύπου ασφαλών συναλλαγών 3DSecure από παρόχους υπηρεσιών πληρωμών του εξωτερικού συνεπάγεται υψηλότερα ποσοστά απάτης στις διασυνοριακές συναλλαγές διαδικτύου, σε αντίθεση με την ελληνική αγορά, όπου οι πάροχοι υπηρεσιών πληρωμών έχουν υλοποιήσει σε ευρεία έκταση το πρότυπο ασφαλών συναλλαγών 3DSecure». Παρ’ όλα αυτά, δεν ήταν δυνατό να αποφευχθεί ένα τέτοιο κρούσμα και στη χώρα μας.
Πιο ασφαλή (αλλά όχι τελείως) τα εμβάσματα
Μικρότερα ποσοστά απάτης καταγράφονται στις διατραπεζικές μεταφορές (μεταφορές πιστώσεων), χωρίς ωστόσο να είναι απόλυτα ασφαλείς. Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΤτΕ, η απάτη στις μεταφορές πιστώσεων παρουσιάζει αύξηση κατά 45% σε όρους αριθμού συναλλαγών και κατά 34% σε όρους αξίας το πρώτο εξάμηνο του 2019 σε σχέση με το προηγούμενο έτος.
Όσον αφορά στις τεχνικές της απάτης, κυρίως επικεντρώνονται στην υποκλοπή των προσωπικών στοιχείων ασφαλείας των χρηστών μέσω παραπλανητικών emails (phishing). «Οι πάροχοι υπηρεσιών πληρωμών συνεχίζουν τις εκτεταμένες δράσεις ενημέρωσης των καταναλωτών και των επιχειρήσεων ώστε να ενισχύσουν τη γνώση των χρηστών σε θέματα ασφάλειας», αναφέρει η κεντρική τράπεζα. Κυρίαρχος στόχος είναι οι χρήστες να εκπαιδευτούν στην ασφαλή συναλλακτική συμπεριφορά ώστε να προστατεύονται από κακόβουλες ενέργειες τρίτων.
