Ξεπερνά τις 400 σελίδες η «Επιχειρησιακή Συμφωνία» που υπεγράφη μεταξύ της Κομισιόν και της ελληνικής κυβέρνησης για τους όρους με τους οποίους θα εκταμιεύονται οι δόσεις επιδοτήσεων και δανείων αξίας 30,5 δισ. ευρώ για να τροφοδοτήσουν το ελληνικό Σχέδιο Ανάκαμψης. Η συμφωνία, που ήταν αντικείμενο διαπραγμάτευσης για πολλούς μήνες, υπεγράφη από τον αρμόδιο Επίτροπο Πάολο Τζεντιλόνι και από τον εκπρόσωπο της ελληνικής πλευράς, αναπληρωτή υπουργό Οικονομικών Θεόδωρο Σκυλακάκη.
Υπογράφηκε η συμφωνία για τις επιχειρησιακές ρυθμίσεις του Σχεδίου «Ελλάδα 2.0»
Αποτελεί το βήμα που εκκρεμούσε για την υποβολή αιτήματος για το 1ο πακέτο δόσεων (δανείου και επιδότησης αξίας περίπου 4 δισ. ευρώ) το οποίο, σύμφωνα με τον αναπληρωτή, σχεδιάζεται να κατατεθεί στις 29 Δεκεμβρίου. Προς το παρόν αίτημα έχει υποβάλει η Ισπανία που έλαβε χθες και το πρώτο πακέτο δόσεων, αφού υπέγραψε τη δική της Επιχειρησιακή Συμφωνία με την Επιτροπή.
Η συμφωνία προβλέπει πως 4 φορές το χρόνο με συγκεκριμένη προθεσμία η Αθήνα θα στέλνει στις Βρυξέλλες έκθεση προόδου, ενώ θα διεξάγει επίσης 4 φορές το χρόνο διαβουλεύσεις με την Κομισιόν για την πρόοδο του σχεδίου μεταρρυθμίσεων και επενδύσεων. Στα (2) παραρτήματα της συμφωνίας γίνεται εξειδίκευση του τρόπου με τον οποίο θα γίνεται η πιστοποίηση πως έχουν ολοκληρωθεί τα συμφωνηθέντα σε κάθε πεδίο μέσα από 330 περίπου ορόσημα και στόχους που αποφασίσθηκαν τον Ιούλιο.
Μάλιστα, υπάρχει πλέον και μία επιπλέον εξειδίκευση με ενδιάμεσα βήματα που επίσης εισάγονται αναφορικά με τα ορόσημα/στόχους που πρέπει να κάνει η ελληνική πλευρά, αυξάνοντας στην πράξη τον αριθμό τους. Η εκπλήρωση των οροσήμων και των στόχων θα οδηγεί σε αίτημα πληρωμής για δόση (δανείου ή επιδότησης).
Οι όροι της σύμβασης
Αναλυτικά, στο κυρίως μέρος της συμφωνίας, ορίζεται ως ο συντονιστής του ελληνικού Σχεδίου η Ειδική Υπηρεσία Συντονισμού του Ταμείου Ανάκαμψης. Επισημαίνεται πως οι δύο πλευρές (σ.σ. ο συντονιστής του ελληνικού σχεδίου και η Κομισιόν), θα έχουν επαφές κάθε τρίμηνο για να καταγράφουν την πρόοδο στην εφαρμογή του ελληνικού Σχεδίου. Οι συναντήσεις θα λαμβάνουν χώρα δια ζώσης (στην Αθήνα ή στις Βρυξέλλες), αλλά θα μπορούν να γίνουν και μέσω τηλεδιάσκεψης ή (αν και οι δύο πλευρές συμφωνούν) με γραπτή μορφή. Οι επαφές θα πρέπει να οργανώνονται τουλάχιστον 7 μέρες πριν και να υπάρχει σαφής ατζέντα.
Στις επαφές θα καταγράφεται η πρόοδος στην εφαρμογή του Σχεδίου και στο χρονοδιάγραμμα για τις αιτήσεις πληρωμών. Επίσης, ο Έλληνας συντονιστής θα πρέπει να ενημερώνει την Κομισιόν για κάθε σημαντικό κίνδυνο που σχετίζεται με το χρονοδιάγραμμα ολοκλήρωσης των οροσήμων και στόχων. Ειδικά αν αυτό το ρίσκο έχει επιπτώσεις στο σχέδιο και στο χρονοδιάγραμμα του αιτήματος πληρωμής.
Ο Συντονιστής και η Κομισιόν μπορούν να οργανώνουν επαφές για ad hoc θέματα για να συζητήσουν, για παράδειγμα, επενδύσεις και μεταρρυθμίσεις οι οποίες μπορεί να έχουν ειδικές προκλήσεις εφαρμογής. Αυτές οι επαφές μπορεί να σχετίζονται και με θέματα που έχουν ευρύτερη σημασία, όπως για παράδειγμα το αν εκπληρώνεται η αρχή της μη πρόκλησης σημαντικής ζημιάς (στο περιβάλλον από τις επενδύσεις που γίνονται με τα κονδύλια της ΕΕ).
Ο συντονιστής μπορεί να ονοματίσει φορείς οι οποίοι είναι επικεφαλής της εφαρμογής διαφόρων μεταρρυθμίσεων και επενδύσεων και σε αυτή την περίπτωση η Επιτροπή μπορεί να ζητήσει από το συντονιστή να οργανώσει τεχνικές συναντήσεις με αυτούς τους φορείς για να αντλήσει επιπλέον πληροφόρηση. Σε αυτές τις επαφές θα πρέπει να μετέχει και ο συντονιστής, ενώ μία περίληψη των τεχνικών εγγράφων θα συζητείται στην καθιερωμένη συνάντηση ανά 3μηνο μεταξύ συντονιστή και Επιτροπής.
Για να διευκολυνθεί η εφαρμογή του σχεδίου ανάκαμψης, ορίζεται πως ο συντονιστής θα παρέχει στην κομισιόν πληροφόρηση για τη διαδικασία εφαρμογής του Σχεδίου.
Τα παραρτήματα και οι εκθέσεις
Στο πρώτο παράρτημα της επιχειρησιακής συμφωνίας διευκρινίζονται (εξειδικεύονται) τα ορόσημα, οι στόχοι και οι σχετικοί δείκτες που περιλαμβάνονται στην αρχική συμφωνία του Συμβουλίου του προηγούμενου Ιουνίου. Στο 2ο παράρτημα επιπλέον διευκρινίζεται ο τρόπος αποτίμησης και το χρονοδιάγραμμα παρακολούθησης. Ουσιαστικά και πάλι εξειδικεύεται (πολλές φορές με ενδιάμεσους στόχους) η αρχική συμφωνία του Συμβουλίου.
Η Ελλάδα πρέπει να στέλνει έκθεση προόδου 4 φορές, από 2 για διαφορετικό θέμα. Στο πλαίσιο του European Semester για την πρόοδο που κάνει αναφορικά με την επίτευξη των στόχων του σχεδίου(έως 30 Απριλίου και έως 15 Οκτωβρίου). Επίσης για τους κοινούς δείκτες προόδου θα στέλνει αναφορά μέχρι τις 28 Φεβρουαρίου και έως τις 31 Αυγούστου.
Επίσης, στο πλαίσιο της εν λόγω έκθεσης η Ελλάδα θα πρέπει να περιλαμβάνει κάθε επένδυση η μεταρρύθμιση του σχεδίου ανάκαμψης που χρηματοδοτείται και από άλλα προγράμματα της ΕΕ, καθώς και το σχετικό ποσό.
Αναφέρεται στην συμφωνία και πως συμφωνούν οι 2 πλευρές από κοινού να οργανώνουν μία ετήσια εκδήλωση με τη συμμετοχή όλων όσων είναι υπεύθυνοι για την εφαρμογή του Σχεδίου Ανάκαμψης, αλλά και εκπροσώπους παραγωγικών/κοινωνικών φορέων, ώστε να συζητήσουν τη συμπληρωματικότητα, την συνέργεια κλπ ανάμεσα στην εφαρμογή του Σχεδίου Ανάκαμψης και άλλων προγραμμάτων της ΕΕ. Επιπλέον, αυτή η εκδήλωση μπορεί να λάβει τη μορφή μιας οριζόντιας πλατφόρμας ανταλλαγής απόψεων αναφορικά με την πορεία εφαρμογής του Σχεδίου Ανάκαμψης.
Παροχή στοιχείων και ρήτρα μη αναστροφής δράσεων
Αναφορικά με την υποχρέωση παροχής στοιχείων, στο παράρτημα αναγράφεται η ελάχιστη πληροφόρηση που πρέπει να περιλαμβάνει ένα αίτημα για δόση. Η Ελλάδα θα πρέπει να παρέχει αυτή την πληροφορία στην Κομισιόν μαζί με το αίτημα. Η Κομισιόν όπου θεωρεί ότι χρειάζεται μπορεί να ζητήσει στοιχεία τεκμηρίωσης.
Η ικανοποιητική εκπλήρωση των οροσήμων και των στόχων προϋποθέτει ότι τα μέτρα δεν θα πρέπει να αναστραφούν. Η Ελλάδα θα πρέπει να ενημερώνει την Κομισιόν για κάθε αλλαγή που έχει γίνει. Επιπλέον η Ελλάδα θα πρέπει να διασφαλίσει ότι, αν ζητηθεί, η Κομισιόν θα έχει πλήρη πρόσβαση στα στοιχεία που στηρίζουν την αιτιολόγηση της για αίτημα πληρωμής. Τα στοιχεία θα παρέχονται από το συντονιστή.
Οι δόσεις
Στο κείμενο επαναπροσδιορίζονται χρονικά τα αιτήματα για δόση δανείου (12,7 δισ. ευρώ συνολικά) ή επιδότησης (17,8 δισ. ευρώ), με τη λογική ότι το πρώτο αίτημα θα γίνει φέτος (σ.σ. αναμένεται να γίνει στις 29 Δεκεμβρίου).
Από το 2022 στις επιδοτήσεις θα γίνονται 2 αιτήματα: ένα αίτημα τον Φεβρουάριο και ένα το Δεκέμβριο, με τελευταία κίνηση το Δεκέμβριο του 2025. Το ποσό κάθε δόσης φτάνει στα 1,974 δισ. ευρώ.
Στο πεδίο των δανείων το κάθε ένα από τα 6 αιτήματα (είναι ένα ετησίως όπως προβλεπόταν εξαρχής στη σύμβαση) θα γίνεται τον Δεκέμβριο. Με την εξαίρεση αυτό του 2026 που προσδιορίζεται για τον για τον Ιούλιο (θα έχει αξία 2.121 δις ευρώ).
Ορίζεται ότι η επιχειρησιακή συμφωνία μπορεί να επικαιροποιηθεί με αμοιβαία συνεννόηση μεταξύ των 2 μερών. Και πως μία τέτοια επικαιροποίηση μπορεί να γίνει με ανταλλαγή επιστολών.
