Μέσα στην άνοιξη αναμένεται να ξεκινήσει η υποβολή αιτήσεων για το νέο πρόγραμμα αντικατάστασης ενεργοβόρων ηλεκτρικών συσκευών, το οποίο σχεδιάζει το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Το πρόγραμμα θα «τρέξει» μέσω ειδικής ηλεκτρονικής πλατφόρμας, δίνοντας έμφαση στην απόσυρση παλιών κλιματιστικών συσκευών, ενώ οι δικαιούχοι θα μπορούν επίσης να ανανεώσουν και το ψυγείο, την κουζίνα, ή το πλυντήριό τους.
Το πρόγραμμα προανήγγειλε ο πρωθυπουργός, Κ. Μητσοτάκης, κατά τη δήλωσή του για την ανακοίνωση των μέτρων στήριξης των καταναλωτών τον Ιανουάριο, από τις ανατιμήσεις στην ηλεκτρική ενέργεια και το φυσικό αέριο. Όπως ανέφερε, στόχος είναι όλα τα ελληνικά σπίτια να λειτουργούν με σύγχρονο και πιο οικονομικό ηλεκτρικό εξοπλισμό. Σε αυτό το πλαίσιο, «θα επιδοτείται η αντικατάσταση των παλαιών ηλεκτρικών συσκευών, οι οποίες και στη συνέχεια θα ανακυκλώνονται», σημείωσε χαρακτηριστικά.
Η επιδότηση θα γίνεται με άμεση χρηματοδότηση (π.χ. μέσω voucher) και όχι με τη μορφή φοροελαφρύνσεων. Έμφαση θα δοθεί στην αντικατάσταση των παλιών κλιματιστικών συσκευών, καθώς πρόκειται για συσκευές οι οποίες έχουν σημαντικό «αποτύπωμα» στην κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας από μία κατοικία. Ένας ακόμη λόγος είναι πως πολλά νοικοκυριά χρησιμοποιούν τα τελευταία χρόνια το κλιματιστικό και για θέρμανση (επειδή για παράδειγμα δεν λειτουργεί η κεντρική θέρμανση), με συνέπεια οι λογαριασμοί ρεύματος να είναι αυξημένοι και τους χειμερινούς μήνες.
Την ίδια στιγμή, οι δικαιούχοι θα μπορούν επίσης να αντικαταστήσουν και την κουζίνα, το ψυγείο ή το πλυντήριό τους. Όπως έχει δείξει σχετική μελέτη του ΥΠΕΝ, και αυτές οι συσκευές εντάσσονται στις κατηγορίες των ηλεκτρικών συσκευών οι οποίες, αν δεν είναι αποδοτικές, μπορούν να αυξήσουν σημαντικά την κατανάλωση ρεύματος και, κατά συνέπεια, τους λογαριασμούς του ηλεκτρικού. Χαρακτηριστικό παράδειγμα τα ψυγεία, τα οποία καταναλώνουν ρεύμα σε μεγάλα χρονικά διαστήματα μέσα στο 24ωρο, για να διατηρήσουν την επιθυμητή θερμοκρασία.
Καθορισμός των προς απόσυρση συσκευών
Σε κάθε περίπτωση, όπως φαίνεται και από τη δήλωση του πρωθυπουργού, δυνατότητα υπαγωγής στο πρόγραμμα θα έχουν όσοι διαθέτουν μια παλαιά και ενεργοβόρα ηλεκτρική συσκευή από τις επιλέξιμες κατηγορίες, την οποία και θα αποσύρουν προς ανακύκλωση με την αγορά του νέου μοντέλου.
Μάλιστα, στον Οδηγό του Προγράμματος, τον οποίο καταρτίζει το ΥΠΕΝ, θα προσδιορίζονται τα χαρακτηριστικά των συσκευών που μπορούν να αποσυρθούν και, κατά συνέπεια, να αντικατασταθούν από νέες, η αγορά των οποίων θα επιδοτηθεί. Κι αυτό ώστε να διασφαλισθεί πως ο εξοπλισμός που θα «οδεύσει» προς ανακύκλωση είναι όντως αισθητά λιγότερο αποδοτικός, από αυτόν που θα τον αντικαταστήσει μέσω του προγράμματος.
Στα πρότυπα του «Εξοικονομώ κατʼ Οίκον»
Αν και μένει ακόμη να εξειδικευθούν οι λεπτομέρειες του προγράμματος, αυτό που είναι βέβαιο είναι πως δυνατότητα υπαγωγής στο πρόγραμμα θα έχουν όλα τα νοικοκυριά, όπως συμβαίνει και στο «Εξοικονομώ κατʼ Οίκον». Ωστόσο, όπως και στο πρόγραμμα ενεργειακής αναβάθμισης κατοικιών, θα υπάρχει ιδιαίτερη μέριμνα για τους ευάλωτους καταναλωτές.
Επομένως, στο πρόγραμμα θα υπάρχουν κριτήρια, με πιθανότερα το εισόδημα καθώς και το επίπεδο της εξοικονόμησης που επιτυγχάνεται από την αντικατάσταση του εξοπλισμού – το οποίο, με τη σειρά του, εξαρτάται από την παλαιότητα των συσκευών που πρόκειται να αντικατασταθούν. Με βάση τα κριτήρια, θα διασφαλίζεται κατʼ αρχάς πως τα ασθενέστερα νοικοκυριά θα έχουν προτεραιότητα ένταξης στο πρόγραμμα.
Επίσης, από αυτά θα προκύπτει η μοριοδότηση κάθε δικαιούχου, δηλαδή το ποσοστό της επιδότησης που δικαιούται για κάθε κατηγορία ηλεκτρικού εξοπλισμού, ως προς το μέγιστο όριο χρηματοδότησης που θα προβλέπει το πρόγραμμα. Το εν λόγω πλαφόν θα προσδιορίζεται από τα τεχνικά χαρακτηριστικά κάθε κατηγορίας, όπως τα BTU των κλιματιστικών ή ο ωφέλιμος χώρος των ψυγείων.
