Kαμπανάκι για περαιτέρω αύξηση των κόκκινων δανείων στην περίπτωση που οι τράπεζες δεν προχωρήσουν σε αναδιαρθρώσεις των δανειακών τους χαρτοφυλακίων ιδιαίτερα των επιχειρηματικών χτυπά η Τράπεζα της Ελλάδος.
Μάλιστα επισημαίνει ότι οι τράπεζες να πρέπει να προχωρήσουν σε γενναίες αναδιαρθρώσεις καθώς ήδη κόκκινα είναι περίπου το 1 στα 2 δάνεια που έχουν δώσει οι τράπεζες . Είναι ενδεικτικό ότι τα μη εξυπηρετούμενα στο χαρτοφυλάκιο των καταναλωτικών δανείων διαμορφώθηκε το 2015 στο 54,7% από 51,2 το 2014 ενώ το επιχειρηματικό χαρτοφυλάκιο από 39,8% το 2014 έφτασε το 2015 στο 43,8%. Ωστόσο η οικονομική δυσχέρεια των νοικοκυριών έφερε και αύξηση στο ποσοστό των κόκκινων στεγαστικών τα οποία από 35,6% το 2014 έφτασαν στο 41% το 2015. Τα στοιχεία αυτά παρουσιάζονται στην «Επισκόπηση του Ελληνικού Χρηματοπιστωτικού Συστήματος» της Τραπέζης της Ελλάδος που δόθηκε σήμερα στη δημοσιότητα.
Όπως επισημαίνει η ΤτΕ στο βαθμό που οι τράπεζες δεν προβούν σε αναδιαρθρώσεις των χαρτοφυλακίων τους, (π.χ. περιορισμός του κόστους εξυπηρέτησης των δανείων μέσω της αναχρηματοδότησης υφιστάμενων δανείων με ευνοϊκότερο για τις εταιρίες επιτόκιο, ανταλλαγή εταιρικού χρέους με μετοχικό κεφάλαιο), τα μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα αναμένεται να αυξηθούν και κατά τη διάρκεια του 2016, ακόμη στην περίπτωση ομαλοποίησης των μακροοικονομικών συνθηκών, δεδομένου ότι έχει παρατηρηθεί ιστορικά χρονική υστέρηση μεταξύ της θετικής αναστροφής του μακροοικονομικού περιβάλλοντος, και της μείωσης των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων.
Η Τράπεζα της Ελλάδος εκτιμά ότι ο πιστωτικός κίνδυνος και η περαιτέρω επιδείνωση της ποιότητας του δανειακού χαρτοφυλακίου αποτελεί τη σημαντικότερη πηγή αστάθειας του χρηματοπιστωτικού συστήματος. Ενδεικτικό είναι ότι το πρώτο τρίμηνο του 2016 το σύνολο των εξυπηρετούμενων δανείων μειώθηκε κατά 11,1%.
Συγκεκριμένα, η ποιότητα του χαρτοφυλακίου δανείων των ελληνικών πιστωτικών ιδρυμάτων εξακολουθεί να επιδεινώνεται από την αρχή της χρηματοπιστωτικής κρίσης μέχρι και σήμερα. Οι δυσμενείς μακροοικονομικές συνθήκες οδήγησαν σε ονομαστικές περικοπές μισθών, στην αύξηση της ανεργίας, στην αύξηση του ποσοστού των εργαζομένων σε θέσεις μερικής απασχόλησης και σε πιο ευέλικτες μορφές εργασίας. Οι παραπάνω εξελίξεις σε συνδυασμό με την αύξηση των φορολογικών υποχρεώσεων συνέβαλαν στη σημαντική μείωση του διαθέσιμου εισοδήματος καθώς και στην αποδυνάμωση της ικανότητας αποπληρωμής των δανειακών υποχρεώσεων των νοικοκυριών και επιχειρήσεων.
Επιπροσθέτως, η επιβολή ελέγχων στην κίνηση κεφαλαίων τον Ιούνιο του 2015, παρά τις όποιες ενέργειες χαλάρωσης των αρχικών περιορισμών, έχει δυσχεράνει την οικονομική δραστηριότητα. Αποτέλεσμα ήταν η συνιστώσα της οικονομικής δραστηριότητας που αφορά τις επενδύσεις να επιδεινωθεί σημαντικά.
Δεδομένου ότι τα μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα αποτελούν περισσότερο από το 44% του συνολικού δανειακού χαρτοφυλακίου, με ανάλογα ποσοστά για δάνεια προς νοικοκυριά και επιχειρήσεις, κάθε άλλο παρά εφησυχασμό προκαλούν οι ενδείξεις που προκύπτουν από την ανάλυση.
Συγκεκριμένα, τα ανοίγματα σε καθυστέρηση μεγαλύτερη των 90 ημερών και οι καταγγελμένες απαιτήσεις αποτελούν περίπου το 30% και 44% αντίστοιχα των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων. Παράλληλα από την ανάλυση των κατανομών των υπολοίπων των μη εξυπηρετούμενων δανείων προκύπτει ότι τα 2/3 περίπου 40% του συνόλου εμπίπτουν στην κατηγορία άνω των 90 ημερών καθυστέρηση (χωρίς να περιλαμβάνονται οι καταγγελούμενες απαιτήσεις) και έχουν καθυστέρηση ακόμα και ενός έτους. Το αντίστοιχο ποσοστό εκείνων που παρουσιάζουν καθυστέρηση μεγαλύτερη του εξαμήνου για στεγάστηκα δάνεια διαμορφώνεται στο 70% και για καταναλωτικά στο 76%. Την ίδια στιγμή οι καταγγελμένες απαιτήσεις έχουν καθυστέρηση μεγαλύτερη των 720 ημερών κάτι που δείχνει παγίωση της κατάστασης και αναδεικνύει τις δυσκολίες της αποτελεσματικής διαχειρίσεις των κόκκινων δανείων.
Η ΤτΕ προειδοποιεί τις τράπεζες καθώς οι ενδείξεις αυτές αποτελούν ένα στοιχείο έγκαιρης προειδοποίησης για την εξέλιξη του πιστωτικού κινδύνου στις τράπεζες και υποδηλώνει ότι απαιτείται ένα ολοκληρωμένο σχέδιο, που να καθορίζει συγκεκριμένα εργαλεία για τη διαχείριση των πρόωρων ληξιπρόθεσμων οφειλών.