Με εντονότερο ρυθμό και τρόπο η ΕΕΣΥΠ προωθεί τις διαδικασίες για τον σχεδιασμό ολιστικής στρατηγικής για τη Δημόσια Ακίνητη Περιουσία που βρίσκεται υπό την «ομπρέλα» της, με στόχο την αξιοποίηση της εθνικής περιουσίας και της αξία της, συμβάλλοντας ταυτόχρονα στην ενίσχυση των εσόδων και των επενδύσεων και στην οικονομική ανάπτυξη της χώρας. Δεδομένου ότι το εγχώριο δημόσιο real estate τα προηγούμενα χρόνια δεν έδωσε ιδιαίτερες οικονομικές «ανάσες» στα κρατικά ταμεία καθώς κατά βάση η ακίνητη περιουσία έμεινε… αχαρτογράφητη και μη αξιοποιήσιμη, το Υπερταμείο έχει βάλει στόχο να κινήσει διαδικασίες εκμετάλλευσής της.
Προς την κατεύθυνση αυτή η Ελληνική Εταιρεία Συμμετοχών και Περιουσίας (ΕΕΣΥΠ) απευθύνει πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος και υποβολής προσφορών για την ανάθεση παροχής υπηρεσιών για τον σχεδιασμό ολιστικής στρατηγικής για τη Δημόσια Ακίνητη Περιουσία. Επί της ουσίας, αναζητά να προσλάβει διεθνώς αναγνωρισμένο σύμβουλο, ικανό να αποδείξει ενδελεχή γνώση και σχετική εμπειρία σε αναθέσεις παρόμοιας φύσης για την παροχή υψηλής ποιότητας εξειδικευμένων υπηρεσιών. Η διάρκεια του έργου ορίζεται σε δώδεκα εβδομάδες από την ημερομηνία έναρξής του. Ο μέγιστος συνολικός προϋπολογισμός για την παροχή των παραπάνω υπηρεσιών ανέρχεται σε 150.000 ευρώ (μη συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ). Οι προσφορές των ενδιαφερομένων πρέπει να υποβληθούν το αργότερο έως τη Δευτέρα 4 Απριλίου 2022.
Σε γενικές γραμμές ο σύμβουλος θα προβεί σε ανάλυση της αγοράς ακινήτων στο εξωτερικό και βέβαια την Ελλάδα, σε παρουσίαση στοιχείων της ελληνικής κτηματαγοράς ανά βασικούς τύπους ακινήτων όπως οικιστικά ακίνητα, γραφειακοί χώροι, καταστήματα, αποθηκευτικοί και βιομηχανικοί χώροι, τουριστικά ακίνητα κ.α., θα «σκανάρει» τα ακίνητα που υπάρχουν στους φορείς που είναι υπό την ΕΕΣΥΠ αλλά και όσα… αναζητούνται. Θα βοηθήσει στην επιλογή της στρατηγικής σημασίας κατηγοριών ακινήτων προς διαχείριση , στον προσδιορισμό των στόχων και των αναγκαίων πρωτοβουλιών για την αξιοποίηση των κατηγοριών ακινήτων στρατηγικής σημασίας, θα προτείνει σχέδιο προτάσεων για την ανάληψη του συνόλου των στρατηγικών πρωτοβουλιών που θα έχουν εντοπισθεί και αναλυθεί και γενικότερα θα συνδράμει στη «χάραξη» στρατηγικής για την αξιοποίηση του εγχώριου δημόσιου real estate.
Όπως σημειώνεται στην πρόσκληση, σύμφωνα με το Υπουργείο Οικονομικών, που είναι και βασικός μέτοχος της ΕΕΣΥΠ, κύριος στόχος της Στρατηγικής για τη Δημόσια Ακίνητη Περιουσία αποτελεί η μετάβαση της ελληνικής αγοράς ακινήτων από αναδυόμενη σε ώριμη. Η προαναφερθείσα Στρατηγική, έχει ως βασικούς άξονές της: την προστασία, την αποτελεσματική διαχείριση και την αποτελεσματική αξιοποίηση της Δημόσιας Ακίνητης Περιουσίας.
Το αντικείμενο των υπηρεσιών του Συμβούλου περιλαμβάνει:
Ανάλυση αγοράς
Μακροοικονομικό περιβάλλον: Παρουσίαση των βασικών οικονομικών μεγεθών με στόχο την αποτύπωση του οικονομικού περιβάλλοντος στην Ελλάδα και στην Ευρωπαϊκή Ένωση και των προοπτικών της εθνικής οικονομίας. Ενδεικτικά, στα περιεχόμενα της ανάλυσης θα περιλαμβάνονται μεγέθη, όπως αποδόσεις ομολόγων, ΑΕΠ, πληθωρισμός, επίπεδο δημόσιου χρέους, πιστοληπτική ικανότητα, διαθέσιμο εισόδημα, επίπεδο ανεργίας, δείκτες παραγωγής, δημογραφικά στοιχεία και επενδύσεις. Η ανάλυση των δεδομένων και πληροφοριών θα πρέπει να οδηγεί σε κατανόηση του ευρύτερου μακροοικονομικού περιβάλλοντος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ελλάδος και του βαθμού που αυτό επηρεάζει την κτηματαγορά και ως εκ τούτου τη διαμόρφωση της Στρατηγικής για τη Δημόσια Ακίνητη Περιουσία.
Διεθνής αγορά ακινήτων: Παρουσίαση της διεθνούς αγοράς ακινήτων. Η ανάλυση θα εστιάζει σε βασικές κατηγορίες ακινήτων όπως οικιστικά ακίνητα, γραφειακοί χώροι, καταστήματα, αποθηκευτικοί / βιομηχανικοί χώροι, τουριστικά ακίνητα κ.α. με έμφαση στην ευρωπαϊκή αγορά. Βάσει της διαθέσιμης πληροφόρησης, θα παρουσιαστούν στοιχεία όπως κεφαλαιακές και μισθωτικές αξίες, αποδόσεις, όγκος επενδύσεων και κύριες συναλλαγές, βασικά επενδυτικά έργα, στοιχεία ξενοδοχειακού κλάδου (π.χ. πληρότητα, μέση τιμή διανυκτέρευσης), αλλά και νέες τάσεις της αγοράς (βιωσιμότητα/ESG, ευέλικτα γραφεία/flex office space κ.α.).
Ελληνική αγορά ακινήτων: Παρουσίαση στοιχείων της ελληνικής κτηματαγοράς ανά βασικούς τύπους ακινήτων όπως οικιστικά ακίνητα, γραφειακοί χώροι, καταστήματα, αποθηκευτικοί και βιομηχανικοί χώροι, τουριστικά ακίνητα κ.α. Για τους περισσότερους βασικούς τύπους ακινήτων, ζητείται ανάλυση βασικών μεγεθών όπως ενδεικτικά μισθωτικές και κεφαλαιακές αξίες, αποδόσεις, οικοδομική δραστηριότητα, όγκος επενδύσεων και κύριες συναλλαγές, κτιριακό απόθεμα, άμεσες ξένες επενδύσεις (FDI), βασικά επενδυτικά έργα, στοιχεία ξενοδοχειακού κλάδου κ.α.
Διεθνές και Ελληνικό Επενδυτικό Περιβάλλον για την αξιοποίηση ακινήτων: Παρουσίαση του τρέχοντος επενδυτικού περιβάλλοντος σε παγκόσμιο, ευρωπαϊκό και εγχώριο επίπεδο. Ζητείται η επισκόπηση βασικών κατηγοριών και εταιρικών σχημάτων επενδυτών (π.χ. REITS, developers κ.α.), σκιαγραφώντας το επενδυτικό τους προφίλ. Βάσει της ανωτέρω ανάλυσης αναμένεται να εξαχθούν συμπεράσματα αναφορικά με τις κατηγορίες επενδυτών ή/και τα εταιρικά σχήματα που ενδέχεται να ενδιαφερθούν για επενδύσεις σε ακίνητα του δημοσίου. Παρουσίαση των διαθέσιμων αλλά και αναμενόμενων τρόπων χρηματοδότησης επενδύσεων σχετικών με την ελληνική κτηματαγορά, εξετάζοντας εναλλακτικές σε εγχώριο και ευρωπαϊκό επίπεδο. Ζητούμενο είναι η εξαγωγή συμπερασμάτων σχετικά με τις δυνητικές ευκαιρίες χρηματοδότησης για την υλοποίηση ενεργειών και πρωτοβουλιών στο πλαίσιο της Ολιστικής Στρατηγικής για τη Δημόσια Ακίνητη Περιουσία.
Αποτύπωση υφιστάμενης κατάστασης
Διερεύνηση των δημοσίων φορέων που διαχειρίζονται τη δημόσια ακίνητη περιουσία και του μοντέλου διαχείρισης: Καταγραφή των φορέων που διαχειρίζονται ή κατέχουν Δημόσια Ακίνητη Περιουσία και των υφιστάμενων τρόπων αξιοποίησης και διαχείρισής της. Εντοπισμός λοιπών δημοσίων φορέων (που δεν κατέχουν ακίνητα) ή διευθύνσεων εντός φορέων που σχετίζονται άμεσα με την αξιοποίηση και διαχείριση της Δημόσιας Ακίνητης Περιουσίας. Στην ανάλυση θα πρέπει να αποτυπώνεται το μοντέλο διαχείρισης και αξιοποίησης που ακολουθείται από έκαστο φορέα, καθώς και οι στόχοι που τυχόν έχουν τεθεί και ο βαθμός επίτευξής τους. Η ανάλυση θα ακολουθεί μια «εκ των άνω» (top-down) προσέγγιση, ξεκινώντας από τον ευρύτερο δημόσιο τομέα (Γενική Διακυβέρνηση) και καταλήγοντας στους επιμέρους φορείς (Υπουργεία, Ν.Π.Δ.Δ., Ν.Π.Ι.Δ., κτλ.).
Εντοπισμός βασικών θεμάτων του μοντέλου διαχείρισης Δημόσιας Ακίνητης Περιουσίας: Θα αναδειχθούν βασικά θέματα ή ελλείψεις του υφιστάμενου μοντέλου διαχείρισης που περιορίζουν την αποτελεσματικότητά του. Η ανάλυση θα περιλαμβάνει και προτάσεις αναφορικά με λήψη αποφάσεων, σχεδιασμού και συντονισμού για την επίτευξη των στόχων των φορέων.
Καταγραφή και αξιολόγηση υπαρχόντων μητρώων ακινήτων δημόσιων φορέων: Καταγραφή και αξιολόγηση των υφιστάμενων μητρώων ακινήτων των φορέων που διαχειρίζονται Δημόσια Ακίνητη Περιουσία και στα οποία θα δοθεί πρόσβαση στον Σύμβουλο. Η ανάλυση θα εστιάζει στις τεχνικές προδιαγραφές των μητρώων, στα στοιχεία που καταχωρούνται σε αυτά και στη διαδικασία καταγραφής τους. Θα αξιολογηθεί η δυνατότητα διασύνδεσης των υφιστάμενων μητρώων με το υφιστάμενο ενιαίο μητρώο ακινήτων της Δημόσιας Ακίνητης Περιουσίας (ΨΥΔΗΠΕΕΚ). Στόχος είναι η ανάδειξη και καταγραφή των αδυναμιών και ελλείψεων του Ενιαίου Μητρώου Ακινήτων Δημοσίου για τη βέλτιστη διαχείριση της Δημόσιας Ακίνητης Περιουσίας. Ειδικότερα, αναφορικά με την πληροφόρηση που καταχωρείται στα εν λόγω μητρώα, βάσει των διαθέσιμων στοιχείων και δειγματοληπτικά, θα καταγραφούν τα πεδία πληροφόρησης ανά ακίνητο (π.χ. κατηγορία, θέση, επιφάνεια, ιδιοκτησιακό και πολεοδομικό καθεστώς κλπ.) και θα αξιολογηθεί η καταλληλόλητα αυτών και η αξιοπιστία και πληρότητα της καταγεγραμμένης πληροφόρησης.
Εντοπισμός βασικών θεμάτων διαχείρισης των χαρτοφυλακίων ακινήτων: Βάσει των άμεσα διαθέσιμων στοιχείων των χαρτοφυλακίων, θα παρουσιαστούν τα κύρια περιγραφικά στοιχεία των χαρτοφυλακίων ακινήτων ανά φορέα. Από την ανάλυση θα πρέπει να προκύψουν συμπεράσματα αναφορικά με τα βασικά χαρακτηριστικά και στοιχεία των χαρτοφυλακίων, σχετικά με τον αριθμό των ακινήτων, την επιφάνεια και τη δυνητική αξία τους, τις υφιστάμενες χρήσεις τους, το ιδιοκτησιακό καθεστώς τους κ.λπ. Θα επισημανθούν τα βασικά θέματά τους, τυχόν κενά / ελλείψεις / αδυναμίες, προκειμένου να αντιμετωπισθούν στο πλαίσιο του σχεδιασμού της Στρατηγικής για τη Δημόσια Ακίνητη Περιουσία.
Επιλογή της στρατηγικής σημασίας κατηγοριών ακινήτων προς διαχείριση: Από την ανάλυση που θα πραγματοποιηθεί στις ενότητες 2.2.2.1 και 2.2.2.2 και βάσει των βασικών αρχών που θα έχουν οριστεί, ο Σύμβουλος καλείται να προσδιορίσει τις κύριες κατηγορίες ακινήτων, με «στρατηγική σημασία» για το Δημόσιο, στις οποίες θα εστιάσει το στρατηγικό σχέδιο για την αποτελεσματική διαχείριση και αξιοποίησή τους. Θα ληφθούν υπόψη παράγοντες όπως οικονομικοί, κοινωνικοί, βιώσιμης διαχείρισης και ανάπτυξης (sustainable development), ωριμότητας ακινήτων (τεχνικής και νομικής), κ.α.
Θέματα θεσμικού πλαισίου διαχείρισης Δημόσιας Ακίνητης Περιουσίας: Διερεύνηση του βασικού θεσμικού πλαισίου που διέπει τις κατηγορίες ακινήτων στρατηγικής σημασίας. Σκοπός θα είναι η επισήμανση των κύριων θεσμικών θεμάτων που χρήζουν περεταίρω διερεύνησης και άμεσης επίλυσης.
Επιλογή κυρίων θεμάτων προς αντιμετώπιση και προτεραιοποίησή τους
Επιλογή κύριων θεμάτων προς αντιμετώπιση και προτεραιοποίηση αυτών: Με βάση την ανάλυση αγοράς και την αποτύπωση της υφιστάμενης κατάστασης θα επιλεχθούν τα κύρια θέματα προς αντιμετώπιση. Στη συνέχεια ζητείται προτεραιοποίηση των θεμάτων που θα έχουν προσδιοριστεί για τη βελτίωση της διαχείρισης και αξιοποίησης της Δημόσιας ακίνητης περιουσίας. Τα θέματα θα προτεραιοποιηθούν σε στρατηγικής σημασίας - υψηλής προτεραιότητας και σε μη στρατηγικής σημασίας.
Διαμόρφωση στρατηγικών στόχων και πρωτοβουλιών
Προσδιορισμός στόχων βασικού μοντέλου διαχείρισης ακίνητης περιουσίας: Προσδιορισμός των στόχων του βασικού μοντέλου διαχείρισης έτσι ώστε να αντιμετωπιστούν τα θέματα στρατηγικής σημασίας για τη διαχείριση της Δημόσιας Ακίνητης Περιουσίας.
Προσδιορισμός τρόπων αντιμετώπισης κύριων θεμάτων μητρώων ακινήτων: Διαμόρφωση τεχνικών προτάσεων και οδηγιών για τη βελτίωση του Ενιαίου Μητρώου ακινήτων της Δημόσιας Περιουσίας, όπως, ενδεικτικά επίτευξη διαλειτουργικότητας όλων των υπαρχόντων μητρώων και βάσεων δεδομένων των επιμέρους φορέων διαχείρισης, γεωγραφικών συστημάτων πληροφοριών (GIS), και ενημέρωσης – επικαιροποίησης των μητρώων. Τέλος, στις προτάσεις θα ληφθεί υπόψη η ανάγκη ψηφιοποίησης του αναλογικού αρχείου όλων των φορέων που συμπεριλαμβάνονται στην περίμετρο του έργου.
Προσδιορισμός των στόχων και των αναγκαίων πρωτοβουλιών για την αξιοποίηση των κατηγοριών ακινήτων στρατηγικής σημασίας: Θα προσδιοριστούν οι στόχοι για κάθε κατηγορία ακινήτων στρατηγικής σημασίας καθώς και οι πρωτοβουλίες που θα πρέπει να αναληφθούν για την επίτευξή τους. Θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη το μέγεθος του χαρτοφυλακίου κάθε κατηγορίας ακινήτων, η τεχνική ωριμότητά τους, τα επιδιωκόμενα οφέλη (οικονομικά, κοινωνικά κ.α.), καθώς και οι πιθανές πολλαπλασιαστικές επιπτώσεις και συνέργειες που θα πρέπει να επιδιωχθούν διά της αξιοποίησής τους.
Προσδιορισμός στόχων αντιμετώπισης κύριων θεμάτων θεσμικού πλαισίου διαχείρισης ακίνητης περιουσίας: Απαιτείται η διατύπωση ρεαλιστικών προτάσεων για τη βελτίωση του θεσμικού πλαισίου και των διαδικασιών με στόχο την ελαχιστοποίηση των θεσμικών κινδύνων των επενδύσεων και την επιτάχυνση της ωρίμανσης των κατηγοριών ακινήτων στρατηγικής σημασίας.
Σχέδιο Στρατηγικής για τη Δημόσια Ακίνητη Περιουσία: Θα περιλαμβάνει σχέδιο προτάσεων για την ανάληψη του συνόλου των στρατηγικών πρωτοβουλιών που θα έχουν εντοπισθεί και αναλυθεί στη μελέτη με στόχο την επίλυση των προβλημάτων που αναδείχθηκαν και σε σχέση με την επίτευξη των στρατηγικών στόχων που θα έχουν προσδιοριστεί.
Επιτελική Σύνοψη της Στρατηγικής για τη Δημόσια Ακίνητη Περιουσία
Θα περιλαμβάνει καταγραφή και παρουσίαση συγκεκριμένων ενεργειών και δράσεων και χρονισμό αυτών με στόχο την υλοποίηση των προτάσεων ως αυτές θα έχουν εντοπιστεί στο Σχέδιο Στρατηγικής για τη Δημόσια Ακίνητη Περιουσία.
Σχετική και τεχνική εμπειρία
Προκειμένου να πληρούνται τα κριτήρια τεχνικής και επαγγελματικής ικανότητας, οι υποψήφιοι πρέπει να αποδείξουν προηγούμενη εμπειρία στην παροχή παρεμφερών υπηρεσιών στο τομέα συμβουλευτικών υπηρεσιών real estate κατά τα προηγούμενα πέντε (5) έτη πριν από την υποβολή της προσφοράς, και κατ’ ελάχιστον εμπειρία σε τρία (3) έργα με τα κατωτέρω χαρακτηριστικά: • δύο (2) έργα στο αντικείμενο της Στρατηγικής Χαρτοφυλακίων Ακίνητης Περιουσία, τα οποία θα πρέπει να έχουν υλοποιηθεί στην Ελλάδα ή σε άλλη χώρα εκτός Ελλάδας. • ένα (1) έργο στο αντικείμενο του οποίου να περιλαμβάνεται η κατάρτιση μοντέλου διαχείρισης δημόσιας ακίνητης περιουσίας και το οποίο θα πρέπει να έχει υλοποιηθεί στην Ελλάδα ή σε άλλη χώρα εκτός Ελλάδας.
