Εγγυήσεις του Ελληνικού Δημοσίου, φορολογικές και πολεοδομικές ρυθμίσεις αναμένεται να ζητήσουν οι ιδιώτες επενδυτές για τη συμμετοχή τους στον Φορέα Απόκτησης Ακινήτων, με τον οποίο πρόκειται να ολοκληρωθεί η προστασία της πρώτης κατοικίας των ευάλωτων νοικοκυριών.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες του insider.gr, το διερευνητικό ενδιαφέρον επενδυτών μετά την ολοκλήρωση της διαβούλευσης του πλαισίου για τη λειτουργία του Φορέα εμπεριέχει αρκετούς αστερίσκους. Στελέχη της αγοράς αναφέρουν στο insider.gr ότι για να προχωρήσει το εγχείρημα και να εκδηλωθεί ιδιωτικό επενδυτικό ενδιαφέρον θα απαιτηθεί «λίφτινγκ» αφού, όπως είναι δομημένος ο Φορέας, δεν θα βρει ανταπόκριση από ιδιώτες επενδυτές.
Στο πλαίσιο αυτό, αναφέρουν ότι θα απαιτηθεί ειδική μεταχείριση στο φορολογικό κομμάτι του Φορέα, με ευνοϊκό καθεστώς για μεταβιβάσεις ακινήτων και ΕΝΦΙΑ, καθώς επίσης και στο πολεοδομικό κομμάτι για την τακτοποίηση αυθαιρεσιών. Ειδικότερα, οι δυνητικοί ιδιώτες επενδυτές ζητούν να μπορούν να τακτοποιηθούν τυχόν αυθαιρεσίες στα ακίνητα όταν αυτά πουληθούν από τον Φορέα είτε σε τρίτο είτε στον ίδιο τον οφειλέτη στον οποίο θα εκμισθώνεται το ακίνητο (ο οποίος έχει και δικαίωμα πρώτης προτίμησης κατά την πώληση του ακινήτου από τον Φορέα).
Επιπλέον των παραπάνω ζητούνται εγγυήσεις του Ελληνικού Δημοσίου για τα δάνεια – ακίνητα που θα πάρει ο ιδιώτης που θα στήσει και θα τρέξει τον Φορέα. Οι υπολογισμοί που κάνουν οι δυνητικοί επενδυτές δείχνουν ότι αν μπουν στο εγχείρημα χωρίς να έχουν κρατικές εγγυήσεις, δεν θα έχουν αποδόσεις στην επένδυσή τους. Με τα σημερινά δεδομένα οι αποδόσεις αυτές διαμορφώνονται σε χαμηλό μονοψήφιο ποσοστό, κάτω του 5% και μάλιστα στο ήμισυ αυτού.
Σημειώνεται ότι οι επενδυτές που μπαίνουν στην αγορά των NPLs έχουν αποδόσεις τουλάχιστον 15% και υπ' αυτό το πρίσμα ο Φορέας θα πρέπει να τους προσφέρει απόδοση σε διψήφιο νούμερο, πόσω μάλλον καθώς θα αποκτήσουν ακίνητα ευάλωτων οφειλετών.
Το χρονοδιάγραμμα
Το εγχείρημα για τον Φορέα Απόκτησης Ακινήτων βρίσκεται στα πρώτα βήματα και προδιαγράφεται αυξημένης δυσκολίας, με προοπτική να λειτουργήσει τον Σεπτέμβριο και όχι στο τέλος Μαρτίου του 2022. Μετά την προκήρυξη του ανοιχτού διεθνούς διαγωνισμού και αφού περάσουν 45 ημέρες για την εκδήλωση καταρχήν ενδιαφέροντος, θα πρέπει να ακολουθήσει ανταγωνιστικός διάλογος που εκτιμάται ότι θα απαιτήσει τρεις μήνες προκειμένου να καταρτιστεί και η τελική σύμβαση που θα απευθυνθεί στους υποψήφιους επενδυτές. Θα ακολουθήσει η πρόσκληση για την υποβολή δεσμευτικών προσφορών. Οι προσφορές αυτές θα αξιολογηθούν σε διάστημα τουλάχιστον πέντε εβδομάδων, όπως υπαγορεύει η ευρωπαϊκή οδηγία για τους δημόσιους διαγωνισμούς, και θα επιλεγεί ο προτιμητέος επενδυτής. Υπολογιζομένου και του διαστήματος για την υποβολή ενστάσεων πριν το έργο κατακυρωθεί στον προτιμητέο επενδυτή, ο Φορέας δεν αναμένεται να λειτουργήσει πριν από τον Σεπτέμβριο του 2022.
Μέχρι τότε, οι τράπεζες θα λειτουργούν ως προσομοίωση του Φορέα, εισπράττοντας το στεγαστικό επίδομα (σ.σ. ανέρχεται μηνιαίως έως 210 ευρώ) από τους ευάλωτους οφειλέτες για την κάλυψη μέρους της οφειλής τους και τη διατήρηση των ρυθμίσεων των δανείων τους στο «πράσινο» και σε «ασυλία» της πρώτης κατοικίας από πλειστηριασμό.
Μέχρι στιγμής η κυβέρνηση χτίζει λιθαράκι – λιθαράκι την προστασία της πρώτης κατοικίας. Η τρίμηνη παράταση του προγράμματος «Γέφυρα 1» για την κρατική συνεισφορά σε ποσοστό 40%, 35% και 20% στις δόσεις των δανείων – εξυπηρετούμενων, μη εξυπηρετούμενων και καταγγελμένων, αντίστοιχα – κορονόπληκτων δανειοληπτών που έχουν δάνεια με προσημείωση/υποθήκη στην πρώτη κατοικία, έρχεται να ενισχύσει το «οικοδόμημα» για την προστασία της πρώτης κατοικίας. Το ίδιο και η πλατφόρμα για τη χορήγηση πενταετούς στεγαστικού επιδόματος σε ευάλωτους δανειολήπτες με ενήμερα δάνεια ή δάνεια ρυθμισμένα μέσα από την πλατφόρμα του νέου πτωχευτικού.
Με βάση τα τωρινά δεδομένα, τα παραπάνω είναι τα δύο τελευταία λιθαράκια για την προστασία της πρώτης κατοικίας. Απομένει να τοποθετεί στο «οικοδόμημα» ο ακρογωνιαίος λίθος και πραγματικός ογκόλιθος: ο Φορέας που θα αποκτά τις πρώτες κατοικίες των ευάλωτων που θα πτωχεύουν και θα τις επαναμισθώνει σε αυτούς, αποτρέποντας κύμα εξώσεων και αστέγων.
