Ο σχεδιασμός στο Υπουργείο Οικονομικών για τα επιπλέον μέτρα στήριξης που μπορούν να ληφθούν ξεδιπλώνεται με ένα δεδομένο και ένα δυσμενές ενδεχόμενο για το πού θα πρέπει διατεθεί επιπλέον δημοσιονομικός χώρος, ο οποίος παράλληλα αναζητείται. Τελικό χρονικό ορόσημο... ο Απρίλιος.
Από τη μία πλευρά, αναζητούνται επιπλέον 200 εκατομμύρια ευρώ ώστε να παραταθεί για όλο το 2022 ο μειωμένος ΦΠΑ στο «πακέτο» των μεταφορών, του τουρισμού, του πολιτισμού και των γυμναστηρίων. Το έκτακτο αυτό μέτρο ισχύει μέχρι 30 Ιουνίου.
Από την άλλη πλευρά, τα στρες τεστ ακραίων συνθηκών που ήδη κάνει το ΥΠΟΙΚ (και θα γίνουν πολύ πιο ξεκάθαρα το επόμενο διάστημα ανάλογα με τις εξελίξεις στο πεδίο της ενεργειακής κρίσης), οδηγούν σε ένα «μαξιλάρι» ακόμα και δισεκατομμυρίων ευρώ ούτως ώστε να χρηματοδοτηθεί από τον κρατικό προϋπολογισμό το 2ο εξάμηνο το πακέτο των παρεμβάσεων σε ρεύμα και αέριο. Γιατί πλέον γίνεται πιο έντονο το ενδεχόμενο να μην φτάσουν τα "πυρομαχικά" που δίνουν αυτή τη στιγμή τα έσοδα από τις δημοπρασίες ρύπων (2 δισ. ευρώ)...
Το ΥΠΟΙΚ αναμένει και μία σειρά από εξελίξεις που περιλαμβάνουν από την πορεία των ενεργειακών τιμών και του πληθωρισμού έως την πορεία φορολογικών εσόδων, του ΑΕΠ (τον Μάρτιο θα ανακοινώσει η ΕΛΣΤΑΤ τα στοιχεία για το 2021), αλλά και τις συστάσεις της Επιτροπής και τη θέση των δανειστών για την επιστροφή στα πλεονάσματα. Το στίγμα των θεσμών αναμένεται να φανεί έως τον Απρίλιο με πρώτο σταθμό το πόρισμα της Τετάρτης για την ενισχυμένη Εποπτεία αλλά και τη σύνοδο της προσεχούς Παρασκευής στο Παρίσι. Και η θέση της Ελλάδας θα πρέπει να πιστοποιηθεί έως τον Απρίλιο, καθώς τότε θα κατατεθεί ο νέος προϋπολογισμός στις Βρυξέλλες.
Τι θα κρίνει επίδομα – μείωση κατά 0,5% ασφαλιστικών εισφορών
Ανάλογα με όλες τις παραπάνω εξελίξεις θα φανεί το αν η κυβέρνηση θα μπορέσει να μοιράσει κάποιου είδους έκτακτο μέρισμα σε ευάλωτες ομάδες (με προτεραιοποίηση στους συνταξιούχους, αλλά και σε ανέργους και χαμηλόμισθους όπως ανέφερε ο Πρωθυπουργός, ο οποίος μάλιστα στη σχετική του τοποθέτηση, έφερε ως παράδειγμα τη στήριξη που παρείχε η κυβέρνηση τον προηγούμενο Δεκέμβριο). Από τους ίδιους παράγοντες θα κριθεί και η πρωθυπουργική εξαγγελία για την προσπάθεια αναζήτησης δημοσιονομικού χώρου ούτως ώστε η κυβέρνηση να εκπληρώσει φέτος τη δέσμευσή της για επιπλέον μείωση των ασφαλιστικών εισφορών κατά 0,5%.
Και 2 δισ. ευρώ για το 2023
Αναλόγως, θα πρέπει να γίνουν οι υπολογισμοί όχι μόνο για τους υπόλοιπους μήνες του 2022 αλλά και το τι θα γίνει το 2023, με τον Υπουργό Οικονομικών Χρήστο Σταϊκούρα θα ξεκαθαρίζει χθες μιλώντας στο ραδιόφωνο του Real ότι το πρώτο μέλημα για τον επόμενο χρόνο είναι να βρεθούν 2 δισ. ευρώ για τη διατήρηση των μειωμένων κατά 3% ασφαλιστικών εισφορών, για τη διατήρηση της κατάργησης της εισφοράς αλληλεγγύης στον ιδιωτικό τομέα και (αν υπάρχει ο χώρος), για την επέκταση της κατάργησης και σε δημόσιο και συνταξιούχους.
Η προτεραιοποιήση
Η κυβέρνηση λοιπόν έχει καταλήξει στην προτεραιοποίηση των επιπλέον μέτρων στήριξης που μπορεί να χρειαστούν λόγω του πληθωρισμού, ο οποίος στο βασικό σενάριο σύμφωνα με τον ΥΠΟΙΚ θα επιβραδυνθεί από το 2ο τρίμηνο αλλά θα παραμείνει σε υψηλά επίπεδα για πολύ καιρό, απαιτώντας μέτρα στήριξης.
Υπολογίζει το δυνητικό κόστος με βάση εναλλακτικά σενάρια, τα οποία έχουν ως δεδομένη τη διατήρηση του χαμηλού συντελεστή ΦΠΑ στο τουριστικό πακέτο. Αλλά, «απορρίπτει» νέα σενάρια μείωσης του ΦΠΑ με τη λογική της μη μετακύλισης του οφέλους στον καταναλωτή (όπως συνέβη και στην περίπτωση της εστίασης το προηγούμενο διάστημα). Απορρίπτει και ένα νέο «κούρεμα» στην Επιστρεπτέα, καθώς όπως ξεκαθάρισε χθες ο ΥΠΟΙΚ Χρήστος Σταικούρας, ήδη με τις ελαφρύνσεις που έχουν αποφασιστεί οι επιχειρηματίες- επιτηδευματίες θα πρέπει να επιστρέψουν μόνο τα 2,3 δις ευρώ από τα πάνω από 8,3 δισ. ευρώ που έχουν λάβει...
Ο ΥΠΟΙΚ έδωσε χθες πολύ μεγάλη έμφαση στο κόστος της ενέργειας, εξηγώντας πως σε 2 μήνες έχουν ήδη έχουν δαπανηθεί 750 εκατομμύρια ευρώ από τις δημοπρασίες ρύπων (επί συνόλου 2 δισ. ευρώ για το 2022) και εκαθαρίζοντας ότι μέχρι στιγμής ο δημοσιονομικός χώρος που είχε υπολογιστεί ότι θα δημιουργηθεί έχει διατεθεί για τη μείωση του ΕΝΦΙΑ συνολικά κατά 34% και για τα άλλα μέτρα στήριξης που ελήφθησαν (πχ αγροτικό πακέτο).
Οι δηλώσεις του ΥΠΟΙΚ
Ο ΥΠΟΙΚ Χρήστος Σταϊκούρας, χθες είπε επίσης πως «ανάλογα με το πώς εξελίσσεται η εκτέλεση του Προϋπολογισμού και ανάλογα με το πώς θα εξελιχθεί το πρόβλημα του πληθωρισμού» θα αποφασισθούν οι όποιες πρωτοβουλίες «αν υπάρχει δημόσιος χώρος, στα πιο ευάλωτα νοικοκυριά» ερωτηθείς για ένα νέο μέρισμα, αφού συνεκτιμηθεί το κόστος για τον χαμηλό ΦΠΑ και για πιθανό ενεργειακό πακέτο.
Εξήγησε πως η αναμονή έως τον Απρίλιο συνδέεται και με την ανάγκη να κλείσει και εθνικολογιστικά ο Προϋπολογισμός του 2021. Και να φανεί ποιο κομμάτι από τα έσοδα που τώρα καταγράφονται «περνά» στον προηγούμενο χρόνο. Ανέφερε πως «υπάρχει μία πάρα πολύ κρίσιμη ημερομηνία που είναι περίπου ο Απρίλιος του 2022 γιατί τότε θα υποβάλλουμε - όπως και όλες οι άλλες χώρες - στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή» το Πρόγραμμα Σταθερότητας με την πρόβλεψη των επόμενων χρόνων. Επανέλαβε πως δεν αλλάζει ο δημοσιονομικός στόχος για πρωτογενές έλλειμμα 1,4% του ΑΕΠ φέτος και θα πρέπει το 2023 «να γυρίσουμε σε ρεαλιστικά πλεονάσματα».
