Αν και αναμένονταν καθώς ήδη είχε προαναγγελθεί, χτες έκλεισε επισήμως μια εκκρεμότητα ετών, με την υπογραφή της τροποποιημένης σύμβασης παραχώρησης για την ανάπτυξη Εμπορευματικού και Διαμετακομιστικού Κέντρου στο Θριάσιο, δηλαδή του πρώτου Logistics Park στην Ελλάδα, από τον Υπουργό Υποδομών και Μεταφορών, κ. Κώστα Καραμανλή και τον Υπουργό Οικονομικών, κ. Χρήστο Σταϊκούρα.
Και παρά το γεγονός ότι έτσι και αλλιώς η αγορά περίμενε να «πέσουν» οι υπογραφές, η εξέλιξη αυτή έχει αυξημένο ενδιαφέρον καθώς «με τη βούλα» μπαίνει εμπρός η πραγματοποίηση ενός έργου το οποίο τα προηγούμενα χρόνια αντιμετώπισε τεράστια προβλήματα και καθυστερήσεις, κινδυνεύοντας ακόμα και με ματαίωσή του, όπως βέβαια και το ελληνικό δημόσιο με βαρύτατα πρόστιμα. Το Θριάσιο Ι αναβαθμίζει το επίπεδο των εμπορευματικών υπηρεσιών της χώρας και ταυτόχρονα φέρνει πιο κοντά τον στόχο της ανάδειξής της σε σημαντικό κόμβο logistics στη ΝΑ Ευρώπη.
Χρειάστηκε να περάσουν περίπου τρία χρόνια από το «στοπ» της Κομισιόν ώστε η νέα σύμβαση, αφού πρώτα είχε λάβει το «ΟΚ» του Ελεγκτικού Συνεδρίου, να πάρει τον δρόμο της κύρωσης από το Ελληνικό Κοινοβούλιο. Έτσι, ανοίγει ο δρόμος για την έναρξη της υλοποίησης της επένδυσης από την ανάδοχο κοινοπραξία ΕΤΒΑ ΒΙΠΕ – Goldair ως το τέλος του 2022. Βέβαια, έπρεπε πρώτα το υπ. Υποδομών και η κυβέρνηση να λύσουν τον «γόρδιο δεσμό» μέσω διαπραγματεύσεων με την Κομισιόν (η οποία με την προηγούμενη σύμβαση επί της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ έκανε λόγο για κρατικές ενισχύσεις) και να προχωρήσουν σε τροποποιήσεις.
Με αυτό το εμπορευματικό κέντρο και τα ομοειδή που έπονται (Αττική, Θεσσαλονίκη και άλλες περιοχές), οι μεταφορές διευκολύνονται και η χώρα γίνεται μια πύλη εισόδου προϊόντων προς την Ευρώπη, αν συνυπολογίσουμε και την αναβάθμιση άλλων υποδομών στη χώρα (λιμενικές, σιδηρόδρομος, οδικές, αεροδρόμια κ.α.). Το έργο αφορά στην ανάπτυξη Εμπορευματικού και Διαμετακομιστικού Κέντρου στο Θριάσιο, δηλαδή στη μελέτη, κατασκευή, χρηματοδότηση, λειτουργία, εκμετάλλευση και συντήρηση, του πρώτου Logistics Park στην Ελλάδα. Θα περιλαμβάνει αποθήκες και υποστηρικτικά κτίρια συνολικής επιφάνειας 235.000 τετραγωνικών μέτρων, εντός οικοπέδου επιφάνειας 588 στρεμμάτων, ιδιοκτησίας ΓΑΙΑΟΣΕ. Την κατασκευή των υποδομών του έχει αναλάβει η Μυτιληναίος.
Και όπως ανέφερε χτες ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών, Κ. Καραμανλής, το project έχει αυξημένο ειδικό βάρος, καθώς «το Θριάσιο αποτελεί τον πιο κρίσιμο σταθμό για να κάνουμε την Ελλάδα κόμβο υποδομών της ευρύτερης περιοχής μας. Γιατί ωραία τα λόγια, αλλά πώς θα αναβαθμίσουμε τον στρατηγικό ρόλο της χώρας, αν δεν συνδέεται το μεγαλύτερο αεροδρόμιο με το μεγαλύτερο λιμάνι μας; Και αν δεν έχουμε ένα πραγματικά σύγχρονο εμπορευματικό κέντρο;» και πρόσθεσε: «Με το Θριάσιο, λοιπόν, επιτέλους κάνουμε το αποφασιστικό βήμα για να γίνει η Ελλάδα διεθνές hub στον τομέα των logistics».
Το ξεμπλοκάρισμα και η εκκίνηση του έργου αναμένεται να αποτελέσει το αναγκαίο βήμα για την αναβάθμιση της χώρας μας σε κόμβο υποδομών και συνδυασμένων μεταφορών της ΝΑ Ευρώπης. Κι έτσι να δημιουργηθούν νέες θέσεις εργασίας, αλλά και να τονωθεί ιδίως η ευρύτερη περιοχή της Δυτικής Αττικής.
Έρχεται και το Θριάσιο ΙΙ
Σημειώνεται ότι η θετική έκβαση της υπόθεσης της παραχώρησης του Θριασίου Ι «ξεκλείδωσε» και τις διαγωνιστικές διαδικασίες για την όμορη έκταση του Θριάσιο ΙΙ, των 1.450 στρ. που ανήκει στον ΟΣΕ θα βάλει τις βάσεις για τη δημιουργία του μεγαλύτερου εμπορευματικού hub της χώρας. Στον διαγωνισμό αυτό έχει πολλές φορές αναφερθεί το insider.gr, με τη διάρκεια της παραχώρησης να είναι 30 χρόνια και η συνολική αξία του έργου εκτιμάται σε 561,7 εκατ. ευρώ. Η εφάπαξ καταβολή στον ΟΣΕ θα είναι κατ’ ελάχιστον 20 εκατ. ευρώ, ενώ ο Οργανισμός θα εισπράττει και ετήσιο εγγυημένο αντάλλαγμα (ΕΕΑ) για όλη την περίοδο της παραχώρησης του Εμπορευματικού Σιδηροδρομικού Σταθμού και Σταθμού Διαλογής (ΕΣΣΣΔΙ) του Θριασίου Πεδίου. Η καταληκτική ημερομηνία για την υποβολή των προσφορών έχει, ως γνωστόν, μεταφερθεί για τις 30 Ιουνίου 2022 μετά από (νέα) παράταση που δόθηκε προ εβδομάδας.
Τι σηματοδοτεί το Θριάσιο Ι
H ολοκλήρωση των διαδικασιών για την τροποποίηση της σύμβασης παραχώρησης για το Θριάσιο Εμπορευματικό Κέντρο (Θριάσιο Ι) σηματοδοτεί την εκκίνηση ενός έργου κομβικής σημασίας για την ενίσχυση της θέσης της χώρας στην παγκόσμια εφοδιαστική αλυσίδα, σε μία περίοδο αυξημένων προκλήσεων για τον κλάδο.
Το συγκεκριμένο έργο αφορά στη μελέτη και στην κατασκευή του πρώτου Logistics Park στην Ελλάδα και η συνολική επένδυση αναμένεται να ξεπεράσει τα 150 εκατ. ευρώ. Ενώ εκτιμάται ότι θα οδηγήσει στη δημιουργία 3.000 έως 5.000 νέων θέσεων εργασίας.
Αξίζει να σημειωθεί ότι, όπως έχει αναδείξει το insider.gr, ότι προηγήθηκαν εντατικές διαπραγματεύσεις από το υπ. Υποδομών τόσο με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή Ανταγωνισμού (DG Comp) όσο και με τον Παραχωρησιούχο ΘΕΚ ΑΕ και τις εταιρείες Goldair και ΕΤΒΑ ΒΙΠΕ, προκειμένου να διευθετηθεί μία σειρά δύσκολων εκκρεμοτήτων, ώστε στη συνέχεια να δοθεί η θετική γνωμοδότηση του Ελεγκτικού Συνεδρίου και να φθάσουμε στο θετικό αποτέλεσμα.
Μεταξύ άλλων, με την τροποποίηση της σύμβασης, διπλασιάζεται το προβλεπόμενο αντάλλαγμα, ενώ αυξάνεται η ετήσια πληρωμή προς τη ΓΑΙΑΟΣΕ.
Ποια είναι η σημαντική καινοτομία του
«Η χώρα μας αποκτά το πρώτο της ολοκληρωμένο και σύγχρονο εμπορευματικό κέντρο συνδυασμένων μεταφορών. Έτσι, αξιοποιούμε πραγματικά και τις δυνατότητες ιδίως του λιμανιού του Πειραιά, το οποίο μέχρι σήμερα ουσιαστικά λειτουργεί μόνο ως σταθμός μεταφόρτωσης, αφού δεν μπορεί να γίνει συναρμολόγηση εδώ και έτσι έχουμε σοβαρές απώλειες προς άλλα λιμάνια», ανέφερε επίσης ο κ. Καραμανλής.
Εξήγησε πως: «Μιλάμε για ένα εμπορευματικό κέντρο 240.000 τ.μ., σε συνολική έκταση 2.000 στρεμμάτων. Με αποθήκες ξηρού και ψυχόμενου φορτίου, χώρους γραφείων, χώρους τελωνείου και στάθμευσης αυτοκινήτων και φορτηγών. Και βέβαια, με σύγχρονες σιδηροδρομικές υποδομές, τις οποίες θα κατασκευάσει επίσης ο παραχωρησιούχος, ώστε να συνδεθεί το Κέντρο με την εθνική σιδηροδρομική υποδομή».
Ο Υπουργός Υποδομών και Μεταφορών τόνισε ότι η σημαντικότερη καινοτομία του Εμπορευματικού Κέντρου του Θριασίου είναι η διασύνδεσή του με όλα τα δίκτυα μεταφοράς: το λιμάνι του Πειραιά, το λιμάνι της Ελευσίνας, τον Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών και το οδικό και σιδηροδρομικό δίκτυο.
«Αντιλαμβάνεστε την αναπτυξιακή ώθηση και τις νέες θέσεις εργασίας που δημιουργεί ένα τέτοιο έργο. Αλλά και το πόσο συμβάλλει στην αναβάθμιση της Δυτικής Αττικής -μαζί ασφαλώς με μια σειρά από νέα έργα, με κυριότερο την κατασκευή του νέου κλάδου του Προαστιακού Σιδηροδρόμου που θα ξεκινά από τα Άνω Λιόσια, θα εξυπηρετεί μια σειρά από αστικές περιοχές όπως ο Ασπρόπυργος και η Ελευσίνα και θα καταλήγει στα Μέγαρα. Ένα σημαντικό έργο για τη Δυτική Αττική με εξασφαλισμένη χρηματοδότηση 100 εκατομμυρίων ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης. Και βέβαια με τις επεκτάσεις του Μετρό προς τα Δυτικά, για τις οποίες προχωράμε με γρήγορους ρυθμούς τις διαδικασίες ωρίμανσης», επισήμανε.
Ο προϋπολογισμός της επένδυσης ξεπερνά τα 200 εκατ. ευρώ
Ο παραχωρησιούχος θα κατασκευάσει, ειδικότερα, τα κτίρια και εγκαταστάσεις του Εμπορευματικού και Διαμετακομιστικού Κέντρου. Θα αναλάβει επίσης τα εσωτερικά έργα υποδομής, όπως σιδηροδρομικά και οδικά δίκτυα, δίκτυα αποχέτευσης ομβρίων υδάτων και ακαθάρτων, δίκτυα ηλεκτροφωτισμού και επικοινωνιών και να διαμορφώσει τον περιβάλλοντα χώρο.
Αξίζει να σημειωθεί ότι εντός του πάρκου, κατά μήκος της νότιας πλευράς, θα κατασκευαστεί σιδηροδρομική γραμμή που θα συνδέει το Κέντρο με το εθνικό σιδηροδρομικό δίκτυο, αλλά και εσωτερικό οδικό δίκτυο που θα συνδέεται με το εθνικό οδικό δίκτυο. Με τον τρόπο αυτό, διασφαλίζεται η δυνατότητα ανεφοδιασμού των αποθηκών με συνδυασμό μεταφορικών μέσων, κάτι μοναδικό για τα ελληνικά δεδομένα.
Ο παραχωρησιούχος θα αναλάβει επίσης να δημιουργήσει σταθμό εξυπηρέτησης οχημάτων και αυτοκινητιστών, πρατήριο υγρών καυσίμων, χώρους ανάπτυξης συστημάτων τηλεματικής και πληροφορικής, χώρους στάθμευσης, εγκαταστάσεις τελωνείου και υγειονομικές υπηρεσίες.
Τι κερδίζει το Δημόσιο με τη νέα σύμβαση παραχώρησης
Η σύμβαση παραχώρησης του λεγόμενου Θριασίου Ι κυρώθηκε από το Ελληνικό Κοινοβούλιο την 1η Νοεμβρίου 2018. Είχε μπει όμως από τις αρχές του 2019 στο μικροσκόπιο της Γενικής Διεύθυνσης Ανταγωνισμού (DG Comp) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Ο έλεγχος της Επιτροπής αφορούσε στην ύπαρξη ή μη παράνομων κρατικών ενισχύσεων.
Προκειμένου λοιπόν να «ξεκολλήσει» το έργο, έπρεπε να αναθεωρηθούν 12 σημεία της σύμβασης παραχώρησης. Η ιδιαίτερα δύσκολη διαπραγμάτευση κράτησε πάνω από τρία χρόνια. Το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών κατάφερε όμως να πείσει τον ανάδοχο (ΕΤΒΑ ΒΙΠΕ-Goldair) για την αλλαγή των 12 σημείων, όπως ζητούσε η Κομισιόν.
Με τις τροποποιήσεις στη σύμβαση παραχώρησης διπλασιάζεται το εφάπαξ αντάλλαγμα, που θα καταβάλει ο παραχωρησιούχος, και συγκεκριμένα αυξάνεται από τα 10 εκατ. ευρώ στα 20 εκατ. ευρώ.
Αυξάνεται επίσης η ετήσια πληρωμή από 2,51% σε 5% και το εγγυημένο ετήσιο αντάλλαγμα από 350.000 σε 700.000 ευρώ. Εισάγεται επιπλέον μηχανισμός κατανομής των κερδών μετά φόρων 50-50 μεταξύ Δημοσίου - Παραχωρησιούχου, όταν η απόδοση των ιδίων κεφαλαίων του υπερβαίνει ένα ποσοστό. Ενώ μειώνεται και ο χρόνος της παραχώρησης, από τα 60 στα 37 έτη (με, υπό προϋποθέσεις, αυτόματη παράταση στα 40 έτη). Δίνεται βεβαίως η δυνατότητα στον παραχωρησιούχο να διαπραγματευτεί την επέκταση της παραχώρησης για επιπλέον 23 έτη, σε τιμές αγοράς.
Σημειωτέον ότι εάν δεν επιτύγχανε το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών νέα συμφωνία, η χώρα μας θα έπρεπε να επιστρέψει στην Ε.Ε. πάνω από 100 εκατ. ευρώ κοινοτικά κονδύλια, που έχουν δοθεί για την ανάπτυξη υποδομών στο ακίνητο του Θριασίου.
