Η πρόσφατη μελέτη του ΙΟΒΕ για τη συνεισφορά του κλάδου της ναυτιλίας στην ελληνική οικονομία, ανέδειξε, μεταξύ άλλων, και μια ενδιαφέρουσα παράμετρο αναφορικά με τη συμβολή της επιβατηγού ναυτιλίας στην οικονομία των νησιωτικών περιοχών.
Ιδίως δε, αναφορικά με κάποιος προορισμούς που θεωρούνται και ως «φιλέτα», όπως οι γραμμές προς την Κρήτη ή το Νότιο Αιγαίο. Η μεγαλύτερη συνεισφορά στο ΑΕΠ καταγράφεται σε αυτές τις περιοχές, στις περιφέρειες Κρήτης και Νοτίου Αιγαίου, όπου εντοπίζονται περισσότερο από το 80% της συνολικής επίδρασης στην οικονομία των νησιωτικών περιοχών, ήτοι πάνω από 6,6 δις ευρώ επί συνόλου 8,5 δισ. ευρώ.
Σε γενικές γραμμές, υπενθυμίζεται ότι η συμβολή της ναυτιλίας σε όρους ΑΕΠ εκτιμάται σε 13,6 δισ. ευρώ ή 7,4% του συνολικού ΑΕΠ της χώρας το 2019, σε όρους απασχόλησης ανέρχεται σε 332 χιλ. θέσεις εργασίας (ή 8,5% της συνολικής απασχόλησης) και ως συνδρομή στα δημόσια έσοδα εκτιμάται σε περίπου 3 δισ. ευρώ (σε περίπου 1,8 δισ. υπολογίζονται τα εισοδήματα από μισθούς των εργαζομένων λόγω της ανάπτυξης της επιβατηγού ναυτιλίας στη χώρα).
Ειδικότερα, όμως, σε σχέση με τα νησιά μας, τα στοιχεία παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Σύμφωνα με την έκθεση του ΙΟΒΕ, η ανάπτυξη των ακτοπλοϊκών συγκοινωνιών συνεπάγεται σημαντικά οφέλη για την τοπική οικονομία και την κοινωνία των νησιών της χώρας. Η συνεισφορά της ακτοπλοΐας λόγω των ευρύτερων επιδράσεων από την παραγωγή και τον τουρισμό στα νησιά εκτιμάται σε 10,1 δισ. ευρώ (5,5% του ΑΕΠ το 2019), εκ των οποίων 8,5 δισ. αφορούν στην τουριστική ζήτηση, τον πρωτογενή τομέα και τη μεταποίηση στις νησιωτικές περιοχές και 1,6 δισ. ευρώ στην επίδραση από τη ζήτηση για προϊόντα από τους επισκέπτες κατά την παραμονή τους σε κάποιο νησί της χώρας που προέρχονται από την ηπειρωτική χώρα.
Στην Κρήτη η συνεισφορά της επιβατηγού ναυτιλίας εκτιμάται σε 3,5 δισ. ευρώ το 2019, επίδραση που αντιστοιχεί στο 37% του ακαθάριστου προϊόντος στο σύνολο των 4 νομών του νησιού, ενώ στο Νότιο Αιγαίο η συνεισφορά της επιβατηγού ναυτιλίας εκτιμάται σε 3,1 δισ. ευρώ και περισσότερες από 63 χιλ. θέσεις απασχόλησης.
Προφανώς λοιπόν, οι δύο αυτές γραμμές εμφανίζονται ως τα «φιλέτα», με κομμάτι βέβαια του τζίρου να προέρχεται και από την μεταφορά προϊόντων, ενώ όσον αφορά στη μεταφορά επιβατών σημαντικότατη είναι η συνδρομή των ακτοπλοϊκών γραμμών προς τις Κυκλάδες (πάνω από 2 δισ. ευρώ), όπως και η «κίνηση» προς τα νησιά των Δωδεκανήσων που ξεπερνά σε συνεισφορά τα 860 εκατ. ευρώ.
Όσον αφορά άλλες περιοχές, στα νησιά του Βορείου Αιγαίου η επίδραση αντιστοιχεί στο 35% του ακαθάριστου προϊόντος της περιοχής και σε 931 εκατ. ευρώ συνολικά, στη Ζάκυνθο η συνολική επίδραση στο ΑΕΠ ξεπερνούσε τα 530 εκατ. ευρώ, στην Κεφαλονιά τα 176 εκατ. ευρώ και στα λοιπά νησιά έφτανε στα 273 εκατ. ευρώ.
Βέβαια, κατά το 2020 είχαμε σαφή μείωση στις γραμμές εσωτερικού καθώς η κίνηση αναμένεται να είναι πεσμένη κατά 55% σε σχέση με το 2019, ενώ στα οχήματα (ΙΧ και φορτηγά) αναμένεται μείωση κατά 36%. Ως αποτέλεσμα, η απώλεια εσόδων και τα ζημιογόνα αποτελέσματα αναμένεται να ξεπεράσουν τα 300 εκατ. ευρώ. Ωστόσο, η ευρύτερη εικόνα των προηγούμενων ετών αποδεικνύει τη συνεισφορά της ακτοπλοΐας στην ελληνική οικονομία, αναδεικνύοντας παράλληλα και τις γραμμές-«φιλέτα» στη «νησιωτική αγορά».