Τις επιπτώσεις στην παγκόσμια οικονομία αλλά και στην ελληνική, από τον πόλεμο στην Ουκρανία και το μεγάλο βαθμό αβεβαιότητας παγκοσμίως που παραμένει, περιγράφει η νέα έκθεση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, World Economic Outlook, που ανακοινώθηκε στο πλαίσιο Εαρινής Συνόδου του Ταμείου και της Παγκόσμιας Τράπεζας.
Πάντως, η πίεση στην Ελλάδα τόσο σε επίπεδο ανάπτυξης όσο και σε επίπεδο πληθωρισμού δεν τόσο ισχυρή, όσο αυτή που αντιμετωπίζουν άλλα κράτη στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου τούτο εξηγείται και λόγω της μικρής, όπως εκτιμά, ενεργειακής εξάρτησης της χώρας από τη Ρωσία σε σχέση με άλλα κράτη της Ευρώπης και όχι μόνο.
Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο εκτιμά ότι το ΑΕΠ φέτος στην Ελλάδα θα αυξηθεί με ρυθμό 3,5% και με 2,6% το 2023. Ο λόγος για μία πρόβλεψη η οποία είναι καλύτερη σε σχέση με το μέσο όρο της Ευρωζώνης (αναμένει ανάπτυξη κατά 2,8% φέτος και κατά 2,3% το 2023). Μακροχρόνια, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο επιμένει στην εκτίμησή του για βραδύτερο ρυθμό ανάπτυξης κατά 1,2% το 2027 στην Ελλάδα, έναντι 1,3% σε επίπεδο ευρωζώνης.
Ο πληθωρισμός φέτος αναμένεται στην Ελλάδα αυξηθεί κατά 4,5% και κατά 1,3% το 2023, όταν στην Ευρωζώνη αναμένεται άνοδος τιμών κατά 5,3% και κατά 2,3% το 2023. Μάλιστα σε κάποια κράτη όπως το Βέλγιο αλλά και σε όσα γειτνιάζουν στη Ρωσία αναμένεται άνοδος του δείκτη κοντά ή και πάνω από 10%.
«Ασημένιο» σε έλλειμμα ισοζυγίου
Το ελληνικό εξωτερικό ισοζύγιο (ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών), αναμένεται να παραμείνει έντονα ελλειμματικό και λόγω των υψηλών τιμών εισαγωγών καυσίμων, με το έλλειμμα να διαμορφώνεται φέτος στο 6,3% του ΑΕΠ και στο 6,1% του ΑΕΠ το 2023. Εκτιμάται μάλιστα ότι θα περιοριστεί απλά στο 2,7% του ΑΕΠ το 2027. Ο λόγος για μία επίδοση που είναι από τις χειρότερες μεταξύ των προηγμένων οικονομικά κρατών. Με πιο δυσμενή επίδοση της Ελλάδας να καταγράφεται μόνο στην Κύπρο. Το ΔΝΤ εκτιμά ισχυρά πλεονάσματα σε κράτη όπως η Γερμανία (5,9% φέτος και 6,9% το 2023). Στην Ευρωζώνη συνολικά καταγράφεται πλεόνασμα στο εξωτερικό ισοζύγιο 1,8% φέτος και 2,2% του ΑΕΠ το 2023.
Η ανεργία εκτιμάται ότι θα μειωθεί, αλλά με βραδύτερο ρυθμό: Από το 15% του 2021, στο 12,9% φέτος και στο 12,4% το 2023. Σε δημοσιονομικό επίπεδο αναμένεται σταδιακός περιορισμός των ελλειμμάτων μαζί με τόκους (από το 8,7% του ΑΕΠ το 2021 στο 4,8% του ΑΕΠ φέτος και στο 1,8% το 2023), ενώ στο διαρθρωτικό ισοζύγιο αναμένεται το έλλειμμα αντίστοιχα να περιοριστεί από το 6,7% του ΑΕΠ το 2021, στο 2,5% του ΑΕΠ το 2022 και στο 1,7% του ΑΕΠ το 2023.
Οι διεθνείς εκτιμήσεις
Το ΔΝΤ βασίζει τις προβλέψεις του στο σενάριο ότι η μέση τιμή του πετρελαίου θα είναι 106,83 δολάρια το βαρέλι το 2022 και 92,63 δολάρια το βαρέλι το 2023, εξηγώντας πως η αβεβαιότητα είναι πολύ μεγάλη.
«Ο πόλεμος στην Ουκρανία έχει πυροδοτήσει μια δαπανηρή ανθρωπιστική κρίση που απαιτεί ειρηνική επίλυση. Η οικονομική ζημιά από τη σύγκρουση θα προκαλέσει σημαντική επιβράδυνση της παγκόσμιας ανάπτυξης το 2022. Μια σοβαρή διψήφια πτώση του ΑΕΠ για την Ουκρανία και μια μεγάλη συρρίκνωση στη Ρωσία είναι περισσότερο από πιθανές», αναφέρει, μαζί με πλήγμα στο εμπόριο, στις αγορές και όχι μόνο.
«Οι τιμές των καυσίμων και των τροφίμων έχουν αυξηθεί ραγδαία, με τις ευάλωτες ομάδες —ιδιαίτερα στις χώρες χαμηλού εισοδήματος— να επηρεάζονται περισσότερο» αναφέρει, εξηγώντας και τα διλήμματα για τις κεντρικές τράπεζες μεταξύ της συγκράτησης των πιέσεων στις τιμές και της διασφάλισης της ανάπτυξης και εκτιμώντας πως τα επιτόκια θα αυξηθούν.
Επισημαίνει πως οι μόνιμες «ουλές» θα είναι πολύ μεγαλύτερες σε χώρες με περιορισμένα δημοσιονομικά μέσα, ενώ εξηγεί πως η «ασυνήθιστα υψηλή αβεβαιότητα περιβάλλει τις προβλέψεις» και «κυριαρχούν οι καθοδικοί κίνδυνοι για τις παγκόσμιες προοπτικές», συμπεριλαμβανομένης της πιθανής επιδείνωσης του πολέμου, της κλιμάκωσης των κυρώσεων στη Ρωσία, μιας πιο έντονης από την αναμενόμενη επιβράδυνση στην Κίνα, αλλά και μίας νέας έξαρσης της πανδημίας εάν εμφανιστεί ένα νέο στέλεχος πιο επιθετικό. «Επιπλέον, ο πόλεμος στην Ουκρανία αύξησε την πιθανότητα ευρύτερων κοινωνικών εντάσεων λόγω των υψηλότερων τιμών των τροφίμων και της ενέργειας»...
Ο πληθωρισμός αναμένεται να παραμείνει υψηλός για μεγάλο χρονικό διάστημα εκτιμάται και συστήνεται στις κυβερνήσεις να δώσουν προτεραιότητα στις δαπάνες καλά στοχευμένης στήριξης σε ευάλωτες ομάδες, σε όσους πλήττονται λόγω των αυξήσεων των τιμών αλλά και από την πανδημία.
Ελληνική συμμετοχή στη Σύνοδο
Σημειώνεται πως ο υπουργός Οικονομικών κ. Χρήστος Σταϊκούρας θα συμμετάσχει, μέσω τηλεδιάσκεψης, αυτή την εβδομάδα στην Εαρινή Σύνοδο του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου και της Παγκόσμιας Τράπεζας. Θα λάβει μέρος σήμερα στις εργασίες της Συμμαχίας Υπουργών Οικονομικών για Κλιματικές Δράσεις, της οποίας η Ελλάδα είναι τακτικό μέλος την τελευταία τριετία. Στόχος της Συμμαχίας είναι η προώθηση ισχυρών συλλογικών δράσεων σχετικά με την κλιματική αλλαγή και την αντιμετώπιση των επιπτώσεών της, κάτι που καθίσταται ακόμη πιο επίκαιρο λόγω της τρέχουσας κατάστασης.
Επιπρόσθετα, θα συμμετάσχει, τη Μεγάλη Πέμπτη 21 Απριλίου, στην Ολομέλεια του IMFC (International Monetary and Financial Committee), καθώς και στην Υπουργική Σύνοδο της Διεθνούς Ομάδας Χρηματοοικονομικής Δράσης (FATF) που ως στόχο έχει τη διαμόρφωση των στρατηγικών κατευθύνσεων του Οργανισμού για την αντιμετώπιση του ξεπλύματος χρήματος και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας.
