Ο πολυετής προϋπολογισμός που ενέκρινε την προηγούμενη εβδομάδα η Βουλή είναι αισιόδοξος για την επιστροφή της χώρας σε ισχυρή ανάπτυξη και πλεονάσματα. Είναι όμως και ενδεικτικός της μεγάλης ασάφειας η οποία αυτή τη στιγμή υφίσταται αναφορικά με το παρόν και το μέλλον της ελληνικής οικονομίας εξ αιτίας 2 παραγόντων που είναι εκτός του ελέγχου της Κυβέρνησης.
Η τήρηση στάσης αναμονής καθρεφτίζεται στο γεγονός πως διατηρεί τον πήχη της ανάπτυξης στο 3,6% και περιλαμβάνει μόνο σενάριο «βάσης» στις δημοσιονομικές προβολές (δηλαδή χωρίς την πρόθεση αξιοποίησης του δημοσιονομικού χώρου που καταγράφεται για τα επόμενα χρόνια μετά την ολοκλήρωση της ρήτρας διαφυγής το 2022). Με τον ΥΠΟΙΚ να δηλώνει πως θα περιμένει να έχει μία πιο καθαρή «εικόνα» με ορόσημο το προσχέδιο Προϋπολογισμού 2022 του Οκτωβρίου.
Όσον αφορά στις πηγές ασάφειας, η πρώτη είναι η πορεία της πανδημίας και η εξέλιξη των περιορισμών διεθνώς. Μετά και από τις νέες απαγορεύσεις στις οποίες οδηγήθηκε την Παρασκευή η Πορτογαλία, αλλά και την επέλαση της μετάλλαξης Δέλτα σε πολλές χώρες της Ευρώπης όπως στην Ιταλία και στη Γαλλία το «στοίχημα» επαναφοράς του τουρισμού στο 45% των εισπράξεων του 2019 μένει να φανεί αν θα κερδηθεί (παρά τα πρώτα στοιχεία για την μέχρι τώρα καλή σχετικά πορεία του η οποία δείχνει επαναφορά στο 55% περίπου).
Ο δεύτερος παράγοντας ασάφειας, που επίσης εντείνεται, συνδέεται με τα περιθώρια της κυβέρνησης για μέτρα στήριξης (αν υπάρξει ένα νέο, απευκταίο, κύμα περιορισμών) αλλά και για μόνιμες ελαφρύνσεις. Με το πολιτικό σκηνικό σε Γερμανία και Γαλλία να μεταφέρει το ορόσημο έναρξης της συζήτησης για τους νέους δημοσιονομικούς κανόνες στο «καλό» σενάριο για το φθινόπωρο και σε ένα «εναλλακτικό σενάριο» για την άνοιξη του 2023 μετά τις γαλλικές εκλογές.
Οι δημοσιονομικοί κανόνες, το «φρένο» στα μέτρα στήριξης και η αδυναμία σχεδιασμού των επόμενων κινήσεων της κυβέρνησης
Στο πεδίο της μάχης για τους δημοσιονομικούς κανόνες, χαρακτηριστικό της κατάστασης που επικρατεί είναι πως ο Όλαφ Σολτς. ο υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας ο οποίος θεωρείται σχετικά μετριοπαθής προέβη προ ημερών σε δηλώσεις περί ανυπαρξίας ανάγκης αλλαγής/ευελιξίας των δημοσιονομικών κανόνων που σήμερα ισχύουν. Οι δηλώσεις του, στο πιο καλό σενάριο, ερμηνεύονται ως μία κίνηση εσωτερικής «κατανάλωσης», ενόψει των γερμανικών εκλογών το φθινόπωρο. Αν και τα μηνύματα που έρχονται από το «Βορά» κάνουν λόγο ακόμη και για πρόταση σκλήρυνσης των κανόνων ώστε να υπάρχει ένας «κουμπαράς» για μία μελλονιτκή κρίση….
Σε κάθε περίπτωση, γίνεται σαφές ότι η όποια σοβαρή δημόσια συζήτηση για τους νέους δημοσιονομικούς κανόνες (η οποία επηρεάζει καίρια τα ελληνικά συμφέροντα αφού η χώρα δεν ξέρει ακόμη τι πλεονάσματα θα πρέπει να πετύχει στο μέλλον) δεν μπορεί να ανοίξει ουσιαστικά πριν η γερμανική μάχη ολοκληρωθεί και σχηματιστεί νέα κυβέρνηση. Άλλωστε σε μεγάλο βαθμό αυτή η κίνηση έχει προεξοφληθεί με τον αρμόδιο Ιταλό Επίτροπο Πάολο Τζεντιλόνι να έχει δηλώσει εδώ και καιρό ότι οι προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής θα ανακοινωθούν λίγο πριν το τέλος του 2022.
Σε αυτό το σημείο εισάγεται και ένας άλλος παράγοντας: οι γαλλικές εκλογές της προσεχούς Άνοιξης. Το «κακό» σενάριο για τη λήψη αποφάσεων είναι να μην είναι εφικτή μία τελική πολιτική απόφαση έως ότου ολοκληρωθεί η μάχη και σε αυτό το τερέν…
Έως τότε η ελληνική κυβέρνηση υπό το «βάρος» του υψηλού χρέους θα πρέπει να κινείται με προσεκτικά βήματα, εξηγούν αρμόδιες πηγές. Αλλά και το οικονομικό επιτελείο συνεχώς δηλώνει σε διάφορους τόνους της θέση του: από τον Υπουργό ανάπτυξης Αντώνη Γεωργιάδη ο οποίος πρόσφατα τοποθετήθηκε λέγοντας ότι θα είναι καταστροφικό ένα νέο lockdown, έως την ηγεσία του Υπουργείου Οικονομικών που δηλώνει ότι η μόνη λύση προς το παρόν είναι η επιτυχία του εμβολιασμού, αλλά και πως δεν προβλέπονται άλλα μέτρα ελάφρυνσης για το 2021.
Οι διαβουλεύσεις με τους θεσμούς
Σε κάθε περίπτωση η διαβούλευση με τους θεσμούς για μία ακόμη αξιολόγηση της χώρας είναι σε εξέλιξη, όπως έγραφε το insider.gr και επιβεβαίωσε σήμερα ο ΥΠΟΙΚ Χρήστος Σταϊκούρας και διενεργείται τώρα σε επίπεδο τεχνικών κλιμακίων και από την επόμενη εβδομάδα σε επίπεδο επικεφαλής. Με την κυβέρνηση να διεκδικεί όχι νέα μέτρα, αλλά μία ρύθμιση οφειλών.
Όσον αφορά τη θέση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, αυτή επισήμως αναμένεται να ανακοινωθεί την άλλη εβδομάδα, μαζί με τις θερινές εκτιμήσεις για την πορεία της οικονομίας σε κάθε κράτος της ΕΕ. Στο πλαίσιο των οποίων ίσως γίνει μία πρώτη αποτύπωση των κινδύνων που παραμένουν.
Το «αντίδοτο» αναμένεται να έρθει μέσω Επενδύσεων και μεταρρυθμίσεων με την έγκριση του Ελλάδα 2.0 στο Ecofin της 13ης Ιουλίου. Αν και η επικύρωση του από τα δύο όργανα που προετοιμάζουν τη σύνοδο έχει ήδη γίνει (ΧΧ https://www.insider.gr/oikonomia/179346/dipli-egkrisi-apo-ta-krati-meli…), παρέχοντας ουσιαστικά το πράσινο φως, αναμένεται και η επίσημη έγκριση για τη διενέργεια των επενδύσεων με επόμενο ουσιαστικό βήμα την προκαταβολή αλλά και την υπογραφή των συμφωνιών για δάνεια.
