Σήμερα 1η Απριλίου, πέρα από ημέρα που είθισται να ακούγονται πρωταπριλιάτικα αστεία (ψέματα), είναι η ημέρα που τελειώνει ο κύκλος των έκτακτων μέτρων της ΕΚΤ για να αντιμετωπισθεί η οικονομική πλευρά της κρίσης της πανδημίας. Το τέλος του έκτακτου προγράμματος στήριξης κρατικού χρέους, του PEPP, βρίσκει τις οικονομίες της Ευρώπης, μαζί και την ελληνική σε ένα πολύ διαφορετικό σημείο από εκείνο του Μάρτη του 2020.
Το δημόσιο και το ιδιωτικό χρέος είναι πολλαπλάσιο εκείνου του Μάρτη του 2020, ο πληθωρισμός είναι εφιαλτικά υψηλός σε επίπεδα δεκαετίας '70, η πραγματικότητα του πολέμου στην Ευρώπη και η απειλή μιας παρατεταμένης στασιμότητας ή ακόμα και ύφεσης, αναδύεται μέσα από την ενεργειακή και επισιτιστική κρίση.
Αυτά δεν είναι πρωταπριλιάτικο αστείο, είναι τα στοιχεία του παρόντος, της νέας... κανονικότητας.
Μέσα σ’ αυτό το περιβάλλον παρ’ όλα αυτά η ΕΚΤ, από σήμερα επιχειρεί να αποσύρει όλες εκείνες τις νομισματικές παρεμβάσεις που κράτησαν την ευρω οικονομία στα πόδια της, ήτοι:
- Κλείνει τις καθαρές αγορές για το PEPP διατηρώντας μόνο την επανεπένδυση των λήξεών του μέχρι το 2024,
- δρομολογεί τη σταδιακή απόσυρση μέχρι τα τέλη του τρίτου τριμήνου του APP, ενώ
- μέχρι και τον Ιούνιο θα κλείσει τα προγράμματα στήριξης του τραπεζικού συστήματος με τα περιβόητα TLTROs III, αυτά με το επιδοτούμενο επιτόκιο,
- ανοίγει το παράθυρο για αύξηση των επιτοκίων πριν από το κλείσιμο του 2022.
Μέσα σε ένα περιβάλλον στο οποίο ο πληθωρισμός εμφανίζεται να επιστρέφει στη δεκαετία του '70, με την πανδημία και τον πόλεμο να προκαλούν ρήξεις στη διεθνή παραγωγή με νέα «lockdown», όπως αυτά που συμβαίνουν τώρα στην Κίνα ή με την τροφοδοσία ενέργειας και τροφίμων από την Ρωσία, η ΕΚΤ από σήμερα επιχειρεί να τραβήξει το... χειρόφρενο της ευρω-οικονομίας αποσύροντας το «φθηνό» και «άφθονο» χρήμα...
Δεν πρόκειται για πρωταπριλιάτικο αστείο, είναι η νέα... κανονικότητα του 2022.
Για να διαπιστώσει κανείς το εύρος και τις συνέπειες αυτής της μάλλον εφιαλτικής συγκυρίας, όσον αφορά τις κινήσεις της ΕΚΤ από σήμερα, ίσως αρκεί να αναφέρουμε ότι όλα τα παραπάνω σημαίνουν ότι η ΕΚΤ αρχίζει από σήμερα να αποσύρει τα 5,5 τρισ. ευρώ με τα οποία είχε κρατήσει όρθια την ευρω-οικονομία τα τελευταία δύο χρόνια της πανδημίας.
Ίσως όμως είναι χρήσιμα για τον ίδιο σκοπό δύο τρία παραδείγματα.
Ο πληθωρισμός στη Γερμανία, σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία της Eurostat, είναι 7,3%. Όσο περίπου ήταν το 1981, με τη διαφορά ότι τότε τα επιτόκια της Bundesbank ήταν ήδη στο 11,4% και είχαν αρχίσει να αντιστρέφουν την τάση του πληθωρισμού.
Στις ΗΠΑ ο πληθωρισμός είναι ήδη πάνω από το 7,2% και σύμφωνα με το διάγραμμα Teylor για να επανέλθει σε «φυσιολογικά» επίπεδα χρειάζεται να αυξηθούν τα επιτόκια από την Fed κατά 11,3%...
Στην Ισπανία ο πληθωρισμός είναι 9,8% και η κυβέρνηση, σύμφωνα με τις επίσημες χθεσινές ανακοινώσεις, υποχρεώνει πλέον τα σούπερ μάρκετ να ορίζουν πλαφόν στις ποσότητες που μπορεί ο καταναλωτής να προμηθεύεται τα προϊόντα που αντιμετωπίζουν τον κίνδυνο της επάρκειας. Με άλλα λόγια, εισάγεται ένα... διακριτικό δελτίο προμήθειας αγαθών.
Όσο για την Ελλάδα ο πληθωρισμός του Μαρτίου και Απριλίου αναμένεται να εκτιναχθεί σε επίπεδα στρατόσφαιρας, την ίδια στιγμή που τα εισοδήματα παραμένουν σχεδόν «παγωμένα»..., τόσο στα προϊόντα ενέργειας όσο κυρίως στα τρόφιμα και τα μέσα διαβίωσης.
Και ένα «νέο» για τις Τράπεζες.
Η απόσυρση του PEPP από σήμερα θα συνοδεύεται στα τέλη του Ιουνίου από την απόσυρση των προγραμμάτων TLTROs III όπως προαναφέρθηκε. Το πρόγραμμα αυτό επιδοτούσε με 1% τις ελληνικές τράπεζες για τα χρήματα που δανείζονταν από την ΕΚΤ.
Και εφόσον δεν κατάφερναν (!) να τα δανείσουν σε πελάτες τα ξανα-κατέθεταν με επιτόκιο -0,5% στην ΕΚΤ. Με άλλα λόγια, επιδοτούνταν με ένα καθαρό 0,5% για να παίρνουν δάνεια από την ΕΚΤ. Μέχρι χθες είχαν απορροφήσει 51 δισ. ευρώ αυτής της επιδοτούμενης ρευστότητας. Αυτό «τελειώνει» τον Ιούνιο. Και τα 51 δισ. ευρώ θα πρέπει πλέον να επιστραφούν μέχρι τα τέλη του 2024...
Καλό μήνα...
