Η 10η αξιολόγηση της χώρας σε καθεστώς ενισχυμένης εποπτείας μπαίνει στην τελική της ευθεία αύριο με ένα 2ήμερο επαφών «κορυφής» μεταξύ του οικονομικού επιτελείου της κυβέρνησης και των θεσμών. Στο δημοσιονομικό πεδίο θα τεθούν επί τάπητος οι δυνατότητες της κυβέρνησης να παρατείνει τα μέτρα στήριξης από την πανδημία, πέρα από την προβλεπόμενη παράταση για τον Μαίο της οριζόντιας κάλυψης των κλάδων με περιοριστικά μέτρα, αλλά και της ενεργοποίησης του πιστωτικού για πληρωμή φόρων/εισφορών μέσω του μέτρου παγίων δαπανών και της προκαταβολής της Επιστρεπτέας 1,2, και 3.
Η ανάγκη στήριξης της οικονομίας, λόγω της παράτασης της πανδημίας, τεκμηριώνεται μέσα από τη Γνώμη που εξέφρασε το Δημοσιονομικό Συμβούλιο για τον Συμπληρωματικό Προϋπολογισμό των 4,25 δισ. ευρώ που κατατέθηκε προ ημερών στη Βουλή για να νομιμοποιήσει την επιπλέον αυτή δαπάνη πληρωμές των μέτρων αξίας 14 δισ. ευρώ που έχουν ήδη προβλεφθεί για φέτος. Το όργανο που γνωμοδοτεί στο πλαίσιο των υποχρεώσεων της χώρας έναντι της ΕΕ (σ.σ. Ευρωπαϊκό Εξάμηνο), κρίνει πως υπάρχει ανάγκη πρόσθετων μέτρων λόγω της παρατεταμένης διάρκειας του τρίτου κύματος και εκτιμά πως θα προκαλέσουν μεν άνοδο στο πρωτογενές έλλειμμα η οποία όμως επιτρέπεται λόγω της γενικής ρήτρας διαφυγής.
Επιπλέον μέτρα
Ωστόσο, η κυβέρνηση επιθυμεί να προχωρήσει και σε νέες κινήσεις στήριξης της αγοράς, αν και πολύ πιο στοχευμένες πλέον καθώς το δημοσιονομικό κόστος διογκώνεται. Οι άμεσες παρεμβάσεις συνδέονται τα τεκμήρια και τις ηλεκτρονικές αποδείξεις που προανήγγειλε ο ΥΠΟΙΚ Χρήστος Σταϊκούρας και όπως είπε από τη Βουλή σήμερα δρομολογούνται με τροπολογία. Επίσης σχεδιάζει να λάβει πρόσθετα μέτρα για τη στήριξη κλάδων όπως ο Τουρισμός, αλλά και να διαμορφώσει έναν «οδικό χάρτη» για τα επόμενα χρόνια έως και το 2025 που να μην είναι δυσβάστακτος δημοσιονομικά.
Το σημείο κλειδί είναι πως η αξιολόγηση συμπίπτει με την ολοκλήρωση 2 νέων πολυετών Προϋπολογισμών: το Πρόγραμμα Σταθερότητας που φτάνει έως και το 2024 πρέπει να κατατεθεί έως το τέλος του μήνα στις Βρυξέλλες. Περιλαμβάνοντας ένα σενάριο «βάσης», τα μέτρα/ελαφρύνσεις και το τελικό «αποτέλεσμα» σε ΑΕΠ και έλλειμμα/χρέος. Και με βάση αυτό, αλλά και τις διαβουλεύσεις που θα συνεχισθούν μετά το Πάσχα, πρέπει να οριστικοποιηθεί και να σταλεί στη Βουλή ο νέος Μεσοπρόθεσμος Προϋπολογισμός έως το τέλος Μαίου που θα φτάνει έως το 2025.
Ουσιαστικά η κυβέρνηση θα «αποκαλύψει» τις προβλέψεις της για τα πλεονάσματα μετά την πανδημία. Αλλά και τους στόχους για την πορεία του ΑΕΠ με την πρόβλεψη για το 2020 να κινείται στο φάσμα του 4% με προοπτική επιτάχυνσης το 2022 όταν θα αρχίσει να «τρέχει» πλήρως το Σχέδιο Ανάκαμψης.
Όσον αφορά στο πως θα εγγραφούν οι μόνιμες παρεμβάσεις ελάφρυνσης, αυτό δεν έχει ακόμη κριθεί. Και σίγουρα θα γίνει σταδιακά έως το 2023 όταν θα έχει φανεί και η πορεία της πανδημίας αλλά και το πόσο θα «χαλαρώσουν» τα κράτη – μέλη τις απαιτήσεις για πλεονάσματα στο πλαίσιο αλλαγής των δημοσιονομικών κανόνων.
Το Δημοσιονομικό Συμβούλιο
Αναλυτικά, σύμφωνα με τη Γνώμη του Ελληνικού Δημοσιονομικού Συμβουλίου επί του συμπληρωματικού Κρατικού Προϋπολογισμού του 2021 «η παρατεταμένη διάρκεια του τρίτου κύματος της πανδημίας οδήγησε σε διατήρηση των περιοριστικών μέτρων στην κοινωνική και οικονομική δραστηριότητα κατά το πρώτο τρίμηνο του 2021 με αποτέλεσμα την ανάγκη λήψης επιπρόσθετων δημοσιονομικών μέτρων. Κατά συνέπεια, απαιτείται η προς τα πάνω αναθεώρηση των πιστώσεων του τακτικού προϋπολογισμού του 2021 κατά 3 δισ. ευρώ και του ΠΔΕ κατά 1,25 δισ. ευρώ (1 δισ. στο συγχρηματοδοτούμενο και 250 εκατ. στο εθνικό σκέλος), προκειμένου να παρασχεθεί η δυνατότητα επέκτασης των μέτρων στήριξης νοικοκυριών και επιχειρήσεων κατά την διάρκεια του έτους. Η εν λόγω αύξηση των πιστώσεων κατά συνολικά 4,25 δισ. ευρώ αντιστοιχεί σε 2,47% του προϋπολογισθέντος ΑΕΠ».
Σημειώνεται, από το Δημοσιονομικό Συμβούλιο, πως ο συμπληρωματικός προϋπολογισμός δεν περιλαμβάνει επικαιροποιημένες προβλέψεις ως προς την διαμόρφωση των μακροοικονομικών και των επιμέρους δημοσιονομικών μεγεθών, αλλά και δεν εξειδικεύονται οι δράσεις που θα χρηματοδοτηθούν από την προτεινόμενη αύξηση των πιστώσεων. Κατά συνέπεια, το ΕΔΣ δεν δύναται να εκφέρει γνώμη.
Εκτιμάται ωστόσο πως με την εν λόγω προβλεπόμενη αύξηση των δαπανών κατά 4,25 δισ. ευρώ το πρωτογενές έλλειμμα της Γενικής Κυβέρνησης αναμένεται να ξεπεράσει το 3,8% του ΑΕΠ, το οποίο είχε προβλεφθεί στον προϋπολογισμού του 2021. Αλλά και πως η συνέχιση της εφαρμογής της γενικής ρήτρας διαφυγής (general escape clause) επιτρέπει την παρέκκλιση από τις δημοσιονομικές απαιτήσεις που θα ίσχυαν κανονικά στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού δημοσιονομικού πλαισίου, συμπεριλαμβανομένου και του δημοσιονομικού στόχου για πρωτογενές πλεόνασμα ύψους 3,5% του ΑΕΠ που ισχύει για την χώρα μας στο πλαίσιο της ενισχυμένης εποπτείας και έτσι συμφωνεί με την πρόβλεψη του ΥΠΟΙΚ για αύξηση των συνολικών πιστώσεων.
Φωτογραφία: Getty Images/Ideal Image
